1
Ekim 2008 Dönüm Noktasında Sosyal Güvenlikte
Üzülecekler/Sevinecekler Tablosu (1)
1 Ekim 2008’de (Dün) en büyük ayağı
yürürlüğe giren SSGSS Kanununu bugüne kadar eksi ve
artılarıyla ele aldık. Vakti saati geldi ve Yasanın tüm
yüzüyle karşı karşıya kalınmış bulunuyor. Yeni Yasa
sosyal güvenlikte yeni dönemde kimilerini üzecek,
kimilerini sevindirecek. Biz de üç gün boyunca bunları
kısa ve özet olarak ele alacağız.
Askerlik borçlanması yapmak isteyenler üzülecek. Çünkü 1
Ekim 2008’den önce bir aylık askerlik borçlanması için
asgari ücretin yüzde 20’sini altı ay içinde ödeyecekken
1 Ekim 2008’den sonra borçlanmak isteyenler bir aylık
askerlik borçlanması için asgarî ücretin yüzde 32’sini
bir ay içinde ödemeleri gerekecek.
Bağ-Kur’luların yetim aylığı alan kızları sevinecek:
Çünkü evlenmeleri durumunda iki yıllık aylıkları
tutarında çeyiz yardımı almaya başlayacak, bu sürede
Genel sağlık sigortası primi ödemek zorunda da
kalmayacaklar.
Henüz 900 gün primi yokken 1 Ekim 2008’den sonra ölen
SSK sigortalılarının ailesi üzülecek. Çünkü bu 900
günden eksik gün sayısını askerlik veya yurtdışı
borçlanması gibi bir borçlanmayla 900 güne tamamlayıp
ölüm aylığı sahibi olamayacaklar.
5-10 yıl arası hizmeti varken ölen memurların aile
fertleri sevinecek. Çünkü hizmet süresi beş yıldan fazla
on yıldan az iken ölen memurlardan dolayı eşlerine dul,
çocuklarına yetim aylığı bağlanabilecek.
Bekâr veya dul çalışmayan kız çocuğu olan çalışanlar
üzülecek. Çünkü Çalışan veya emeklilerin kız
çocuklarının evli olmamaları, çalışmamaları sosyal
güvenlik kurumlarından aylık veya gelir sahibi
olmamaları koşuluyla yaşla sınırlı olmaksızın
ana-babalarından alacakları sağlık yardımı yaşla
sınırlandırılıyor. Kız çocuklarının sağlık yardımı hakkı
tahsil hayatını sürdürmüyorlarsa 18 yaşını, lise ve
dengi öğrenimlerini sürdürüyorlarsa 20 yaşını,
yükseköğrenimlerini sürdürüyorlarsa 25 yaşını
aşamayacak. Ancak ebeveynlerinin ölümü halinde bunlar
yetim aylığı aldıkları takdirde GSS’den de
yararlanabilecekler.
Malûl çocuğu bulunan çalışan anneler sevinecek. Zira
başkasına sürekli bakıma muhtaç derecede malûl çocuğu
bulunan kadın sigortalılara 1 Ekim 2008 tarihinden sonra
geçen hizmet sürelerinin dörtte biri hem prim ödeme gün
sayılarına eklenecek, hem de emeklilik yaşından
indirilecek.
SSK Sigortalıları aylık bakımından üzülecek. Zira
ortalama kazançların güncelleştirilmesinde büyüme
hızının yüzde 100’ünden değil, yüzde 30’undan
yararlanabilecekler.
İşsizlik ödeneği alanlar sevinecek. Çünkü işsizlik
ödeneği almakta oldukları sürelere ilişkin primleri
İş-Kur’ca yatırılacağından bu süreler sigortalılık
açısından primli süreleri olacak.
İsteğe bağlı SSK’lılar üç yönden üzülecek. Zira
çalışacak durumda olmamakla birlikte SSK’dan emekli
olmak için son yedi yılda hizmet çoğunluğunu sağlamak
amacıyla SSK’dan isteğe bağlı prim ödemek zorunda
olanlar bunun sağlanması için çalışmaya başlamak zorunda
kalacaklar.
İkinci olarak; isteğe bağlı SSK’lı veya Bağ-Kur’lu kız
çocukları ile eşler isteğe bağlı prim öderken anneleri
yahut babalarından dolayı sağlık yardımı
alabiliyorlardı. Yeni sistemde isteğe bağlı sigortalılar
da kendileri GSS primi ödenmek zorunda olacaklarından
bakmakla yükümlü oluna fert sıfatıyla anne yahut
babalarından dolayı sağlık yardımından
yararlanamayacaklar.
Üçüncü olarak; isteğe bağlı sigortalılar aylık prim
olarak prime esas matrahın yüzde 20’si değil, yüzde
32’sini ödemeye başlayacaklarından daha fazla prim
ödemeye başlayacaklar.
4/a (SSK) sigortalısı anneler sevinecek. Zira kadın
sigortalılar ilk defa sigortalı olarak çalışmaya
başladığı tarihten sonra olması koşuluyla, doğumdan
sonra işten ayrılmış olmaları ve çocuklarının yaşaması
koşuluyla en çok iki doğuma mahsus olmak üzere en fazla
dört yıllık sürelerini borçlanabilecekler.
Şevket Tezel sözcü /
02.10.2008 |