Katma Değer Vergisi Açısından;
54 Seri no’lu Katma Değer Vergisi Kanunu
Genel Tebliğinin B/1 bölümünde “Tüketiciler
tarafından malların iade edilip bedellerinin geri
verilmesinin istendiği durumlarda, satıcı tarafından
ödenen bedellerin katma değer vergisi dahil tutarları
tüketiciye iade edilecektir. Satıcılar işlemlerinin
düzeltilmesi için iade edilen mal nedeniyle gider
makbuzu düzenleyecekler ve tüketiciden iade edilen mala
ait fatura ve benzeri belgeyi bu makbuz ekinde geri
alacaklardır. Gider makbuzunda iade edilen malın katma
değer vergisi satış bedelinden ayrı gösterilecek ve bu
miktar indirim konusu yapılmak suretiyle işlem
düzeltilecektir” denilmiştir.
Genel tebliğde iade edilen mal nedeni ile Gider Makbuzu
düzenleneceği belirtilmiş ise de 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu gereğince düzenlenen belgeler arasında Gider
Makbuzuna
yer verilmemiştir. Fakat burada Gider Makbuzu deyimi ile
Gider Pusulasından bahsedildiği İdarenin görüşünden ve
üstadların açıklamalarından anlaşılmaktadır,Nihai
Tüketiciler tarafından iade edilen ürünler için Gider
Pusulası düzenlenmesi gerekmekte olup Satış Belgesinde
gösterilen Katma Değer Vergisi Gider Pusulasında ayrıca
gösterilip Muhasebe kayıtlarına indirim konusu yapılmak
sureti ile düzeltilmelidir.
Stopaj Açısından;
193 ayılı Gelir Vergisi Kanunun
94.Maddesinde tevkifat yapılacaklar ve tevkifat konuları
açık bir şekilde belirtilmiştir.Gelir
Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin 13 numaralı
bendinde, 4108 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle diğer
kişilerden satın alınan mal ve hizmet için yapılan
ödemeler vergi tevkifatının kapsamı dışına
çıkartıldığından esnaf muaflığı kapsamı dışında kalan
diğer kişilere yapılan ödemeler üzerinden tevkifat
yapılmayacaktır.Görüldüğü üzere Esnaf Muaflığından
yaralanan kişilerden stopaj kesintisi yapıldığı bunun
dışında kalan tüketicilerden stopaj kesintisi
yapılmayacağı belirtilmiş , tüketicilerden iade alınan
ürünler için düzenlenen Gider pusulasından ayrıca Stopaj
hesaplanmayacaktır.
Ürünün İade alınması işlemlerinde belge Prosedürü nasıl
olacak?
54 Seri no’lu Katma Değer Vergisi Kanunu Genel
Tebliğinde ”
tüketiciden iade edilen mala ait fatura ve benzeri
belgeyi bu makbuz ekinde geri alacaklardır”
denilmektedir.Tüketici tarafından genellikle alınan
Satış Belgesi muhafaza edilmemekte ve dolayısıyla ibraz
edilememektedir.Bu durumda ürünü iade almayacak mıyız?
Tabiki ürünü iade alacağız bu konuda
”Maliye Bakanlığı 13/01/1997/B.07.0.GEL.0.54/5408-122/01364
sayılı Özelgesinde Satıcılar, tüketicilerin iade
ettikleri mallar için yine gider pusulası
düzenleyecekler ve pusulada alış belgesinin ibraz
edilemediğini açıkça belirteceklerdir.”denilmek sureti
ile Satış belgesini ibraz edemeyen tüketiciler için
uyulacak belge düzeni açıklanmıştır.Fakat bir çok firma
tarafından Satış belgesi ibraz edilemediği takdirde ürün
iade alınmayarak tüketici geri çevrilmektedir.Yukarıdaki
Özelgeden de anlaşıldığı üzere satıcı satış belgesi yok
diye ürünü iade almamazlık yapamaz.Bu konuda
tüketicilerin 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkındaki Kanun çerçevesinde haklarını aramaları
gerekir.
Sonuç olarak;
Nihai tüketici tarafından alınan ürünün iadesinde Gider
Pusulası düzenlenmesi,Gider pusulasında KDV’nin ayrıca
gösterilmesi ve Stopaj hesaplanmaması gerekmekte olup
ayrıca Satış Belgesi zayi olan ürünler içinde iade
işlemi yapılarak satış belgesinin ibraz edilmediği Gider
Pusulasında açıkça belirtilerek iade işlemi
gerçekleştirilmelidir. 28.01.2011
Volkan KARAKOÇ
Smmm
volkan.karakoc@ismmmo.org.tr
Kaynak:
*Katma Değer Vergisi Kanunu
*Gelir Vergisi Kanunu
*Vergi Usul Kanunu
|