|
SİGORTALI SAYILANLAR (4/a,
4/b,
4/c)
31/05/2006 tarihli
ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık
Sigortası Kanununun sigortalı sayılanlara ilişkin
hükümleri 01.10.2008 Tarihi itibariyle sessiz sedasız
yürürlüğe girdi. Bu haftaki köşe yazımızda anılan
kanunla ilgili sigortalı sayılanlar konusunu
inceleyeceğiz.
SİGORTALI SAYILANLAR
( 4/a ) Hizmet Akdine Tabi
Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine göre sigortalı
sayılabilmek için, sigortalının işveren veya işveren
vekili ya da alt işveren tarafından işe alınıp, hizmet
akdine tabi çalıştırılması veya işe başlatılması
gerekir.
Aşağıda
belirtilenlere 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı
sayılanlara ilişkin hükümler uygulanır.
1)
İşçi
sendikaları ve konfederasyonları ile sendika şubelerinin
başkanlıklarına ve yönetim kurullarına seçilenler.
2)
Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan ve
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından belirlenen ve
Sosyal Sigorta
İşlemleri Yönetmeliği ekinde yer alan tabloda sayılan;
film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları
ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer
uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında
çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar.
3)
Mütekabiliyet esasına dayalı olarak sosyal güvenlik
sözleşmesi yapılmış ülkelerin uyruğunda olanlar hariç,
yabancı uyruklu, uyruksuz, göçmenler ve sığınmacı
kişiler ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi
imzalanmış ülke sigortalılarından, sözleşmede belirlenen
istisna halleri dışında çalışmalarını hizmet akdine tabi
sürdürenler.
4)
Büyükelçilik, konsolosluk mensuplarının özel
hizmetlerinde çalıştırılanlardan gönderen devlette veya
üçüncü bir devlette sigortalılıklarını belgeleyemeyenler
ile Türkiye’de ikamet etmekte iken buralarda
çalıştırılan Türk vatandaşları.
5)
2/7/1941 tarihli ve 4081 sayılı Çiftçi Mallarının
Korunması Hakkında Kanuna göre, çiftçi malları koruma
başkanlıkları veya meclisleri tarafından çalıştırılan
koruma bekçileri.
6)
24/4/1930 tarihli ve 1593 sayılı Umumi Hıfzısıhha
Kanununda belirtilen umumi kadınlar.
7)
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından düzenlenen kurslarda
usta öğretici olarak çalıştırılanlar, kamu idarelerinde
ders ücreti karşılığı görev verilenler ile 14/7/1965
tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü
maddesinin (C) bendi kapsamında çalıştırılanlar.
( 4/b ) Kendi Adına ve Hesabına
Bağımsız Çalışanlar
5510 sayılı Kanunun
4 üncü maddesi birinci fıkrasının (b) bendine göre,
1)
Köy ve mahalle muhtarı seçilenler,
2)
Hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına
bağımsız çalışanlardan;
a)
Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle
gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi
olanlar,
b)
Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkar siciline
kayıtlı olanlar,
c)
Kollektif şirketlerin ortakları,
ç)
Limited şirketlerin ortakları,
d)
Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin
komandite ortakları,
e)
Adi komandit şirketlerin komandite ve komanditer
ortakları,
f)
Donatma iştirakleri ortakları,
g)
Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortakları,
ğ)
Tarımsal faaliyette bulunanlar,
sigortalı
sayılırlar.
10/7/1953 tarihli ve
6132 sayılı At
Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler
hakkında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlara
ilişkin hükümler uygulanır.
( 4/c ) Kamu İdarelerinde
Çalışanlar
Kamu idarelerinde;
a)
5510
sayılı
Kanunun 4 üncü maddesi birinci
fıkrasının (a) bendine göre hizmet akdine tabi
olmayanlardan, kadro ve pozisyonlarda sürekli olarak
çalışıp, ilgili mevzuatında Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına girenler gibi
sigortalı olması öngörülmemiş olanlar,
b)
5510
sayılı
Kanunun 4 üncü maddesi birinci
fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olmayanlardan,
sözleşmeli olarak çalışıp ilgili mevzuatında Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamına
girenler gibi sigortalı olması öngörülmemiş olanlar,
c)
657
sayılı Kanunun 86 ncı maddesi uyarınca açıktan vekil
atananlar,
5510 sayılı Kanunun
4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi
kapsamında sigortalı sayılırlar.
Aşağıda
belirtilenlere 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı
sayılanlara ilişkin hükümler uygulanır.
1)
Kuruluş ve personel kanunları veya diğer kanunlar
gereğince seçimle veya atama yoluyla kamu idarelerinde
göreve gelenlerden; bu görevleri sebebiyle kendilerine
ilgili kanunlarında Devlet memurları gibi emeklilik
hakkı tanınmış olanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar.
2)
Başbakan, bakanlar, Türkiye Büyük Millet Meclisi
üyeleri, belediye başkanları, il encümeninin seçimle
gelen üyeleri.
3)
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (c) bendine tabi sigortalı iken aynı
kapsamdaki kişilerin kurduğu sendikalar ve
konfederasyonları ile sendika şubelerinin başkanlıkları
ve yönetim kurullarına seçilenlerden aylıksız izne
ayrılanlar.
4)
Harp okulları ile fakülte ve yüksek okullarda, Türk
Silahlı Kuvvetleri hesabına okuyan veya kendi hesabına
okumakta iken askeri öğrenci olanlar ile astsubay meslek
yüksek okulları ve astsubay naspedilmek üzere temel
askerlik eğitimine tâbi tutulan adaylar.
5)
Polis Akademisi ile fakülte ve yüksek okullarda, Emniyet
Genel Müdürlüğü hesabına okuyan veya kendi hesabına
okumakta iken Emniyet Genel Müdürlüğü hesabına okumaya
devam eden öğrenciler.
Ancak, (4) ve (5)
inci maddede belirtilen okulları tamamlamadan ayrılanlar
ile tamamlamalarına rağmen görevlerine başlamadan
ayrılanların, bu okullarda geçen eğitim süreleri
sigortalılıklarından sayılmaz.
5510 sayılı Kanunun kısa
vadeli sigorta kollarına ilişkin hükümleri, bu Kanunun 4
üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında
olanlara uygulanmayacaktır. Saygılarmla,
Kaynak; 28.09.2008 Tarih,
27011 Sayılı Resmi Gazete
Şakir GÜRLÜK
SM.Mali Müşavir
Kastamonu SMMMO-2008,
sakircihangir@hotmail.com
-Yazarın diğer makaleleri;
-Esnaf
ve Sanatkara ‘‘0’’ Faizli Kredi Müjdesi -ÇİFTÇİYE
MAZOT VE KİMYEVİ GÜBRE MÜJDESİ
(15.07.2008) -MALİ
TATİL 1 TEMMUZDA BAŞLIYOR
-ÖNCELİK
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNDE |
