|
BASİT USULE
TABİ MÜKELLEFLERİN BİLDİRİM YÜKÜMLÜĞÜ VE BELGE
DÜZENİ
1.Basit Usule
Tabi Mükelleflerin Bildirim Yükümlüğü
Basit usule tabi
mükelleflerin vergi dairesine bildirmek zorunda
oldukları hususlar şunlardır:
• İşe başlama,
• Değişiklikler
(Adres Değişikliği, İş Değişikliği, İşletmede
Değişiklik),
• İşi bırakma.
a)
İşe Başlama
İşe başlama
bildirimi basit usule tabi mükellef tarafından
imzalanarak kendilerince veya Avukatlık
Kanunu’na göre ruhsat almış avukatlar veya 3568
sayılı Kanun’a göre yetki almış meslek
mensuplarınca işe başlama tarihinden itibaren 10
gün içinde ilgili vergi dairesine yapılır.
www.muhasebenet.net
İşe başlama
bildiriminin, serbest muhasebeci, serbest
muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali
müşavirler aracılığıyla düzenlenmesi halinde,
bildirim bu kişiler tarafından da ayrıca
kaşe/mühür basılmak suretiyle imzalanır.
İşe başlama
bildirimine eklenecek belgeler:
• Onaylı nüfus
cüzdanı örneğini, (Bizzat başvurulması ve nüfus
cüzdanının aslının ve bir adet nüfus cüzdanı
fotokopisinin getirilmesi durumunda onay vergi
dairesince yapılmaktadır.)
• İkametgah
belgesini,
• İşyeri
mülkiyetinin mükellefe ait olması halinde emsal
kira bedelinin tespiti amacıyla emlak vergisine
esas olan vergi değerini gösteren belediyeden
onaylı belgeyi,
• İşyeri kira ise
kira kontratının bir örneğini işe başlama
bildirimine eklerler.
b)
Değişiklikler
(Adres Değişikliği, İş Değişikliği, İşletmede
Değişiklik)
Mükellefler
adres, iş veya işyerlerinde meydana gelen
değişiklikleri, değişikliğin meydana geldiği
tarihten itibaren 1 ay içerisinde dilekçeyle
bağlı oldukları vergi dairesine bildirmek
zorundadırlar.www.muhasebenet.net
c)
İşi Bırakma
Vergiye tabi
olmayı gerektiren muamelelerin tamamen
durdurulması ve sona ermesi işi bırakmayı ifade
eder. Mükelleflerden işi bırakanların, durumu 1
ay içerisinde vergi dairesine bildirmesi
gerekmektedir. Gerçek kişilerde ölüm işi bırakma
hükmündedir. Mirası reddetmemiş mirasçılar
tarafından bildirimde bulunulması gerekir.
Mirasçılardan herhangi birinin ölümü bildirmesi
diğer mirasçıları bu ödevden kurtarır.
2. Basit
Usule Tabi Mükelleflerde
Belge Düzeni
a)
Kullanılacak Belgeler
Basit usulde
vergilendirilen mükellefler, hasılatları ile
ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
fatura, perakende satış vesikaları ve ilgili
mevzuatta sayılan diğer belgeleri düzenlemek ve
kullanmak zorundadırlar.
b) Belge Temini
ü
Basit usule
tabi mükelleflerin kullandıkları belgeler ve
zarflar sadece Türkiye Esnaf ve
Sanatkarları
Konfederasyonu (TESK) tarafından
bastırılmaktadır.
ü
Bu
mükelleflerin kayıtları ister odalar bünyesinde
oluşturulan muhasebe bürolarında
tutulsun, ister
kendileri tarafından tutulsun, kullanılacak
belgeler bağlı oldukları oda veya birlikten
temin edilecektir.
Mükelleflerin
bulunduğu yerde bağlı oldukları oda veya birlik
yoksa veya bulunduğu yerde bağlı olacağı oda
veya birlik kurulmamış ise; en yakın oda veya
birliğe veya karma odaya kayıt yaptıracaklardır.
Belgelerini de kayıt yaptırdığı bu odadan temin
edeceklerdir.
ü
Basit usulde
vergilendirme kapsamında bulunup, meslek
odalarına üye kayıtları yapılamayan,
traktörle
nakliyecilik yapanlar, hususi oto ile ticari
faaliyette bulunanlar, biçerdöver işletmecileri
ile inşaat ustaları gibi mükellefler,
kullanacakları belgeleri ikinci sınıf
tüccarların tabi oldukları esaslar çerçevesinde
(anlaşmalı matbaalara bastırmak veya noterlere
tasdik ettirmek suretiyle) temin
edebilmektedirler. Anılan mükellefler,
diledikleri takdirde kullanacakları belgeleri
faaliyette bulundukları yerdeki herhangi bir oda
veya birlikten de temin edebilmektedirler.
c) Belge
Düzenlenmesinde Uyulacak Esaslar Temini
Basit usulde
vergilendirilen mükellefler ikinci sınıf
tüccarların tabi olduğu usul ve esaslar
dahilinde belge düzenlemek durumundadırlar.www.muhasebenet.net
Ancak; Vergi Usul
Kanunu’nun mükerrer 257’nci maddesindeki yetkiye
istinaden, basit usulde vergilendirilen
mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak
edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları
yapabilmeleri için;
- Belge
vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda
tek bir fatura düzenlemeleri,
- Düzenlenen
faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine
“........ tarihli toplam hasılat”
ibaresinin
yazılması şeklinde kolaylık sağlanmış ve konuya
ilişkin açıklamalar 215 Seri No.lu Gelir Vergisi
Genel Tebliği’nde yapılmıştır.
Söz konusu
uygulama aynı usul ve esaslar dahilinde 273 Seri
No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 31.12.2010
tarihine kadar uzatılmıştır. Bu imkandan
yararlanmak isteyen mükellefler, müşterilerinin
istemeleri halinde fatura veya perakende satış
vesikası (dolmuş işletenler hariç) vermek
zorundadırlar.
d) Belgelerin
İptali
Basit usulde
vergilendirilen mükelleflerden işlerini terk
edenlerin kullanmadıkları belgelerin iptal
işlemleri, belgeleri veren oda veya birliklerce
yapılmaktadır. Belgelerini anlaşmalı matbaalara
bastırmak veya noterlere tasdik ettirmek
suretiyle temin eden mükelleflerin belgelerinin
iptali, vergi dairelerince yapılmaktadır.
İşini terk
edenlerden, söz konusu belgeleri ibraz
edemeyenler ile eksik belge ibraz edenler veya
belgelerini kaybettiğini bildiren mükelleflerin
durumu, belgeyi veren oda veya birliklerce
düzenlenen tutanak ile tespit edilecektir. Bu
mükellefler hakkında ikinci sınıf mükelleflerde
olduğu gibi bir taraftan usulsüzlük cezası
kesilirken, diğer taraftan dönem vergi
matrahlarının tespiti için takdir komisyonuna
sevk edilir.
e) Kayıtların
Tutulması
Basit usule tabi
mükelleflerin kayıtları, bağlı oldukları oda
veya birlikler bünyesinde kurulan muhasebe
bürolarında tutulmaktadır. Bu bürolarda 3568
sayılı Kanun’a göre yetki almış yeterli sayıda
meslek mensubunun çalıştırılması zorunludur.
İsteyen
mükellefler, kayıtlarını hiçbir izne gerek
olmadan kendileri de tutabilmektedir. Bu
takdirde, vergilendirme ile ilgili ödevlerin
tamamı kendilerince yerine getirilecektir.
İsteyen mükellefler ise kayıtlarını S.M.,
S.M.M.M. gibi meslek mensuplarına
tutturabilirler.www.muhasebenet.net
Mükellefler,
satış ve hizmetleri için düzenledikleri hasılat
belgelerini bir zarfta, faaliyetleri ile ilgili
olarak mal ve hizmet alışları ile giderleri için
aldıkları gider belgelerini başka bir zarfta
toplayıp saklayacaklardır. Kayıtları odalarda
tutulan mükellefler ise her aya ait zarfları
izleyen ayın 10’una kadar kaydının tutulduğu
büroya teslim edeceklerdir.www.muhasebenet.net
Mükelleflerden
zarf içinde alınan belgeler bürolarda işletme
hesabı defterinin gelir ve gider sayfalarındaki
işlem başlıkları esas alınarak bilgisayar
ortamına aktarılacaktır. Bu belgeler cari yıl
sonuna kadar bürolarda saklanacaktır.
f) İktisadi
Kıymetlerin Satışında Belge Düzenlenmesi
Basit usulde
vergilendirilen mükelleflerin taşıt ve diğer
sabit kıymetlerini satmaları dolayısıyla fatura
düzenleme yükümlülükleri bulunmamaktadır. Bu
mükelleflerce yapılan taşıt satışlarının noter
satış sözleşmesi ile, diğer sabit kıymet
satışlarının ise söz konusu sabit kıymetleri
satın alan mükellefler tarafından düzenlenecek
gider pusulası ile tevsik edilmesi mümkündür.www.muhasebenet.net
f) Sahte Veya
Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge
Düzenlediği Veya Kullandığı Tespit Edilenler
Basit usule tabi
ticaret erbabından, sahte
veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge
düzenlediği veya kullandığı tespit edilenler,
bu hususun kendilerine tebliğ edildiği tarihi
takip eden aybaşından itibaren ikinci sınıf
tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olurlar.
Zekeriya
UYANIK
Maliye
Bakanlığı
Gelir Uzmanı
budgerigar0133@hotmail.com
www.muhasebenet.net
|
