SSK'lı olan bir kişi çalıştığı şirkete sonradan
ortak olabilir mi?
1 Ekim 2008 tarihinden
itibaren yürürlüğe giren yeni sosyal güvenlik
yasasına göre kişiler kendilerine ait veya ortak
oldukları işyerlerinde SSK sigortalısı olarak
bildirilemiyorlar. SSK’lı olan bir kişi, çalıştığı
şirkete sonradan ortak olabilir mi? A.C
Sizin de belirttiğiniz
gibi, 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren, 4/b (Bağ-Kur)
kapsamında sayılanlar, kendilerine ait veya ortak
oldukları işyerlerinden dolayı, 4/a (SSK) kapsamında
sigortalı olarak bildirilemeyecekler. Ancak 4/a
(SSK) kapsamında sigortalı olarak çalışan kişi,
çalıştığı şirkete sonradan ortak olabilir.
Bu durumda, ortak olduğu şirket anonim şirket ise 1
Ekim 2008 tarihinden itibaren anonim şirket
ortakları 4/b kapsamında sigortalı
sayılmadıklarından (sadece yönetim kurulu üyesi
ortakları 4/b sigortalısı sayıldıklarından) mevcut
sigortalılık durumunda bir değişiklik olmaz.
4/a kapsamında çalışırken sonradan ortak olduğu ve
aynı zamanda çalışmaya devam ettiği şirket, limited
şirket ise önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas
alınarak sigortalı sayılacağından, önce başlayan 4/a
sigortalılığı kesintiye uğrayıncaya kadar 4/b
sigortalısı olması gerekmez.
Askerlik
borçlanması emeklilik sürenizi kısaltır
01.01.1965 doğumluyum. 1985
yılında 18 ay askerliğimi yaptım. 04.09.1987
tarihinde Bağ-Kur’a kayıt oldum. Bağ-Kur’da 6 yıl 7
ay 13 gün toplam hizmet sürem var. 01.10.1991
tarihinde SSK'lı olarak çalışmaya başladım ve halen
SSK'ya tabi olarak çalışmaktayım. SSK'ya ait toplam
çalışmam 5689 gündür.
01.01.1994-06.03.1995 ve 01.05.1995-12.09.1996
tarihleri arası Bağ-Kur ve SSK hizmet sürelerim
çakışmaktadır. Çakışan hizmet süreleri hangi Kuruma
eklenir? Ne zaman ve hangi şartlarla emekli
olabilirim? Askerlik borçlanması yaptığım takdirde,
emeklilik şartlarım nasıl etkilenir? A.K.
SSK ve Bağ-Kur
kayıtlarınıza göre hizmet çakışmalarınızın her ikisi
de SSK sigortalısı iken Bağ-Kur sigortalısı
olmanızdan kaynaklanıyor. Önce başlayan sigortalılık
hali geçerli olduğundan 01.01.1994-06.03.1995
tarihleri arasında 7 ay 23 gün,
01.05.1995-12.09.1996 tarihleri arasının tamamı (1
yıl 4 ay 11 gün) olmak üzere çakışan toplam 2 yıl 4
günde SSK sigortalısı sayılırsınız.
Askerlik borçlanması yapmamanız halinde 5375 prim
ödeme günü, 25 yıllık sigortalılık süresi ve 50 yaş
koşuluyla, 50 yaşınızı dolduracağınız 01.01.2015
tarihinde emekliliğe hak kazanıyorsunuz.
Askerliğinizi ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten
önce yaptığınızdan, askerlik borçlanması yapmanız
halinde, sigorta başlangıç tarihiniz borçlandığınız
süre kadar geri gider.
Askerlik borçlanması yapmanız halinde, bir kademe
yukarı çıkarak 5300 prim ödeme günü, 25 yıllık
sigortalılık süresi ve 49 yaş koşuluyla, bir yıl
erken yani 49 yaşınızı dolduracağınız 01.01.2014
tarihinde emekliliğe hak kazanıyorsunuz.
Bir kademe yukarı çıkıp 49 yaşını doldurduğunuzda
emekli olabilmek için askerlik sürenizin tamamını
borçlanmanıza da gerek yok. Aynı şartlarla emekli
olmak için askerliğinizin 10 ayını borçlanmanız da
yeterli.
Şirket
ortaklığınızı sonlandırıp tebliği bekleyin
1955 doğumluyum. 1974
yılında ilk sigorta başlangıcını yaptım. Aralıklı
olarak inşaatlarda sigortalı görünerek 2700 gün
primim ödendi. 3,5 yıl önce de isteğe bağlı
sigortaya başladım, halen prim yatırmaya devam
etmekteyim. İsteğe bağlılık ve aralıklı olarak
inşaatlarda sigortalı göründüğüm toplam gün sayısı
(20 10 2008 itibariyle) 4004 gündür.
Ayrıca 22.06.1995 tarihinden itibaren şirket
ortaklığımdan doğan Bağ-Kur’luluğum söz konusudur.
Başlangıçtan itibaren yaklaşık olarak 3 yıl kadar
(son olarak 1998 yılında ödeme yapabildim borçlarımı
sıfırladım) prim ödemişliğim var. 1999'da şirketi
dondurduk. Vergi dairesinden faaliyetimiz durmuş
(resen) olmasına rağmen ticaret odasından terkimizi
yapmadığımız için bugün itibariyle prim borçlarım
44,118 YTL’dir. Benim bu borcu ödememin imkanı yok.
Bu borcun silinmesi ve emekli olabilmem için ne
yapmam gerektiği hususunda beni bilgilendirir
misiniz?
Bunlara ilaveten, eski karar defterimiz bir taşınma
esnasında kayboldu. Geçtiğimiz sene yeni karar
defteri çıkarttık. Ama geçmişe dönük karar
alamadığımız için ticaret odası şirketten geçmişe
dönük terkimi yapmıyor. Bu konu hakkında neler
yapmam gerektiğini anlatmanızı rica ediyorum.
Yeni bir kanun çıktığını, beş yıldan fazla borcu
olanlara altı ay süre verilip daha sonra hem
borcunun hem primlerinin silineceğini duyduk.
Doğruluk payı var mıdır? R.T
Öncelikle ortalık payınızı devredip şirket
ortaklığından ayrılarak veya şirketin tasfiyesi için
karar alarak yada geçerli bir sebep göstererek
şirket ortaklığından çıkarılmanız için mahkeme
kararı alarak Bağ-Kur sigortalılığınızı sona
erdirin.
Beş yıldan fazla süreyle Bağ-Kur prim borcu
olanlarla ilgili duyumunuz doğru. Sosyal Güvenlik
Kurumu bir Tebliğ yayımlayacak. Beş yıldan fazla
süreyle Bağ-Kur prim borcu bulunanlara borçlarını
ödemeleri için altı ay süre verilecek. Altı ay
içinde borcunu ödemeyenlerin sigortalılıkları son
prim ödedikleri tarih itibariyle durdurulacak ve
borçları silinecek. Tebliğ yayımlanıp borcunuzu
ödemediğinizde de birikmiş Bağ-Kur borcunuzdan
kurtulursunuz.
İsteğe bağlı sigortalılık da dahil 4004 gün SSK ve
1080 gün (3 yıl) Bağ-Kur olmak üzere bugün
itibariyle 5000 günden fazla prim gününüz olmalı.
Buna göre de şu an itibariyle SSK’dan emekliliğe hak
kazanmış durumdasınız. Ancak SSK’dan emekli
olabilmeniz için en az son 1260 günde SSK kapsamında
prim ödemiş olmalısınız.
1 Ekim 2008’den itibaren isteğe bağlı sigortalı
olarak prim ödenen süreler 4/b (Bağ-Kur) kapsamında
geçen sigortalılık süresi sayılıyor. Bu nedenle son
Bağ-Kur primi ödediğiniz tarihten 1 Ekim 2008
tarihine kadar geçen süredeki SSK prim ödeme gün
sayınız 1260 günden az ise isteğe bağlı
sigortalılığınızı hemen sonlandırıp, 1260 günü 4/a
(SSK) kapsamında tamamlayın. Son yedi yıllık (2520
günlük) prim ödeme süresi içinde daha fazla Bağ-Kur
kapsamında prim ödemiş olursanız, bu defa Bağ-Kur
şartlarıyla Bağ-Kur’dan emekli olmak zorunda
kalırsınız.
Şirket ortaklığından dolayı olan Bağ-Kur
sigortalılığınızı sonlandırıp, Tebliğ’den sonra
borçlarınızdan kurtulduğunuzda da emeklilik
başvurusunda bulunabilirsiniz.
Sezgin Özcan
Gazeteport/04.12.2008 |