|
DÜZENLENEN FATURALARDA YÜKSEK ORANLI İSKONTOLAR
GİRİŞ:
Ticari Hayatta her an değişen koşullar, işletmeleri bu
zikzaklı yollarda nasıl ayakta kalabilirim endişesine
sevk etmektedir. Akabinde pastadan kendisine düşen payın
daralması ile işletmeler çeşitli pazarlama teknikleri
geliştirerek karını en asgari seviyeye indirmekte veya
kimi zamanda zararına da satış
gerçekleşebilmektedir.Tabi işletmeleri bu yöne sevk eden
en önemli etkenler o anki piyasa koşulları ve işletmenin
nakit döngüsünün buna zorunlu kılması olsa gerek diye
düşünüyorum. Fakat Hep düşünmüşümdür hemen her
faturalada kesilen yüksek oranlı iskontolar neden ve
nasıl hesaplanır?....düşünürüm ama türlü bir kefeye
koyamam.Malın değeri ortada ama gelin görün ki kesilen
faturalarda 40% neredeyse %50 ye merdiven dayayan
iskontolar görmedim değil ! acaba bu işin karı nerede
veya bir malı yüksek gösterip ve yüksek iskonto
uygulamak ne derece doğru ?...Ticari ahlaka ne derece
sığar ?... ama ya öğle değilse gerçek başka fatura başka
ise işte asıl bu konun şah damarı orda atmaktadır .Hem
Gelir Vergisi veya Kurumlar vergisi hem de Katma değer
vergisi açısından Devletin vergi kaybının olduğunu
söylememe gerek yok herhalde ! Ayrıca Ticaret yapan
insanlar hangi bahane arkasına sığınarak bu tür risklere
girerler ya bir türlü ben anlamadım anlayan varsa bir
zahmet bana anlatsın.
AÇIKLAMA
Katma Değer vergisi kanununa göre teslim ve teslim
sayılan haller
Katma Değer Vergisi Kanununun 2 . maddesine göre Teslim
bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun
adına hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket
edenlere devredilmesidir. Bir malın alıcı veya onun
adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere
tevdii teslim hükmündedir. Malın alıcıya veya onun adına
hareket edenlere gönderilmesi halinde, malın
nakliyesinin başlatılması veya nakliyeci veya sürücüye
tevdi edilmesi de mal teslimidir. Bir mal üzerindeki
tasarruf hakkının iki veya daha fazla kimse tarafından
zincirleme âkit yapılmak suretiyle, malın bu arada el
değiştirmeden doğrudan sonuncu kişiye devredilmesi
halinde, aradaki safhaların her biri ayrı bir teslimdir.
Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri
şekillerdeki dağıtımlar da mal teslimidir. Kap ve
ambalajlar ile döküntü ve tali maddelerin geri
verilmesinin mutat olduğu hallerde teslim, bunlar
dışında kalan maddeler itibariyle yapılmış sayılır.
Bunların yerine aynı cins ve mahiyette kap ve ambalajlar
ile döküntü tali maddelerin geri verilmesinde de aynı
hüküm uygulanır. Trampa iki ayrı teslim hükmündedir
1. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilen
İskontolarda Durum:
Katma Değer Vergisi Kanununun 25/a maddesinde, teslim ve
hizmet işlemlerine ilişkin olarak düzenlenen fatura ve
benzeri vesikalarda gösterilen ticari teammüllere uygun
miktardaki iskontoların, katma değer vergisi matrahına
dahil olmayacağı hükme bağlanmıştır.
Buna göre; malın teslimine ve hizmetin yapılmasına
ilişkin olarak düzenlenecek faturalarda, ticari
teamüllere uygun olarak ayrıca gösterilen iskontolar,
katma değer vergisi matrahına dahil olmayacaktır. Diğer
bir anlatımla faturanın düzenlenmesini gerekli kılan
işlem ve bu işleme bağlı olarak yapılan iskontonun aynı
faturada yeralması şartına bağlı olarak iskonto, katma
değer vergisi matrahına dahil edilmeyecektir.
2. Fatura ve Benzeri Belgelerde Ayrıca Gösterilmeyip,
Yıl Sonlarında, Belli Bir Dönem Sonunda ya da Belli Bir
Ciro Aşıldığında İskontolarda Durum :
Fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmeyip, yıl
sonralarında, belli bir dönem sonunda ya da belli bir
ciro aşıldığında yapılan ödemeler ise katma değer
vergisine tabi olacaktır. Zira, bu tür bir iskonto
doğrudan satılan malla ilgili değildir. Burada söz
konusu olan iskonto, firmanın yaptığı ek bir çalışmanın
yada çabanın sonucu olarak doğmaktadır. Dolayısıyla
yapılan iş ana firmaya karşı verilen bir hizmettir.
Çünkü, ana firma ile satıcı firma arasında düzenlenen
sözleşmeye göre satıcı firma sözleşmenin hükümlerine
uygun olarak belli bir çabayı göstermesinden dolayı
böyle bir hak elde etmiştir.
İskontoların Kurumlar
vergisi Kanunu ve örtülü kazanç ilişkisi.
Kurumlar vergisi Kanunun 17. maddesine göre İskonto
uygulamalarında Kurumların ortakları ile kanun
maddesinde belirtilen diğer kişilerle olan iktisadi
işlemlerinde uyguladığı iskonto oran ve tutarlarının
emsali nitelikteki diğer işlemlere uygulanan iskonto
oran ve tutarları ile farklılık göstermemesi
gerekmektedir. Farklı oranların veya tutarların
uygulanması halinde, işletmenin açıkça bir kar transferi
yapmakta olduğu, kendi karını vergiden kaçınmak için
zarar eden bağlı işletmelere aktardığı kabul edilerek
söz konusu tutarların KV Kanunu’ nun 15. maddesi
uyarınca gider olarak dikkate alınması, dolayısıyla da
işleme ilişkin KDV tutarlarının da indirimi veya gider
yazılması mümkün olmayacaktır.Yine KVK ‘nun 16. göre
Kurumların aralarında vasıtalı, vasıtasız bir şirket
münasebeti veya devamlı ve sıkı bir iktisadi münasebet
bulunan gerçek ve tüzel kişilerden yaptıkları
istikrazlar, teşebbüste devamlı olarak kullanılır ve bu
istikrazlarla kurumun öz sermayesi arasındaki nispet,
emsali kurumlarınkine nazaran bariz bir fazlalık
gösterirse mezkur istikrazlar örtülü Sermaye sayılır
ÖNDER ÖZSOY
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavir
ozsoy_1973@hotmail.com
28.04.2008
|
