|
Varlık Barışında Son Günler
Yurtdışındaki ve
yurtiçindeki varlıkların ekonomiye kazandırılması için
çıkarılan Varlık Barışı'nda son günlere girildi.
Yurt dışındaki
tasarrufu yüzde 2, yurt içindeki tasarrufu da yüzde 5
vergiyle ekonomiye kazandırmayı amaçlayan tasarı ile bu
güne kadar 24 milyar 542 milyon lira tutarında varlık
beyan edildi.
Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında
Kanuna göre, gerçek veya tüzel kişilerin, 1 Ekim 2008
tarihi itibarıyla sahip olduğu yurt dışındaki; para,
altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçları, varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat
edilen taşınmazlar rayiç bedelle banka veya aracı kuruma
bildirilecek ya da vergi dairelerine beyan edilecek.
Bu kıymetler, Vergi Usul Kanunu uyarınca, defter tutan
mükelleflerce beyan tarihi itibarıyla kanuni defterlere
kaydedilebilecek.
Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, bu kanun
hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri
kıymetler için, pasifte, özel fon hesabı açacaklar. Bu
fon hesabı, sermayenin parçası sayılacak, sermayeye
ilave dışında başka bir amaçla kullanılamayacak,
işletmenin tasfiye edilmesi halinde ise
vergilendirilmeyecek.
Serbest meslek kazanç defteri ile işletme hesabı esasına
göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri
defterlerinde ayrıca gösterecekler. Bu varlıklar dönem
kazancının tespitinde dikkate alınmayacak.
Bu uygulamanın mükellefleri cezbeden belki de en önemli
fonksiyonu,
olası vergi incelemelerinde
ortaya çıkabilecek matrah farklarından beyan edilen
varlıkların değerinin düşülmesi imkânı idi.
Bu uygulamadan yararlanan mükellefler, 01/01/2008
tarihinden önceki dönemlere ilişkin hiçbir suretle
vergi incelemesi ve vergi
tarhiyatı yapılmayacaktır.
Örneğin 3.000.000 TL kayıt dışı bir varlık beyan eden
bir mükellef, 3.000.000 TL'lik matrah farkı çıkması
durumunda herhangi bir vergi cezası ile karşılaşmayacak.
Uygulama/bildirim süresi:
Yeni düzenlemeye göre Varlık Barışı'ndan yararlanmada
son gün
31 Aralık 2009.
Buna göre, gerçek veya tüzel kişilerce, 1/6/2009 tarihi
itibarıyla sahip olunan ve yurtdışında bulunan;
- Para
- Altın
- Döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye
piyasası araçları
- Varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat
edilen taşınmazlar
31/12/2009
tarihine kadar TL cinsinden rayiç bedelle banka veya
aracı kuruma bildirilebilecek ya da vergi dairelerine
beyan edilebilecek.
Ödeme süresi:
Vergi dairelerine gerek yurtiçi gerekse yurtdışında
bulunan varlıklar için bir beyanda bulunulduğunda, beyan
edilen değerin %5'i oranında vergi tarh edilecek ve bu
vergi
tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen
ayın sonuna kadar
ödenecek.
Banka ve aracı kurumlara bildirim yapılmışsa bu
kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin
olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi,
bildirimi izleyen ayın on beşinci
günü akşamına kadar
vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı
bulunduğu vergi dairesine beyan edip aynı sürede
ödeyecekler.
Beyan edilen varlıklarla ilgili inceleme yapılmayacak:
Eski uygulamada olduğu gibi, beyan edilen varlıklar
nedeniyle 1/1/2008 tarihinden önceki dönemlere ilişkin
hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı
yapılmayacak.
Beyan edilen değerler, indirimi reddedilen KDV'den
mahsup edilebilecek:
Mükellefleri belki de yeni uygulamada en çok mutlu eden
yenilik bu olsa gerek! Eski uygulamada 2008 öncesi
dönemlere ilişkin vergi incelemelerinde bulunan matrah
farklarından, beyan edilen varlıkların değeri mahsup
edilebiliyordu. Bu uygulama, Varlık Barışı'ndan
yararlanan mükelleflere, bir nevi vergi incelemesi
sigortası sağlıyordu.
Ancak vergi incelemelerinde, teknik adıyla "matrah
farkı" değil de indirimi reddedilen bir KDV durumu
ortaya çıktığında bu mahsup yapılamıyordu. Örneğin bir
vergi incelemesinde tespit edilen bir faturada yer alan
KDV, fatura sahte olduğu gerekçesiyle indirim konusu
olmaktan çıkartılırsa, beyan edilen varlıkların değeri
bu KDV reddiyatından mahsup edilemiyordu.
Yeni uygulama ile indirimi reddedilen katma değer
vergisine ilişkin mahsup imkânı getirildi. Buna göre
indirimi reddedilen katma değer vergisine ilişkin mahsup
edilecek matrah tutarı, indirimi reddedilen vergiye esas
teşkil eden bedel olacak
İndirimi reddedilen vergiye ilişkin bedelin tespit
edilememesi halinde mahsup edilecek matrah tutarı, %18
KDV oranı dikkate alınarak hesaplanacak.
Böylece bilmeden sahte belge kullanımlarında olduğu
gibi, KDV indirimi reddedilen mükellefler de, bu
reddiyatlardan Varlık Barışı kapsamında beyan ettikleri
varlıkların değerini düşebilecekler. Mesela
100.000 TL'lik sahte faturayı bilmeden kullanan
mükellefler, 100.000 TL varlık beyanında bulunmuşlar
ise, yapılacak mahsup sonucu 18.000 TL'lik KDV ödemekten
kurtulacaklar.
Ancak 5917 sayılı kanunla getirilen yeni düzenlemelere
göre beyanda bulunanlardan
19/6/2009 (19 Haziran 2009)
tarihinden önce haklarında vergi incelemelerine
başlanmış olanlar,
bu incelemelerle ilgili olarak mahsup imkanından
yararlanamayacaklar.
Mahsuptan yararlanmak ödeme şartına bağlı:
Mahsuptan yararlanmanın önemli bir şartı, beyan edilen
varlıkların değeri üzerinden %2 veya %5 olarak tarh
edilecek vergilerin ödenmiş olması. Bu vergiyi
ödemeyenler mahsup imkânından yararlanamayacaklar.
22/11/2008 tarihi ile 2/3/2009 tarihleri arasında
yapılan bildirim veya beyanlar nedeniyle tahakkuk eden
ve süresinde ödenmeyen vergiler 31/12/2009 tarihine
kadar gecikme zammıyla birlikte ödenmezse, mahsup
imkanından gene yararlanılamayacak.
Nuran Kayagil
Serbest Muhasebeci
Mali Müşavir
adana.smmm@hotmail.com
www.muhasebenet.net
24.12.2009
-Diğer makaleleri
-Vergi İncelenmesine Sebep Olan Faktörler |
