4857 sayılı İş
Kanunu'na göre ücretin ödenmemesi ve ücrete
ilişkin belgelerin düzenlenmemesi halinde
işverene uygulanabilecek çeşitli miktarlarda
idari para cezası söz konusudur. Buna göre;
Ücreti süresi içinde kasten ödememek veya
eksik ödemek
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (a) fıkrasında
"32, maddesinde belirtilen ücret ile işçinin bu
Kanun'dan veya toplu iş sözleşmesinden veya iş
sözleşmesinden doğan ücret ödemelerini süresi
içinde kasden ödemeyen veya eksik ödeyen
işveren, işveren vekili ve üçüncü kişiye bu
durumda olan her işçi ve her ay için 100,00 YTL
idari para cezası verilir." hükmüne yer
verilmiştir. Başka bir ifadeyle işçinin ücretini
eksik ödeyen veya ödemeyen işveren veya işveren
vekiline, 2009 yılı için uygulanabilecek söz
konusu ceza miktarı her işçi ve her ay için 112
TL'dir.
Ücreti banka aracılığıyla ödememek veya eksik
ödemek
2008 yılında 5754 sayılı kanunla yapılan
değişiklikle iş kanunlarında belirtilen
ücretlerin ödenme şekline ilişkin bazı zorunlu
uygulamalar getirmiştir. Yapılan düzenleme
sonrasında 2009 yılından itibaren 10 ve üzeri
işçi çalıştıran işverenlerin, ücretleri banka
marifetiyle ödemeleri gerekiyor.
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (a) fıkrasında
"ücret, prim, ikramiye ve bu nitelikteki her
çeşit istihkakını zorunlu tutulduğu halde özel
olarak açılan banka hesabına ödemeyen işveren,
işveren vekili ve üçüncü kişiye bu durumda olan
her işçi ve her ay için 100,00 TL idari para
cezası verilir." hükmü yer almaktadır. Diğer bir
deyişle, 2009 yılı için söz konusu aykırılık
durumlarının varlığı halinde işveren veya
işveren vekilinin karşılaşabileceği ceza
uygulaması her işçi ve her ay için 112 TL'dir.
Ücrete hesap pusulası düzenlememe
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (b) fıkrasında yer
alan "37. maddesine aykırı olarak ücrete ilişkin
hesap pusulası düzenlemeyen işveren veya işveren
vekiline iki yüz milyon lira para cezası
verilir." hükme göre ücret hesap pusulasını
düzenlemeyen işveren veya işveren vekiline 2009
yılı için uygulanabilecek söz konusu ceza
miktarı 403 TL'dir.
İşçi ücretlerinden kanuna aykırı ücret kesme
cezası vermek veya yaptığı ücret kesintisinin
sebebini ve hesabını bildirmemek
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (b) fıkrasında
"işçi ücretlerinden 38. maddeye aykırı olarak
ücret kesme cezası veren veya yaptığı ücret
kesintisinin sebebini ve hesabını bildirmeyen
işveren veya işveren vekiline iki yüz milyon
lira para cezası verilir." hükmü yer almaktadır.
Bahsi geçen fiillerin işveren veya vekili
tarafından yerine getirilmesi durumunda
karşılaşabilecekleri idari para cezası miktarı
2009 yılı için 403 TL'dir.
Asgari ücreti işçiye ödememek veya noksan
ödemek
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (a) fıkrasında yer
alan "39. maddesinde belirtilen komisyonun
belirlediği asgari ücreti işçiye ödemeyen veya
noksan ödeyen işveren veya işveren vekiline bu
durumda olan her işçi ve her ay için 100,00 TL
idari para cezası verilir." hükme göre asgari
ücreti işçiye kesik veya noksan ödeyen işveren
veya vekili için 2009 yılında uygulanabilecek
ceza miktarı her işçi ve her ay için 112 TL'dir.
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (a) fıkrasında yer
alan "39. maddesinde belirtilen komisyonun
belirlediği asgari ücreti işçiye ödemeyen veya
noksan ödeyen işveren veya işveren vekiline bu
durumda olan her işçi ve her ay için 100,00 TL
idari para cezası verilir." hükme göre asgari
ücreti işçiye kesik veya noksan ödeyen işveren
veya vekili için 2009 yılında uygulanabilecek
ceza miktarı her işçi ve her ay için 112 TL'dir.
Fazla çalışma ücretini ödememek; işçiye hak
ettiği serbest zamanı altı ay içinde vermemek;
işçinin onayını almadan fazla çalışma yaptırmak
İş Kanunu'nun 102. maddesinin (c) fıkrasında
"41. maddesinde belirtilen fazla çalışmalara
ilişkin ücreti ödemeyen, işçiye hak ettiği
serbest zamanı altı ay zarfında kullandırmayan,
fazla saatlerde yapılacak çalışmalar için
işçinin onayını almayan işveren veya işveren
vekiline, bu durumda olan her işçi için yüz
milyon lira para cezası verilir." hükmüne yer
verilmiştir. Kanun hükmünden anlaşılacağı üzere
işçinin fazla çalışma ücretini ödemeyen veya
işçinin onayını almadan fazla çalıştırma
yaptıran işveren veya işveren vekili için 2009
yılında uygulanabilecek söz konusu ceza miktarı
200 TL'dir.
Yüzde ile ilgili belgeyi temsilciye vermemek
İş Kanunu'nun 52. maddesinin "yüzde usulünün
uygulandığı işyerlerinde işveren, her hesap
pusulasının genel toplamını gösteren bir belgeyi
işçilerin kendi aralarından seçecekleri bir
temsilciye vermekle yükümlüdür. Bu belgelerin
şekli ve uygulama usulleri iş sözleşmelerinde
veya toplu iş sözleşmelerinde gösterilir."
hükmüne uyum göstermeyen işverenler için
uygulanabilecek idari para cezası aynı kanunun
102. maddesinde hükme bağlanmıştır. Buna göre
yüzde ile ilgili belgeyi vermeyen işveren veya
işveren vekiline 2009 yılı için söz konusu ceza
miktarı 403 TL'dir.
Yaşar
TAŞDEMİR
SGK
Müfettişi
ytasdemir2@hotmail.com
26.11.2009
Diğer makaleleri
-Kayıt
ve belge nizamıyla ilgili idari para
-İş
sözleşmesinin yazılı olması gerekmiyor !
-İşverenlere büyük kolaylık |