| |
Sigorta primlerinin indirim konusu yapılması
Gelir Vergisi Yasası’nın
89'uncu maddesi beyanname üzerinde gelirden
yapılacak indirimleri belirlemiş bulunmaktadır. Buna
göre Gelir Vergisi'ne tabi gelir unsurlarının
beyanname üzerinde toplanmasından sonra yasa
maddesinde yer alan indirimlerin yapılması söz
konusu olabilmektedir.
Yasal düzenleme gereği olarak mükellefin şahsına,
eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm,
sakatlık, kaza, hastalık, analık, doğum, tahsil gibi
şahıs sigortalarının primleri ile bireysel emeklilik
katkı payları beyanname üzerindeki toplam gelirden
indirim konusu yapılabilmektedir.
Şahıs sigorta primlerinin beyan edilen gelirden
indirilebilmesi için;
* Ödenen primin, mükellefin şahsına, eşine ve küçük
çocuklarına ait hayat, ölüm, sakatlık, kaza,
hastalık, analık, doğum, tahsil sigortası
primlerinden olması gerekmektedir.
* Aile fertleri için ödenen primlerin toplamı asgari
ücretin yıllık tutarını aşamayacaktır. Asgari
ücretin yıllık tutarının tespitinde gelirin elde
edildiği yılda, 16 yaşından büyük asgari ücretlinin
bir yıl içersinde aldığı brüt ücretlerin toplamı
esas alınmaktadır. Bu miktar 2006 yılı için
(531x12=) 6.372.00 YTL’dir.
2007 yılının mart ayının 15. günü akşamına kadar
beyan edilmesi gereken 2006 yılı gelir ve iratları
toplamı üzerinden şahıs sigorta primi olarak indirim
konusu yapılabilecek azami miktar 6.372.00 YTL
olabilecektir.
Diğer yandan ödenen sigorta primlerinin yıllık
toplamının beyan edilen gelirin yüzde 5’ini aşmaması
gerekir.
Örneğin bir kişinin 2006 yılı ile ilgili olarak
vereceği yıllık Gelir Vergisi beyannamesi üzerindeki
toplam gelir miktarı 48.000.00 YTL ise söz konusu
kişi ödemiş bulunduğu şahıs sigorta primlerinin
ancak (4.800x0.05=) 2.400.00 YTL’sini indirim konusu
yapabilecektir. Bunun için:
* Sözleşmenin Türkiye’de kurulu ve merkezi
Türkiye’de bulunan bir sigorta şirketi nezdinde
akdedilmiş olması gerekmektedir.
* Primin, gelirin elde edildiği döneme ilişkin
olması ve bu dönem sonuna kadar ödenmiş bulunması
gerekmektedir.
Örneğin, 1 Ağustos 2006 tarihinden başlamak üzere
bir yıllık yapılan ve bedeli peşin ödenen sağlık
sigortası primlerinin 2006 yılına ait 5 aylık
kısmının 2006 yılının, diğer yedi aylık kısmının da
2007 yılının beyanı sırasında indirim konusu
yapılması gerekir.
* Sigorta primi indiriminden tam mükellefler yanında
beyanname vermek zorunda olan dar yükümlüler de
yararlanabilir.
* İndirimin doğru yapılabilmesi için yapılan
ödemelerin belgelendirilmesi gerekmektedir.
Ödeme tutarı ve tarihinin, sigorta veya bireysel
emeklilik şirketlerince düzenlenen makbuzlarla ya da
ödeyenin adı ve soyadı, ödemenin ait olduğu dönem,
ödenen prim veya katkı payı tutarı, ödeme yapılan
sigorta veya bireysel emeklilik katkı payı şeklinde
bilgilerin yer alması koşuluyla banka dekontları,
otomatik para çekme makinesi makbuzları, kredi
kartları ekstreleri ve posta çekleri ile
kanıtlanması mümkündür.
Bireysel emeklilik sisteminde ödenen katkı
paylarının beyanname üzerinde indirilmesinde de
genel olarak şahıs sigorta primlerinin
indirilmesinde geçerli olan yöntem geçerlidir. Ancak
her iki sistem arasındaki farklılık oransal indirim
hakkında olmaktadır. Çünkü bireysel emeklilik
şirketlerine ödenen katkı paylarının asgari ücretin
bir yıllık tutarını aşmamak koşulu ile beyan edilen
gelirin yüzde 10’una kadar olan kısmının indirim
konusu yapılması mümkün olabilmektedir.
Ayrıca şahıs sigortalarında eş ve küçük çocuklar
adına yapılan prim ödemelerinin indirim konusu
yapılması mümkünken, bireysel emeklilik açısından
küçük çocukların sisteme katılmaları mümkün
olmadığından, bu bağlamda küçük çocuklar için prim
ödemesi de yapılamayacaktır.
Emeklilik şirketleri, bireysel emeklilik sistemine
giriş sırasında her kişiden asgari ücreti aşmamak
kaydıyla giriş ücreti alabilmekte, ayrıca aylık
primin yüzde 8’ini aşmamak kaydıyla yönetim gideri
kesintisi yapabilmektedirler. Söz konusu giriş
ücreti ve yönetim gideri kesintileri, bireysel
emeklilik sistemine ödenen katkı payı olarak
değerlendirilemeyeceğinden, beyan edilecek gelirden
indirilmesi mümkün değildir.
Gelir Vergisi Yasası’nın 63/3'üncü maddesi uyarınca
da ücret geliri elde edenlerin şahsına, eşine ve
küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık,
sakatlık, işsizlik, analık doğum ve tahsil gibi
şahıs sigortalarına ilişkin prim ödemeleri ile
bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları da
benzer ilkeler çerçevesinde ücret matrahından
indirim konusu yapılabilmektedir.
Veysi Seviğ
Referans
02.03.2007 |
|
