Kurumlar vergisi
beyanname dönemi başladı
Bugün kurumlar vergisi
beyanname döneminin ilk günü. Nisan ayı boyunca vergiler
arasında kurumlar vergisi ön planda olacak ve oldukça
fazla sayıda mükellefi ilgilendirecek. Gelir İdaresi
Başkanlığı verilerine göre ülkemizde kurumlar vergisi
faal mükellef sayısı Şubat 2008 itibarıyla toplam
638.695 Türkiye'nin 81 ili dikkate alındığında en fazla
mükellef 244.374 ile İstanbul'da, en az mükellef 178 ile
Ardahan'dadır.
Kurumlar vergisi beyannamesi, Nisan ayının
25. günü akşamına kadar mükellefin bağlı olduğu vergi
dairesine verilir. Mükellefin bağlı olduğu vergi
dairesi, kurumun kanuni veya iş merkezinin bulunduğu
yerin vergi dairesidir. Ödeme süresi nisan ayının sonuna
kadardır. Kurumlar vergisine konu olan kurum kazançları
gelir vergisi kapsamındaki gelir unsurlarından
oluşmaktadır. Kurumlar vergisi ödemekle yükümlü
mükellefler sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi
kamu kuruluşları, dernek ve vakıflara ait iktisadi
işletmeler ve iş ortaklıklarıdır. Kurumlar vergisi
bakımından sermaye şirketleri oldukça geniş bir kesimi
oluşturmakta olup, bu mükelleflerle ilgili bazı
özellikler ve dikkate alınması gereken hususlar genel
hatlarıyla şöyledir.
1956 tarihli Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre
kurulmuş olan sermaye şirketleri anonim, limited,
sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler ve benzer
nitelikteki yabancı kurumlardır. Anonim şirketler Türk
Ticaret Kanunu'nun 269 vd. maddelerine göre düzenlenmiş
olup, borçlarına karşı sadece malvarlığı ile sorumlu
olan, ortak sayısı beşten az olamayan ve sermayesi
50.000.- YTL olan şirketlerdir. Sermaye artırımı tescil
işlemleri dün itibarıyla sona ermiştir. Ortaklar, şirket
borçlarından taahhüt ettikleri sermaye miktarı ile
sorumludurlar. Sermayesi paylara bölünmüş komandit
şirketler veya eshamlı komandit şirketler TTK m. 475
kapsamında ortaklarından bir veya birkaçı şirket
alacaklılarına karşı sınırsız (komandite) diğerleri
sınırlı (komanditer) olan şirkettir. Komandite ortağın
şirket kazancından aldıkları paylar şahsi ticari kazanç
olarak GVK m. 37 kapsamında vergiye tabi tutulurken, k‰r
payı kurum kazancının tespitinde KVK m. 8 kapsamında
gider olarak dikkate alınır. Kurumlar vergisi komanditer
ortakların k‰r payı üzerinden alınır. Limited şirketler
TTK m. 503 vd. maddelerine göre iki veya daha fazla
gerçek veya tüzel kişi tarafından kurulurlar. Ortak
sayısı 50'den fazla olamaz. Sermayesi en az 5.000.- YTL
olacaktır. Bunlar bakımından da sermaye artırımı tescil
işlemleri dün itibarıyla sona ermiştir. Ortakların
sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye ile sınırlıdır.
Kurumlar vergisi kapsamında Sermaye Piyasası Kurulu'nun
düzenleme ve denetimine tabi fonlar ile bu fonlara
benzer yabancı fonlar sermaye şirketi kabul edilirler.
Bu çerçevede yatırım fonları, varlık finansmanı fonları,
konut finansmanı fonları ve emeklilik yatırım fonları
gibi fonlar kurumlar vergisi mükellefidir. Yatırım
ortaklıkları anonim şirket olarak mükellefiyet
kapsamındadır.
Eski adıyla özel finans kurumları yeni adıyla katılım
bankaları 5411 sayılı Bankacılık Kanunu'na göre
kurulmakta ve BDDK'nın izniyle faaliyette
bulunmaktadırlar. Bunlar da sermaye şirketi olarak
kurumlar vergisi mükellefidirler.
Yabancı kurumlar bakımından durumu yukarıdakilere
benzeyenler de sermaye şirketi olarak kurumlar vergisine
tabi olacaklardır. Bunlara örnek olarak yabancı banka
şubeleri verilebilir. Bunlar dar mükellef kurum olarak
kurumlar vergisi mükellefi olacaklardır.
Yabancı ülkelerde ödenen kurumlar vergisi ve benzeri
vergiler, Türkiye'de söz konusu kazançlar üzerinden tarh
olunan kurumlar vergisinden indirilebilir. Bu durum
yetkili makamlardan alınıp mahallindeki Türk elçilik
veya konsoloslukları, yoksa mahallinde Türk
menfaatlerini koruyan ülkenin aynı nitelikteki
temsilcileri tarafından tasdik olunan belgelerle tevsik
olunmalıdır. İbraz bakımından tarh tarihinden itibaren
bir yıllık süre geçerlidir.
Hakan ÜZELTÜRK
VERGİ ve HUKUK
huzelturk@superonline.com
01.04.2008
2007 YILI KURUMLAR VERGİSİ BEYANINDA İNCE NOKTALAR (Tıklayınız) |