ARSA BİRLEŞTİRME (TEVHİT) İŞLEMLERİNDE HARÇ MUAFİYETİ

I.GİRİŞ

İşletmelerin Faaliyetlerini gerçekleştirecekleri yerleşke yatırımlarını yaptıkları dönemlerde çoğu zaman atladıkları ve belirli bir zaman geçtikten sonra dikkate aldıkları önemli bir konu da Arsa Tevhit (Birleştirme) işlemidir. Ayrıca sadece yerleşkenin gerçekleştiği dönemin  dışında değil, ileriki dönemlerde gerçekleşecek yatırımlar da konuyu gündeme getirebilecektir.

Örneğin, Otel işletmeniz var. Bunun hemen yanında bir arsa yada bina (Arsa dahil) satın alma fırsatı doğdu. Satın alma işlemini gerçekleştirdikten sonra, yatırımınızı genişletme kararı aldınız. Dolayısı ile artık tevhit (Birleştirme) işlemi ve vergisel yükümlülükleri ile tanışma vaktiniz geldi.

Tevhit nedir?

Türk Dil Kurumu’na göre

tevhit, -di    Ar. tev§³d 

…………………………

4. esk. Birkaç şeyi bir araya getirme, birleştirme olarak tanımlanmaktadır.

Güncel Türkçe Sözlük 

Konuya ilişkin olmak üzere, Birleştirme, tapu sicilinde ayrı ayrı kayıtlı birbirine bitişik birden fazla taşınmaz malın tek bir tapuya bağlanarak, tek bir parsel halini almasıdır. (TST.75).
Birleştirme işlemi için tapu sicil müdürlüğünce istenen belgeler şunlardır.

1-      Taşınmazın bulunduğu yere göre belediye encümeni veya il idare kurulu kararı,

2-       Kadastro müdürlüğünce üst yazıya bağlanmış üç takım birleştirme dosyası,

3-       Tescil bildirimi ve kontrol raporu,

4-       Birleştirme isteminde bulunanın fotoğraflı nüfus hüviyet cüzdanı veya pasaportu ile   

 iki adet (son altı  ay içinde çekilmiş) vesikalık fotoğrafı,

5-       Temsilci varsa temsil belgesi ve temsilcinin bir adet vesikalık fotoğrafı(1)
 

Tapuya Tescil

‘Kadastro müdürlüğü tarafından düzenlenen tescil bildirimleri, tapu sicil müdürlüğüne gönderildikten sonra; tapu sicil müdürlüğü tarafından tescil işlemi yapılır. Birleştirilen parsellere ait kütük sayfaları kapatılır (TST.77). Bunun için “Sayfa No” sütunu sol üst köşeden sağa çapraz, “Mülkiyet” sütununda ki maliklerden sonra gelen ilk boş satır da yatay olmak üzere kırmızı mürekkepli kalemle ve çift çizgi ile çizilir. Beyanlar sütununda kapatılma nedeni yine kırmızı mürekkepli kalemle açıklanarak, işlemle ilgili tarih ve yevmiye numarası yazılır.Örnek olarak İşbu sayfa birleştirme nedeniyle kapatılmıştır.Tarih-Yevmiye
Bundan sonra yeni oluşan parselin tesciline geçilir.

 Birleştirme sonucu oluşan parsel, kadastro müdürlüğünce verilen ada ve parsel numarası altında,  bulunduğu mahalle veya köye ait son kütüğün boş olan ilk sayfasına tescil edilerek, kapatılan eski sayfalar ile yeni sayfa arasında irtibat kurulur. Ayrıca eski sayfalarda bulunan terkin edilmemiş kayıtlar yeni sayfaya aktarılır (TST.66-74).

Yeni parselin edinme sebebi sütununa “Birleştirme” veya “Tevhid” yazılır.sonrasında Tapu Senedinin Düzenlenmesi işlemi gerçekleşir.’ (2)www.tkgm.gov.tr/ana.php?Sayfa=islemdetay

II.YARGI KARARI VE 43.no’lu TEBLİĞ

İfraz ve Tevhit Harcının Arsa değeri olarak gösterilen miktar üzerinden alınması gerekeceği Arsa üzerindeki tesislerin değerini de kapsayan miktar üzerinden Harç tahakkuk ettirilmesinde isabet bulunmadığı hakkında  bir karar da ,

Uyuşmazlık; yükümlü şirkete ait arsa için yapılan ifraz ve tevhit sonu
cunda bu işlemlere tabi tutulan fabrika arsası ve üzerindeki tesisler için beyan olunan Emlak Vergisi değeri üzerinden alınan ifraz ve tevhit harcının terkini isteği ile açılan davanın; gerek 492 sayılı Harçlar Kanununda gerekse buna bağlı tarifede, ifraz ve tevhit işlemlerin-
de ifraz ve tevhide tabi tutulan arsa üzerinde bina bulunması halinde arsa ile binaların birlikte değerinin mi, yoksa sadece arsa değerinin mi harca esas alınacağı hususunda bir açıklamanın bulunmadığı, ancak tevhit ve ifrazı yapılan taşınmazın arsa olduğu ve binanın tevhit veya
ifrazına olanak bulunmadığı cihetle, sadece arsanın kayıtlı değeri üzerinden harç alınması gerektiği, davacı şirketin Emlak Vergisi Beyannamesinde fabrika arsası üzerinde mevcut bina ve tesislerin de değerini beyan ettiği ve bu değerler toplamı üzerinden Emlak (bina) vergisi ödediği,

aynı beyannamede bu binalara ait arsanın asgari değerinin ... lira olarak beyan edildiği, bu durumda ifraz ve tevhit harcının arsa değeri olarak gösterilen bu miktar üzerinden alınması gerekirken, arsa üzerindeki tesislerin değerini de kapsayan ... lira üzerinden harç ta-
hakkuk ettirilmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle kısmen kabulüne ve harcın ... lira üzerinden hesaplanarak alınmasına ilişkin Vergi Mahkemesi kararının bozulması isteğinden ibarettir. Temyiz edilen Vergi Mahkemesi kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama
Usulü Kanununun 49.maddesinin 1.fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden
hiçbirisinin bulunmadığı anlaşıldığından temyiz isteminin reddine, anı
lan mahkeme kararının onanmasına karar verildi.(Dokuzuncu Daire-1986 karar yılı-kararno:3634-) (3) www.danistay.gov.tr/kerisim/ozet.jsp?ozet

23 Ocak 2004 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 2535 Maliye Bakanlığından: Harçlar Kanunu Genel Tebliği Seri No:43’e göre

02.01.2004 gün ve 25334 mükerrer sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 1.1.2004 tarihi itibariyle yürürlüğe giren 5035 sayılı Kanun ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesi ve mükerrer 138 inci maddesinde değişiklik yapılmış, Kanuna Ek Madde 1 eklenmiş ve ayrıca Kanuna ekli (1), (2), (4), (6), (7), (8) ve (9) sayılı tarifelerde değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu değişikliklerle ilgili açıklamalar aşağıda belirtilmiştir.

I-492 SAYILI HARÇLAR KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

A- 123 üncü maddede yapılan değişiklikler

5035 sayılı Kanunun 31 inci maddesi ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin son fıkrası,

"Anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev'i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemler ile bankalar, yurt dışı kredi kuruluşları ve uluslararası kurumlarca kullandırılacak kredilerin temini ve bunların teminatları ile geri ödenmelerine ilişkin işlemler harca tabi tutulmaz." şeklinde değiştirilmiştir.

Yapılan düzenlemeye göre, anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş ve sermaye artırımı ile ilgili işlemleri ayrıca, bankaların, yurt dışı kredi kuruluşlarının ve uluslararası kurumların kullandıracakları her türlü kredilerin temini ve bu kreiler nedeniyle kredi kuruluşlarına karşı verilecek teminatlar ve alınan bu kredilerin geri ödenmesi saflasında geri ödemeye ilişkin işlemler harçtan müstesna tutulacaktır.

Ayrıca 2010 Yılı Harçlar tarifesine göre, (4 sayılı Tarife)

6.

a) İfraz veya taksim veya birleştirme işlemlerinde kayıtlı değerler üzerinden (Binde 9,9)
b) (5831 sayılı Kanunun 7′inci maddesi ile değişen bent. Yürürlük: 27/1/2009) İmar parselasyon planları uygulama sonucu şuyulanan parsellerin pay sahipleri arasında rızaen veya hükmen taksiminde kayıtlı değer üzerinden (Binde 9,9) (Binde 9,9)

c)Yukarıdaki fıkralar dışında kalan ve müşterek mülkiyete konu olanların rızaen veya hükmen pay sahipleri arasında, aynen veya ifrazen taksiminde kayıtlı değer üzerinden (Binde 3,96)

harç alınacağı hükme bağlanmıştır.

III.SONUÇ

Kuşkusuz yatırım kararı verirken işletmeler ve yöneticileri geleceğe dönük sayısız projeksiyonlar yaparlar.İleriyi görebilmek adına yapılan çalışmalarda, kanaatime göre en fazla unutulan yada göz ardı edilen konulardan birisi de Yerleşkeler ve hasıl olabilecek Arsa Birleştirmeleridir.

Arsa birleştirmesi yapacak olan işletmelerin Harç muafiyeti konusunda öncelikle bağlı bulundukları Vergi dairesi Müdürlüklerine müracaatla izahat almaları ve konunun önemine binaen bir Özelge ile çözüme gitmeleri yerinde olacaktır.