DAMGA VERGİSİ VE
HARÇLARDA YÜZDE ONLUK ARTIŞ
• Harç
Oranlarında ve Maktu Haçlarda Yapılan Artışlar
Maliye Bakanlığı 14.11.2009 tarih ve 27406
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 392 Sıra No.lu
Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile 2009 yılı
için yeniden değerleme oranını % 2,2 (iki virgül
iki) olarak tespit edildiğini açıklamıştır.
492 Sayılı Harçlar Kanunun mükerrer 138 maddesi
uyarınca, her takvim yılı başından geçerli olmak
üzere önceki yılda uygulanan maktu harçlar
(maktu ve nispi harçların asgari ve azami
miktarlarını belirleyen hadler dahil) o yıl için
tespit ve ilan olunan yeniden değerleme oranında
artırılmaktadır.
Buna göre 2009 yılında uygulanan maktu harçların
% 2,2 artması beklenirken, 29/12/2009 tarihli ve
2009/15725 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
1/1/2010 tarihinden itibaren yürürlüğe girmek
üzere, 492 sayılı Kanuna bağlı tarifelerde yer
alan nispi harç oranları ile yeniden değerleme
oranı dahil olmak üzere maktu harçlar (maktu ve
nispî harçların asgarî ve azami miktarlarını
belirleyen hadler dahil) %10 oranında
artırılmıştır.
Maktu ve Nispi Harçlardaki yüzde onluk artış
oranına uygun olarak yeniden belirlenen
01.01.2010 tarihinden geçerli Harç Oranları ile
Harç maktu tutarları 31.12.2009 tarih ve 27449
sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 60 Seri Nolu
Harçlar Kanunu Genel Tebliğde açıklanmıştır.
9 adet ayrı Tarifede yer alan; Yargı Harçları,
Noter Harçları, Vergi Yargısı Harçları, Tapu
Kadastro İşlemlerinden Alınacak Harçlar,
Konsolosluk Harçları, Pasaport, vize harçları,
Gemi ve Liman Harçları, İmtiyazname, Ruhsatname
ve Diploma Harçları, Trafik Harçlarının hem
maktu hem de Nispi olanları yeniden değerleme
oranında değil, %10 oranında artırılmıştır.
Buna göre, örneğin, Binde 54 olan Karar ve ilam
harcı oranı; binde 59,4 olurken,
Gayrimenkullerin devir ve iktisabında devir eden
ve devir alan için ayrı ayrı uygulanan binde 15
oranı, binde 16,5 olarak uygulanacaktır.
Gayrimenkul alım satımlarında uygulanan oranın
hem alıcı hem de satıcı için %10 artırılması
suretiyle toplamda % 20 lik artış sağlanmıştır.
Böylece gayrimenkul alım satımlarında emlak
vergi değerlerindeki önemli matrah artışlarından
sonra oransal olarak % 20 lik artışla
gayrimenkul alım satımlarında ödenecek harç
tutarları da önemli ölçüde artacaktır. Vergi
İdaresinin geçen yıl 29.03.2009 – 30.06.2009
tarihleri arasında gayrimenkul alım satımlarında
uygulanan oranı indirmek suretiyle kaybettiği
harç tahsilatını önümüzdeki dönemde telafi
etmeye çalıştığı anlaşılmaktadır.
60 Seri Nolu Harçlar Kanunu Genel Tebliğ ekinde
yer alan 9 adet Tarifede artırılmış yeni oranlar
açıklanmakta olup, tarifelerin uzunluğu
nedeniyle yazımıza eklenmemiştir.
• Damga Vergisi Oranlarında ve Maktu
tutarlarında yapılan artışlar;
Yine 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun mükerrer
30 uncu maddesinin 5281 sayılı Kanunun 6 ncı
maddesiyle değişik birinci fıkrası uyarınca ;
“...Her takvim yılı başından geçerli olmak üzere
önceki yılda uygulanan maktu vergiler (Maktu ve
nispi vergilerin asgari ve azami miktarlarını
belirleyen hadler dahil) o yıl için tespit ve
ilan olunan yeniden değerleme oranında
artırılmaktadır.
Buna göre maktu damga vergilerinin % 2,2 artması
beklenirken, 31.12.2009 tarih ve 27449 sayılı
Resmi Gazetede yayımlanan 2009/15725 sayılı
Bakanlar Kurulu Kararı ile Damga Vergileri; Hem
NİSPİ Hem Maktu vergilerde % 10 artırılmıştır.
Buna göre; sözleşmeler üzerinden binde 7,5
oranında damga vergisi ödenmesi gerekirken,
01.01.2010 tarihinden sonra düzenlenen
sözleşmelerde binde 8,25 oranında damga vergisi
ödenecektir. Kira mukavelelerinde uygulanan oran
binde 1,5 dan binde 1,65 oranına
yükseltilmiştir. Kira mukavelesinin kefalet eden
tarafından imzalanması durumunda ise uygulanacak
oran, 9,90 olacaktır.
Resmi Daire ve kamu tüzel kişiliğini haiz
kurumların ihale kararları üzerinden binde 4,5
oranında uygulanan damga vergisinin yeni oranı
binde 4,95 olmuştur.
Maaş, ücret, gündelik, huzur hakkı gibi hizmet
karşılığı alınan paralar üzerinden alınan binde
6 oranındaki damga vergisi oranı 6,6 oranına
artırılmak suretiyle, ücretler üzerinden
hesaplan damga vergisi % 10 fazla ödenecektir.
Maktu ve Nispi Damga Vergilerdeki yüzde onluk
artış oranına uygun olarak yeniden belirlenen ve
53 nolu Damga Vergisi Genel Tebliğde açıklanan,
01.01.2010 tarihinden geçerli damga vergisi
Oranları ile maktu tutarlarının yer aldığı 1
Sayılı Tablo aşağıda belirtilmiştir.
I.
Akitlerle ilgili kağıtlar
|
A.
Belli parayı ihtiva eden
kağıtlar:
31.12.2009 ve öncesi
01.01.2010 dan geçerli
Uygulanan Oran ve tutarlar Oran ve
tutarlar |
1. Mukavelenameler, taahhütnameler ve
temliknameler |
(Binde 7,5)
|
(Binde 8,25)
|
|
2. Kira mukavelenameleri (Mukavele süresine göre
kira bedeli
üzerinden)
|
(Binde 1,5)
|
(Binde 1,65)
|
|
3. Kefalet, teminat ve rehin senetleri
|
(Binde 7,5) |
(Binde 8,25)
|
|
4. Tahkimnameler ve sulhnameler
|
(Binde 7,5) |
(Binde 8,25)
|
|
5. Fesihnameler (Belli parayı ihtiva eden bir
|
(Binde 1,5) |
(Binde 1,65)
|
|
6. (Değişik: 5766/10-b md.) (Yürürlük: 6.6.2008)
Karayolları Trafik Kanunu uyarınca kayıt ve
tescil edilmiş ikinci el araçların satış ve
devrine ilişkin sözleşmeler
|
(Binde 1,5) |
(Binde 1,65)
|
|
B.
Belli parayı ihtiva etmeyen kağıtlar:
1.
Tahkimnameler
|
(25,40 TL)
|
(27,90 TL)
|
2.
Sulhnameler
|
(25,40 TL)
|
(27,90 TL)
|
3.Turizm işletmeleri ile seyahat acentelerinin
aralarında düzenledikleri kontenjan
sözleşmeleri
(Belli parayı ihtiva edenler
dahil)
|
(142,00 TL) |
(156,20 TL) |
II Kararlar ve
Mazbatalar
1. Meclislerden, resmi heyetlerden ve idari
davalarla ilgili olmayarak Danıştaydan
verilen mazbata, ilam ve kararlarla
hakem kararları:
a) Belli parayı ihtiva
edenler
|
(Binde 7,5)
|
(Binde 8,25)
|
b) Belli parayı ihtiva
etmeyenler
|
(25,40 TL)
|
(27,90 TL)
|
2. (Değişik : 5766/10-c md.)
(Yürürlük : 6.6.2008)
İhale kanunlarına tabi olan veya
olmayan resmi daire ve
kamu tüzel kişiliğini haiz
kurumların her türlü ihale kararları |
(Binde 4,5) |
(Binde 4,95) |
|
III. Ticari işlemlerde kullanılan kağıtlar |
1. Ticari ve mütedavil senetler:
|
a) Emtia senetleri:
aa) Makbuz senedi (Resepise) |
(9,00 TL) |
(9,90 TL) |
ab) Rehin senedi (Varant)
|
(5,40 TL)
|
(5,90 TL)
|
ac) İyda senedi |
(1,10 TL) |
(1,20 TL) |
ad) Taşıma senedi |
(0,50 TL) |
(0,55 TL) |
b) Konşimentolar |
(5,40 TL) |
(5,90 TL) |
c) Deniz ödüncü senedi |
(Binde 7,5) |
(Binde 8,25) |
d) İpotekli borç senedi, irat
senedi
|
(Binde 7,5)
|
(Binde 8,25)
|
|
|
2. Ticari belgeler:
a) Menşe ve Mahreç şahadetnameleri |
(9,00 TL)
|
(9,90 TL)
|
b) Resmi dairelere ve bankalara
ibraz edilen bilançolar ve işletme
hesabı özetleri:
|
ba) Bilançolar |
(19,60 TL)
|
(21,55 TL) |
bb) Gelir
tabloları
|
(9,60 TL)
|
(10,55 TL)
|
bc) İşletme hesabı
özetleri
|
(9,60 TL)
|
(10,55 TL)
|
c) Barnameler
|
(1,10 TL)
|
(1,20 TL)
|
d) Tasdikli manifesto
nüshaları
|
(4,00 TL) |
(4,40 TL) |
e)
Ordinolar
|
(0,50 TL) |
(0,55 TL) |
f) Gümrük idarelerine verilen özet
beyan
formları
|
(4,00 TL) |
(4,40 TL) |
|
IV. Makbuzlar ve diğer kağıtlar |
1. Makbuzlar:
a) Resmi daireler tarafından yapılan
mal ve hizmet alımlarına ilişkin
ödemeler (avans olarak yapılanlar
dahil) nedeniyle, kişiler tarafından
resmi dairelere verilen ve belli
parayı ihtiva eden makbuz ve ibra
senetleri ile bu ödemelerin resmi
daireler nam ve hesabına, kişiler
adına açılmış veya açılacak
hesaplara nakledilmesini veya
emir ve havalelerine tediyesini
temin eden kağıtlar |
(Binde 7,5) |
(Binde 8,25) |
b) Maaş, ücret, gündelik, huzur
hakkı, aidat, ihtisas zammı,
ikramiye, yemek ve mesken bedeli,
harcırah, tazminat ve benzeri her ne
adla olursa olsun hizmet karşılığı
alınan paralar (Ek: 5766/10-ç md.)
(Yürürlük: 6.6.2008) (avans olarak
ödenenler dahil) için verilen
makbuzlar ile bu paraların nakden
ödenmeyerek kişiler adına açılmış
veya açılacak cari hesaplara
nakledildiği veya emir ve
havalelerine tediye
olunduğu takdirde nakli veya
tediyeyi temin eden
kağıtlar
|
(Binde 6)
|
(Binde 6,6)
|
c) Ödünç alınan paralar için verilen
makbuzlar veya bu mahiyetteki
senetler
|
(Binde 6)
|
(Binde 6,6)
|
d) İcra dairelerince resmi daireler
namına şahıslara ödenen paralar için
düzenlenen
makbuzlar
|
(Binde 6)
|
(Binde 6,6)
|
Şevket UĞURBAŞ
Yeminli Mali Müşavir
sevket.ugurbas@sinpasgyo.com.tr
İstanbul,05.01.2010
www.muhasebenet.net
-Diğer makaleleri
-Özel
amaçla kullanılan yat, kotra ve her türlü motorlu deniz
taşıtlarında, MTV kaldırılıyor
-5838
sayılı Bazı Kanunlarında Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanununa İlişkin Sirküler
|
|