| |
| |
|
Yıllık
izinle ilgili önemli hususlar |
|
| |
|
| 4857
Sayılı İş Kanunu'na tabi çalışanlar için
kimler yıllık izin kullanabilir? Ne
kadar çalışmaya, ne kadar süre yıllık
ücretli izin kullanılır? Yıl içinde
kullanılmayan izinler iptal olur mu gibi
yıllık izinle ilgili merak edilen
hususlara değinmeye çalışacağım. |
 |
|
|
| |
|
Kimler yıllık izin kullanabilir?
İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme
süresi de içinde olmak üzere, en az 1 yıl
çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin
verilir ve yıllık ücretli izin hakkından
vazgeçilemez. Yıllık ücretli izine hak kazanmak
için gerekli olan 1 yıllık çalışma süresinin
hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya
çeşitli işyerlerinde çalıştıkları süreler
birleştirilerek göz önüne alınır.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi,
hizmet süresi;
a) 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara
14 günden,
b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20
günden,
c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26
günden az olamaz.
Ancak 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve
daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık
ücretli izin süresi 20 günden az olamaz ve
yukarıdaki izin süreleri iş sözleşmeleri ve
toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
Mevsimlik ve geçici işçilere izin olmaz
Niteliklerinden ötürü 1 yıldan az süren
mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlara
yıllık ücretli izin verilmez ama bu işlerde
makine-cihaz bakım ve onarım işleri veya
güvenlik işleri gibi işlerde mevsim kampanyaya
bağlı olmadan devamlı surette çalışanlara yıllık
ücretli izin verilir.
Tatil günleri izinden sayılmaz
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin
süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili
ve genel tatil günleri izin süresinden
sayılmayacağı gibi iznini işyerinin kurulu
bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek
olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu
belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde
yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren
toplam 4 güne kadar ücretsiz izin vermelidir.
İzni kullanma dönemi
İşverene bağlı olarak 1 yılını tamamlayan işçi,
yıllık ücretli izne hak kazanır ama bu izni ne
zaman kullanacağına işveren veya varsa izin
kurulu karar verebilir. Kullandırtma süresi ise
gelecek izne hak kazanılacak dönemin başına
kadardır ve yıllık ücretli izin, işveren
tarafından sürekli bir şekilde verilmelidir ama
tarafların anlaşması ile bir bölümü 10 günden
aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.
İzin ücreti ve ödemesi
İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her
işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini
ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin
olarak ödemek veya avans olarak vermek
zorundadır. Yıllık ücretli izin süresine
rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel
tatil ücretleri ayrıca ödenir. İşçi izinde başka
yerde çalışamaz. Yıllık ücretli iznini
kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde
ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa,
bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret
işveren tarafından geri alınabilir.
Kanuna aykırı davranan işverene ceza...
İşveren veya işveren vekili yıllık ücretli izni
4857 Sayılı İş Kanunu'na aykırı şekilde eksik
ödeyemez, izin sürelerini yine kanuna aykırı
olarak bölemez ve işveren tarafından yıl içinde
verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz
izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri
yıllık izne mahsup edilemez. Bu şekilde yıllık
ücretli izni aykırı şekilde eksik ödeyen veya
kanuna aykırı olarak bölen işveren veya işveren
vekiline bu durumda olan her işçi için 2010
yılında 204 TL para cezası verilir.
Kullanılmayan izin süreleri iptal olur mu?
İş sözleşmesinin, herhangi bir nedenle sona
ermesi halinde işçinin hak kazanıp da
kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti,
sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti
üzerinden kendisine veya işçinin ölümü halinde
geride kalan hak sahiplerine ödenir. Bu ücrete
ilişkin zaman aşımı, iş sözleşmesinin sona
erdiği tarihten itibaren başlar ve 5 yıldır.
İşçi, işten ayrıldığı tarihten itibaren 5 yıl
içinde dava açarsa kaç yıllık olursa olsun
kullanmadığı bütün izin sürelerinin ücretlerini
alabilir.www.muhasebenet.net
Kısacası; herhangi bir nedenle yıl içinde
kullanılmayan izinlerin yanması söz konusu
olmayıp, izleyen yıllarda kullanılması ve para
karşılığı olarak alınması mümkündür.
Yaşar TAŞDEMİR
SGK Müfettişi
ytasdemir2@hotmail.com
|
|
|
|
