|
5838
sayılı Bazı Kanunlarında Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanununa İlişkin Sirküler
Ekonomik kriz gerekçesi ile kısa
çalışma başvurularının artması ve ekonomik gelişmeler
gerekçe gösterilerek bazı kanunlarında değişiklik
yapılmasına dair
5838 sayılı kanun 28.02.2009 tarih ve 27155 sayılı
mükerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe
girmiştir.
Söz konusu Yasal düzenlemeler
aşağıda başlıklar halinde özetlenmiştir.
3167 Sayılı Çekle Ödemelerin
Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında
Kanunda yapılan değişiklik
·
Vadeli olarak düzenlenen çeklerin
vadesinden önce ödenmesinin istenmesi durumunda yaşanan
sorunlar dikkate alınarak yasaya geçici madde
eklenmiştir. Buna göre vadeli olarak düzenlenen çekler,
31.12.2009 tarihine kadar vadesinden önce ödenmesi için
bankaya ibraz edilemeyecek. (Md; 18 )
·
Ayrıca; 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun
711 inci maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen “Keşideci
çekin kendisinin veya üçüncü bir kimsenin elinden rızası
olmaksızın çıkmış olduğu iddiasında ise muhatabı çeki
ödemekten menedebilir.” şeklindeki hükmü yürürlükten
kaldırılmıştır. (Md;32/19 )
492 Sayılı Harçlar Kanununda
yapılan değişiklik
·
Maliye Bakanlığı 56 nolu Genel Tebliğde
yaptığı açıklamada, kat irtifakı tesis edilmiş binaya
ait ait bağımsız bölüme isabet eden arsa payının da
inşaatı tamamlanmış konut satışından bir farkı
bulunmadığından bahisle arsa payı vasfındaki
gayrimenkulün iktisabında, iktisap bedeli üzerinden harç
ödenmesi gerektiğini açıklamıştı. Söz konusu tebliğin
iptali için açılan davada Danıştay 9. Dairesi “vergi
idaresinin savunması gelinceye kadar yürütmenin
durdurulmasına” karar vermişti.
Tebliğle yapılan bu düzenleme,
kanuna taşınarak “kat irtifaklı gayrimenkul devir ve
iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı
üzerinden ödenir” şeklinde 63. Maddeye 3. Fıkra olarak
eklenmektedir. ( Md;16)
·
Satış vaadi sözleşmeleri ile irtifak hakkı
tesisi vaadi sözleşmelerinin tapu siciline şerhinde,
sözleşmede yazılı bedel üzerinden ödenen binde 5,4
harcın matrahı; sözleşmeye konu gayrimenkulün emlak
vergisi değerinden az, emlak vergisi değerinden çok
olamayacağı hüküm altına alınmaktadır. Ayrıca bedelsiz
olanlarında kayıtlı değer üzerinden harç alınacağına
ilişkin düzenlemeye emlak vergisi değeri üzerinden harç
alınacağına ilişkin açıklık getirilmektedir. ( Md;17 )
·
İnşa olunan binaların tescilinde “2 Nolu
Harç Beyannamesi” ile emlak vergisi değeri üzerinden
nispi olarak binde 15 oranındaki harç ödenmesi
uygulamasına son verilerek her bağımsız bölüm için 100
TL maktu harç alınacak. ( Md;17)
·
Her nevi cins ve kayıt tashihinde emlak
vergisi değeri üzerinden onbinde 5 oranındaki nispi harç
uygulaması da son bularak, inşa olunan binaların tescili
dışındaki cins ve kayıt tashihlerinden her bir işlem
için 50 TL maktu harç alınacak. (Md;17 )
·
İrtifak hakkı tesis ve devrinde ödenen
bedel üzerinden hesaplanacak harcın matrahı emlak
vergisi değerinin iki katından çok olamayacağı şeklinde
sınırlandırılmaktadır. ( Md; 17 )
·
İnşa olunan binaların cins tashih
işlemlerinin inşaatın bittiği yıla ilişkin bildirim
verme süresinin sonuna kadar yapılmaması halinde, 2.
Nolu harç beyannamesi ile ödenen harcın %50 fazlası ile
tahsil edileceğine ilişkin uygulama son bulmaktadır.
(Md;32/18 )
·
Bu kanunun yayım tarihinden önce inşaatı
tamamlandığı halde süresinde cins tashihi yapılmamış
binaların tescilinde de emlak vergi değeri üzerinden
ödenecek harcın %50 fazlası ile tahsil edileceğine
ilişkin hüküm uygulanmayacaktır. Ancak tarh ve tahakkuk
ettirilmiş olan bu konudaki harçların takip ve tahsiline
devam edilecek ve daha önceden tahsil edilmiş tutarlar
iade edilmeyecek. ( Geçici Md; 6 )
·
492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 138
inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan Bakanlar
Kurulunun “maktu harçları yarısına kadar, nispi harçları
ise bu fıkra ile artırılmadan önceki seviyelerine
indirmeye,” yetkili olduğuna ilişkin düzenleme “maktu
harçları yarısına, nispi harçları ise Kanunla belirlenen
oranların onda birine kadar indirmeye,” şeklinde
değiştirilmiştir. (32/ 9)
5520 Sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununda yapılan değişiklik
·
Teşvik belgesine bağlanacak yatırımlar
için indirimli kurumlar vergisi uygulaması
getirilmektedir. Teşvik edilecek il gruplarının ve
uygulanacak vergi indirim oranının belirlenmesi
konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.
Uygulamadan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri
yararlanabilecektir. ( Md;9 )
·
Münhasıran tekstil, konfeksiyon ve hazır
giyim, deri ve deri mamulleri sektörlerinde faaliyette
bulunanlardan üretim tesislerini Bakanlar Kurulunca
belirlenen illere 31/12/2010 tarihine kadar nakleden ve
asgari 50 kişilik istihdam sağlayan mükelleflerin, bu
illerdeki işletmelerinden sağladıkları kazançlar için
nakil tarihini izleyen hesap döneminden itibaren beş yıl
süreyle kurumlar vergisi oranını % 75’i geçmemek üzere
indirimli uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. ( Md;
10 )
4447 Sayılı İşsizlik Sigortası
Kanununda yapılan değişiklik
·
Ekonomik zorluklar nedeniyle işe ara
vermek isteyen işverenlerin bu taleplerinin uygun
görülmesi durumunda işçilere kısa çalışma ödeneği adı
altında işsizlik sigortası fonundan yapılan %40
oranındaki ödeme %50 oranına yükseltilmektedir. Ayrıca
kısa çalışma için öngörülen azami 3 aylık süre altı aya
çıkartılmaktadır. (Md; 1)
·
İstihdamın artırılması amacıyla 15.05.2008
tarihinde yayımlanan 5763 sayılı yasa ile 4447 sayılı
yasaya eklenen Geçici 7 madde uyarınca; bir yıl içinde
yeni işe alınan 18-29 yaş arasındaki ve yaş şartı
aranmaksızın kadın işçilerin prime esas kazanç alt
sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin ilk yıl
tamamı, takip eden yıllarda belirtilen oranlarda
işsizlik sigortası fonundan karşılanması hüküm altına
alınmış idi.
Yasa değişikliği ile işe almaya
yönelik süre bir yıldan iki yıla çıkartılmaktadır.
Ayrıca yeni işe alınacakların yasanın yürürlük tarihi
olan 15.05.2008 tarihinden önceki altı aylık dönemde
çalışmamış olması koşulu bir yıllık süre uzatımı nedeni
ile Aralık/2008 ve Ocak/2009 aylarında çalışmış olmama
şeklinde değiştirilmektedir. ( Md;32/1)
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda yapılan değişiklik
·
İşyeri bildirimleri, İşçilerin işe giriş
ve çıkışlarına ilişkin bildirimler farklı formatlarda
Sosyal Güvenlik Kurumu, İŞKUR, Bölge müdürlüklerine ayrı
ayrı yapılması yerine, sadece SGK’na yapılması yeterli
olacak. Yeni işe alınan işçiler, Ek 1 ve işten
çıkartılan işçiler, ek2 formu ile 15 gün içinde Çalışma
Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na bildirilme zorunluluğu
01.08.2009 tarihinde sona erecek, sigortalı işe giriş ve
ayrılış bildirgeleri yeterli olacak.(Md; 5 ve 33/ç )
www.muhasebenet.net
3065 Sayılı Katma Değer Vergisi
Kanununda yapılan değişiklik
·
Katma Değer Vergisi Kanununun geçici 17.
Maddesinde yer alan, Dahilde işleme ve geçici kabul
rejimi kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde
kullanılacak maddelerin tesliminde uygulanan ve
31.12.2008 tarihinde sona eren istisnanın süresi;
01.01.2009 tarihinden geçerli olmak üzere 31.12.2010
tarihine uzatılıyor. ( Md;32/7 ve 33/b )
5084 Sayılı Yatırımların ve
İstihdamın Teşviki ile Bazı kanunlarda değişiklik
Yapılması Hakkındaki Kanunda yapılan değişiklik
·
Kalkınmada Öncelikli yörelerde uygulanan
gelir vergisi stopajı ve sigorta prim desteğinin
uygulanma süresi, 31.12.2008 tarihinde sona ermiş idi.
Yapılan düzenleme ile bu süre, 01.01.2009 tarihinden
geçerli olmak üzere bir yıl uzatılmaktadır. Ayrıca,
31.12.2004 tarihinde tamamlanan yatırımlar için de söz
konusu teşviklerin 31.12.2009 tarihine kadar
uygulanacağına açıklık getirilmektedir. (Md; 32/ 13 )
·
Kalkınmada Öncelikli yörelerde uygulanan
bedelsiz yatırım yeri tahsisi uygulaması ise son
bulmaktadır. (Md;32/16)
193 Sayılı Gelir Vergisi
Kanununda yapılan değişiklik
·
Muhtasar beyanname ile aylık prim ve
hizmet belgesinin birlikte verilmesine imkan sağlayan
düzenleme yapılmaktadır. ( Md;8 )
·
Kurumlar Vergisi Kanununa eklenen 32/A
maddesi uyarınca, Teşvik Belgesine bağlanan yatırımlar
için uygulanacak “indirimli vergileme” gelir vergisi
mükellefleri için de uygulanacak(Md;9)
6802 Sayılı Gider Vergileri
Kanununda yapılan değişiklik
·
İnternet servisinden alınan Ö.T.V. oranı
kanunun yayımını izleyen aybaşından itibaren %5’e
indirilmektedir. (Md; 14 )
4562 Sayılı Organize Sanayi
Bölgeleri Kanununda yapılan değişiklik
·
Organize Sanayi Bölgelerinin (OSB) kurulu
bulunduğu mera alanları, bedel karşılığı
kamulaştırılacak. 1 Ocak 2005'ten önce kesinleşen imar
planlarında küçük sanayi sitesi
olarak ayrılan veya bakanlık tarafından onaylanıp
yatırım programına alınan
OSB'lerin bulunduğu alanlardaki mera vasıflı
taşınmazlar, kamulaştırma bedellerin ödenmesi kaydıyla
geçerli kabul edilecek. Bu işlemlere dayanılarak ilgili
gerçek ve tüzel kişiler adına
tapuda yazılan tesciller korunacak. Hazine, mülkiyete
yönelik dava açamayacak, açılmış davalardan
vazgeçilecek. (Md; 22 )
www.muhasebenet.net
4706 Sayılı Hazineye Ait
Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Hakkında Kanunda
yapılan değişiklik
·
Orman Kanununa tabi alanlar hariç,
devletin hüküm ve tasarrufu altında
bulunması nedeniyle irtifak hakkı tesis edilemeyen
taşınmazlar üzerinde 49 yıl süreli kullanma izni
verilebilecek. ( Md;23 )
·
Hazineye ait taşınmazlar; tarım ve
hayvancılık yatırımları hariç olmak üzere, en az
ellimilyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında,
en az yüz kişiye istihdam sağlayacak şekilde ve
taşınmazın rayiç değerinin en az üç katı tutarında
yatırım yapacaklara, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63
üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden
doğrudan satılabilir. Bu yerlerin amacı dışında
kullanılmayacağına dair tapu kütüğüne şerh konulur.
(Md;23)
4925 Sayılı Karayolları Trafik
Kanunu ve 197 Sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununda
yapılan değişiklik
·
1979 veya daha eski model motorlu
taşıtların hurdaya çıkartılması halinde bunlara ait
motorlu taşıtlar vergisi ve cezaları terkin edilecek.
Yine çalınan yada taşıt özelliğini kaybetmiş 1998 den
eski model taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ve
cezaları belirli koşullarda terkin edilecek.(Geçici Md 2
)
4760 Sayılı Özel Tüketim
Vergisi Kanununda yapılan değişiklik
·
01.08.2002-21.07.2005 tarihleri arasında,
binek otomobil olarak özel tüketim vergisi ödenmesi
gerekirken, yapılan tadilatlarla kamyon, kamyonet olarak
beyan edilen taşıtlarla ilgili özel tüketim vergisi
tarhiyatı yapılmayacağı, yapılmış tarhiyatların terkin
edileceği, şeklinde “af” getirilmektedir. Ancak, bu
konuda tahsil edilmiş tutarlar red ve iade edilmeyecek.
( Geçici Mad;3 )
5362 Sayılı Esnaf ve
Sanatkarlar Meslek Kuruluşları Kanununda yapılan
değişiklik
·
Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşları
Kanunu kapsamındaki ödenmemiş üye aidatlarının altı ay
içinde ödenmesi durumunda bu borçlara ilişkin gecikme
zamları silinecek. (Geçici Mad; 5 )
Şevket UĞURBAŞ
Yeminli Mali Müşavir
sevket.ugurbas@sinpasgyo.com.tr
İstanbul; 02.03.2009
www.muhasebenet.net
|
