REFORMDAN SONRA EMEKLİ İŞÇİNİN DESTEK PRİMİ ORANLARI
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve
Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun yürürlüğe girdiği
tarihten sonra ilk defa sigortalı olanlar, sosyal
güvenlik destek primi ödeyerek 4/a (SSK) sigortalısı
olarak çalışamayacaklardır. Ancak, 5510 sayılı kanunun
yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi veya sigortalı
olanlar, vazife malullüğü, malullük ve yaşlılık veya
emekli aylığı bağlananlar ve bu kanunun yürürlüğe
girdiği tarihte sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışmaya devam edenler sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalışabileceklerdir.
4 / (a) bendi kapsamında çalışanlar (SSK'lılar) için
sosyal güvenlik destek primi prime esas kazançlar
üzerinden kısa vadeli sigorta kolları prim oranına
(yüzde 1 ila yüzde 6,5 oranları arasında) yüzde 30
oranının eklenmesi suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30
oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren
hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal
güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme
yükümlüsü bunların işverenleridir. Bunlar hakkında
sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası hükümleri
uygulanır. Yani, 4/a sigortalısı için sosyal güvenlik
destek primi, yapılan işin iş kazası ve meslek hastalığı
bakımından gösterdiği tehlikenin ağırlığına göre yüzde
31 ve yüzde 36,5 arasında değişen oranda prim
alınacaktır.
Tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere 5510
sayılı kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları,
çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi
başında kesilecektir. Diğer bir deyişle emeklilik
sonrası çalışma yasağı sadece 5510 sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun
yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan
kişiler için geçerlidir.
Gerek halen sigortalı olarak çalışanlar ve gerekse de
sosyal güvenlik kanunlarına göre yaşlılık aylığı alanlar
sosyal güvenlik destek primi ödeyerek
çalışabileceklerdir.
Ancak, sosyal güvenlik reformu olarak adlandırılan 5510
sayılı kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa
sigortalı olan kişilerden yaşlılık aylığı bağlandıktan
sonra 5510 sayılı kanuna göre veya yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık
aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden
ödeme dönemi başında kesilmesi öngörülmektedir.
5510 sayılı kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce
iştirakçi veya sigortalı olanlar, vazife malullüğü,
malullük ve yaşlılık veya emekli aylığı bağlananlar ve
bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte sosyal güvenlik
destek primi ödeyerek çalışmaya devam edenler hakkında
sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından 5510
sayılı kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun
hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.
Ancak 5510 sayılı kanunun 4/(a) bendi kapsamında
(SSK'lı) çalışanlar için sosyal güvenlik destek primi
prime esas kazançlar üzerinden 81'inci maddenin birinci
fıkrasının (c) bendinde belirtilen kısa vadeli sigorta
kolları prim oranına yüzde 30 oranının eklenmesi
suretiyle bulunan toplamdır. Yüzde 30 oranının dörtte
biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu
kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek
primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların
işverenleridir. Bunlar hakkında sadece iş kazası ve
meslek hastalığı sigortası hükümleri uygulanır.
Yani, kamuoyunda bilindiğinin aksine, 5510 sayılı
kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olanlar,
emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primi
ödeyerek çalışabileceklerdir. Bu sigortalıların ne zaman
emekli olduklarının/olacaklarının bir önemi yoktur.
İbrahim Işıklı
Dünya online / 02.07.2008 |