Basit Usule Tabi
Mükelleflerde Belge Düzeni
Sayılı günler çabuk geçer derler ya aynen onun gibi bir
şey sanki.... Ben geldim dercesine işlerin yoğunlaşması
belkide beyan döneminin habercisi olsa gerek basit
usuller........bir de matrah işi olmasa ne güzel olu ama
nafile çalışırsın çabalarsın emek verirsin....Birde
bakmışsın ki ..........matrahtan aşağısı olmaz e ne
yapacağız? o zaman biz neden emek harcadık ? cevap
verecek varmıdır yoktur. Gerçi burada her şeyi devlete
yüklemekte yanlış şayet bu ülkede yaşıyorsak ve suyunu
içip ekmeğini yiyorsak huzur içinde..... elbette bunun
bir bedeli olacaktır. Neyse bakalım şu basit usulde
kullanılan belgelere.
- Kullanılacak Belgeler
Basit usulde vergilendirilen mükellefler, hasılatları
ile ilgili olarak Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre
fatura, perakende satış vesikaları ve ilgili mevzuatta
sayılan diğer belgeleri düzenlemek ve kullanmak
zorundadırlar.
- Belge Temini
Basit usule tabi mükelleflerin kullandıkları belgeler ve
zarflar sadece Türkiye Esnaf ve Sanatkarları
Konfederasyonu (TESK) tarafından bastırılmaktadır.
Bu mükelleflerin kayıtları ister odalar bünyesinde
oluşturulan muhasebe bürolarında tutulsun, ister
kendileri tutsun, belgelerini bağlı oldukları oda veya
birlikten temin edeceklerdir.
Mükelleflerin bulunduğu yerde bağlı oldukları oda veya
birlik yoksa veya bulunduğu yerde bağlı olacağı oda veya
birlik kurulmamış ise; en yakın oda veya birliğe veya
karma odaya kayıt yaptıracaktır. Belgelerini de kayıt
yaptırdığı bu odadan temin edeceklerdir.
Basit usulde vergilendirme kapsamında bulunup, meslek
odalarına üye kayıtları yapılamayan, traktörle
nakliyecilik yapanlar, hususi oto ile ticari faaliyette
bulunanlar, biçerdöver işletmecileri ile inşaat ustaları
gibi mükellefler, kullanacakları belgeleri ikinci sınıf
tüccarların tabi oldukları esaslar çerçevesinde
(anlaşmalı matbaalara bastırmak veya noterlere tasdik
ettirmek suretiyle) temin edebilmektedirler. Anılan
mükellefler, diledikleri takdirde kullanacakları
belgeleri faaliyette bulundukları yerdeki herhangi bir
oda veya birlikten de temin edebilmektedirler.
- Kayıtların Tutulması
Basit usule tabi mükelleflerin kayıtları, bağlı
oldukları oda veya birlikler bünyesinde kurulan muhasebe
bürolarında tutulmaktadır. Bu bürolarda 3568 sayılı
Kanuna göre yetki almış yeterli sayıda meslek mensubunun
çalıştırılması zorunludur.
İsteyen mükellefler, kayıtlarını hiçbir izne gerek
olmadan kendileri de tutabilmektedir. Bu takdirde,
vergilendirme ile ilgili ödevlerin tamamı kendilerince
yerine getirilecektir. İsteyen mükellefler ise
kayıtlarını meslek mensubuna da tutturabilirler.
Mükellefler, satış ve hizmetleri için düzenledikleri
hasılat belgelerini bir zarfta, faaliyetleri ile ilgili
olarak mal ve hizmet alışları ile giderleri için
aldıkları gider belgelerini başka bir zarfta toplayıp
saklayacaklardır. Kayıtları odalarda tutulan mükellefler
ise her aya ait zarfları izleyen ayın 10’una kadar
kaydının tutulduğu büroya teslim edeceklerdir.
Mükelleflerden zarf içinde alınan belgeler bürolarda
işletme hesabı defterinin gelir ve gider sayfalarındaki
işlem başlıkları esas alınarak bilgisayar ortamına
aktarılacaktır. Bu belgeler cari yıl sonuna kadar
bürolarda saklanacaktır.
• Belge Düzenlenmesinde Uyulacak Esaslar
Basit usulde vergilendirilen mükellefler ikinci sınıf
tüccarların tabi olduğu usul ve esaslar dahilinde belge
düzenlemek durumundadırlar.
Ancak; Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci
maddesindeki yetkiye istinaden, basit usulde
vergilendirilen mükelleflerin yeni düzenlemeye intibak
edebilmeleri ve gerekli hazırlıkları yapabilmeleri için;
- Belge vermedikleri günlük hasılatları için gün sonunda
tek bir fatura düzenlemeleri,
- Düzenlenen faturanın alıcıya ilişkin bilgiler yerine
“........ tarihli toplam hasılat” ibaresinin yazılması,
şeklinde kolaylık sağlanmış ve konuya ilişkin
açıklamalar 215 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel
Tebliğinde yapılmıştır.
Söz konusu uygulama aynı usul ve esaslar dahilinde 266
Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 31.12.2008
tarihine kadar uzatılmıştır. Bu imkandan yararlanmak
isteyen mükellefler, müşterilerinin istemeleri halinde
fatura veya perakende satış vesikası (dolmuş işletenler
hariç) vermek zorundadırlar.
• Ödeme Kaydedici Cihaz Kullanılması
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden isteyenler
ödeme kaydedici cihaz kullanabileceklerdir.
• İktisadi Kıymetlerin Satışında Belge Düzenlenmesi
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin taşıt ve
diğer
sabit kıymetlerini satmaları dolayısıyla fatura
düzenleme yükümlülükleri bulunmamaktadır. Bu
mükelleflerce yapılan taşıt satışlarının noter satış
sözleşmesi ile, diğer sabit kıymet satışlarının ise
gider pusulası düzenlenerek tevsik edilmesi mümkündür.
• Belgelerin İptali
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden işlerini
terk edenlerin kullanmadıkları belgelerin iptal
işlemleri, belgeleri veren oda veya birliklerce
yapılmaktadır. Belgelerini anlaşmalı matbaalara
bastırmak veya noterlere tasdik ettirmek suretiyle temin
eden mükelleflerin belgelerinin iptali, vergi
dairelerince yapılmaktadır.
İşini terk edenlerden, söz konusu belgeleri ibraz
edemeyenler ile eksik belge ibraz edenler veya
belgelerini kaybettiğini bildiren mükelleflerin durumu,
belgeyi veren oda veya birliklerce düzenlenen tutanak
ile tespit edilecektir. Bu mükellefler hakkında ikinci
sınıf mükelleflerde olduğu gibi bir taraftan usulsüzlük
cezası kesilirken, diğer taraftan dönem vergi
matrahlarının tespiti için takdir komisyonuna sevk
edilir.
• Muhafaza ve İbraz Yükümlülüğü
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin, bir takvim
yılı içinde aldıkları mallara ve hizmetlere ait alış
belgeleri ve yaptıkları giderler ile hasılat belgeleri
kayıtlarının tutulduğu bürolarda muhafaza edilecektir.
Cari takvim yılına ilişkin belgelerin ibrazı da bu
bürolardan talep edilecektir.
Cari takvim yılı kayıtlarının tutulması ve
vergilendirmeyle ilgili tüm ödevler bürolarca yerine
getirilecektir. Yıllık beyannamenin verilmesinden sonra
o yıla ilişkin belgeler muhafaza edilmek üzere mükellefe
teslim edilecektir. Teslim alınan belgeler, ilgili
bulundukları yılı takip eden takvim yılı başından
başlayarak 5 yıl süre ile mükelleflerce muhafaza
edilecektir.
• Sahte veya Muhteviyatı İtibarıyla Yanıltıcı Belge
Düzenlediği veya Kullandığı Tespit Edilen Mükelleflerin
Durumu
Basit usule tabi ticaret erbabından, sahte veya
muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenlediği veya
kullandığı tespit edilenler, bu hususun kendilerine
tebliğ edildiği tarihi takip eden aybaşından itibaren
ikinci sınıf tüccarlara ilişkin hükümlere tabi olurlar.
• Basit Usule Tabi Mükelleflerin Yanında Çalışanların
Durumu
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin kendi
işyerlerinde bilfiil çalışmaları veya bulunmaları
şarttır. Ancak, bu mükelleflerin işlerinde yardımcı işçi
çalıştırmaları veya çırak kullanmaları bu şartı
bozmayacaktır.
Basit usulde vergilendirilen mükelleflerin yanında
çalışan kişiler diğer
ücretli olarak vergilendirilecektir. Diğer ücret
kapsamında vergilendirilenler vergi karnesi almaya
mecburdurlar. Kazançları basit usulde vergilendirilen
ticaret erbabı, yanında çalışanların vergi karnesi
almalarını ve karnelerinde yazılı vergilerini
ödemelerini temin etmeye mecburdurlar.
• Basit Usulde Katma Değer Vergisi Uygulaması
Basit Usulde vergilendirilen mükelleflerin teslim ve
hizmetleri katma değer vergisinden istisna tutulmuştur.
Buna göre;
Basit usulde vergilendirilen mükellefler, mal teslimleri
ve hizmet ifalarında katma değer vergisi
hesaplamayacaklar, bunlardan mal ve hizmet alan
mükellefler de katma değer vergisi indirimi
yapmayacaklardır.
Gerçek usulde vergilendirilen mükelleflerden mal ve
hizmet satın alan basit usulde vergilendirilen
mükellefler, ödedikleri katma değer vergisini gider veya
maliyet olarak dikkate alacaklardır.
• Basit Usulde Vergi Tevkifatı ve Geçici Vergi
Gelir Vergisi Kanunu’nun 94 üncü maddesinde, yaptıkları
ödemelerden vergi tevkif edecekler arasında basit usulde
vergilendirilen mükellefler sayılmamıştır. Bu nedenle,
bu mükellefler yaptıkları ödemeler üzerinden gelir
vergisi tevkifatı yapmayacaklar ve muhtasar beyanname
vermeyeceklerdir.
Basit usulde vergilendirilen mükellefler geçici vergi
ödemeyeceğinden buna ilişkin beyanname vermeyecekler ve
bildirimde bulunmayacaklardır.
SONUÇ:
Bu ülke şayet kalkınacaksa bu işte herkesin emeği ve
desteği olması gerektiğini düşünüyorum..Vatandaş olarak
biraz düşünelim....
|