Bakanlar Kurulu, Kanun’dan aldığı
yetkiye dayanarak, 2004/7304 sayılı İthalatta
Gözetim Uygulaması Hakkında Kararı 29.05.2004
tarihli, 25476 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlamıştır. Bu Karar’a dayanan Yönetmelik ve
Tebliğlerle ithalatta gözetim uygulaması
yürütülmektedir.
Gözetim uygulaması bir malın ithalatının yerli
üreticilere zarar verecek veya zarar tehdidi
yaratacak miktar/veya şartlarda artması halinde,
ithalatın, Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca
düzenlenecek “Gözetim Belgesi” ile izlenmesine
yönelik bir uygulamadır. Bu uygulama ile
- Bazı eşyaların ithali esnasında gözetim
fiyatının altında beyan yapılması halinde
gözetim belgesi aranmakta, (ki bu durumlarda
genellikle beyan sahipleri eşyanın CIF bedelini
gözetim fiyatına çıkartmayı Dış Ticaret
Müsteşarlığından gözetim belgesi almaya
yeğlemektedir)
- Bazı eşyaların ithali esnasında ülke ayrımı
yapılmaksızın hangi fiyattan beyan yapılırsa
yapılsın gözetim belgesi aranmaktadır.
Dış Ticaret Müsteşarlığı’nca 16.01.2004 tarihli
25348 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış 2004/2
sayılı İthalatta Gözetim ve Korunma Önlemlerine
İlişkin Tebliğ söz konusu uygulamalara örnek
olarak verilebilecektir. Mezkûr tebliğ ile 6911,
6912, 6913 ve 6914 gümrük tarife pozisyonunda
yer alan porselen ve seramik eşyada kıymet
üzerinden gözetim uygulaması yürütülmektedir.
Tebliğ’e göre gözetim uygulaması aşağıda G.T.P.
ve ismi belirtilen maddelerden yalnız karşısında
gösterilen CIF kıymetin altında birim kıymetleri
haiz olanlarının ithalatında yapılmaktadır.
Gözetim uygulaması kapsamına alınan maddeler
ancak Dış Ticaret Müsteşarlığınca düzenlenecek
gözetim belgesi ile ithal edilebilmektedir.
Gözetim Belgesi gümrük yükümlülüğünün doğması
aşamasında gümrük idarelerince aranacak olup
gözetim belgesinin bir örneği gümrük
beyannamesine eklenmek zorundadır.
|
G.T.İ.P. |
Madde Adı |
CIF Kıymet
(ABD Doları/Ton*) |
|
6911.10.00.00.11 |
Beyaz olanlar |
2.500 |
|
6911.10.00.00.12 |
Tek renkli olanlar |
3.000 |
|
6911.10.00.00.19 |
Diğerleri |
3.000 |
|
6911.90.00.00.11 |
Beyaz olanlar |
2.500 |
|
6911.90.00.00.12 |
Tek renkli olanlar |
3.000 |
|
6911.90.00.00.19 |
Diğerleri |
3.000 |
|
6912.00.10.00.00 |
Adi topraktan olanlar |
1.600 |
|
6912.00.30.00.00 |
Greden olanlar |
2.000 |
|
6912.00.50.00.11 |
Beyaz olanlar |
1.500 |
|
6912.00.50.00.12 |
Tek renkli olanlar |
1.800 |
|
6912.00.50.00.19 |
Diğerleri |
1.800 |
|
6912.00.90.00.00 |
Diğerleri |
2.000 |
|
6913.10.00.00.00 |
Porselen veya çiniden olanlar |
2.500 |
|
6913.90.10.00.00 |
Adi topraktan olanlar |
1.600 |
|
6913.90.91.00.00 |
Greden olanlar |
2.000 |
|
6913.90.93.00.00 |
Fayanstan veya ince çömlekçi
eşyasından olanlar |
1.500 |
|
6913.90.99.00.00 |
Diğerleri |
2.000 |
|
6914.10.00.00.00 |
Porselen veya çiniden olanlar |
2.500 |
|
6914.90.10.00.00 |
Adi topraktan olanlar |
1.600 |
|
6914.90.90.00.00 |
Diğerleri |
2.000 |
|
*Ton: Brüt ağırlık. |
Bu bağlamda, ithali gözetim
fiyatına tabi malların maliyet kayıtları, gümrük
idaresine beyan edilen kıymetler üzerinden değil
de gerçekte ödenen fiyatlar üzerinden
yapılmalıdır. Bir başka ifadeyle, gümrükte
ödenen vergiler her ne kadar gözetim fiyatı
üzerinden ödense de maliyet kayıtları yapılırken
malın satış faturası esas alınmalıdır.
Örneğin, 8516.60.90.00.11 GTİP’inde yer alan
tost makinelerinde 2007/6 sayılı İthalatta
Gözetim Uygulamasına İlişkin Tebliğ uyarınca
gözetim uygulaması vardır. Bu tebliğ uyarınca,
ithal edilmek istenilen tost makinesinin birim
kıymetinin 15 $/adet altında beyan edilmesi
halinde, söz konusu eşya Dış Ticaret
Müsteşarlığı’nca (İthalat Genel Müdürlüğü)
düzenlenecek gözetim belgesi ile ithal
edilebilmektedir.
Sözgelimi ithalatçı firmanın da Çin Halk
Cumhuriyeti’nden aldığı tost makinelerinin
tanesine CIF 12 $ ödediğini kabul edelim. Bu
durumda gümrük idaresi birim kıymetin ya 15 $’a
çıkartılmasını isteyecek ya da tost makinesinin
ithaline gözetim belgesinin ibraz edilmesi
halinde müsaade edecektir. İthalatçıların bu
gibi durumlarda birim kıymeti 15 $’a
çıkartmaları daha çok rastlanılan davranış
şeklidir. Zira gözetim belgesi alınması için
geçen sürede katlanılan maliyetler
yükselmektedir.
Gelinen noktada, her ne kadar ithal edilen malın
birim kıymeti gümrükte 15 $’dan beyan edilip bu
tutar üzerinden vergiler ödenmiş olsa da fatura
bedeli esas alınarak malın maliyet kayıtlarının
yapılması gerektiği ifade edilebilecektir.
Sezai KAYA
Gümrük Kontrolörü
sezaikaya@yahoo.com
|
