İnceleme Sonrası
Mükellefin Hakları
Vergi sistemimiz esas itibariyle beyan esasına
dayanmaktadır. Beyan esası ise mükelleflerin elde ettiği
gelirlerini bizzat kendilerinin İdareye bildirmesine
dayalı bir sistemdir. Bu sistemde vergi matrahı mükellef
tarafından tespit edilip bildirilir.
Dolayısıyla mükellefin beyan etmiş olduğu bu
beyanlarının doğruluğunun tespit edilmesi gerekir. Bu
beyanların doğruluğunun tespit edilmesi yöntemlerinden
bir tanesi de vergi incelemesidir.
Bu bağlamda nezdinizde yapılan vergi
incelemesi
sonucunda
mükellefiyet
ödevlerinizi
eksik yerine getirmiş olmanız
nedeniyle;
adınıza
tarh edilen vergi ve cezalara
karşı sahip olduğunuz yasal
haklarınızı
ve izleyebileceğiniz
başvuru yollarınızı
şöyle sıralayabiliriz.
1-
Cezada indirim talep edebilirsiniz
İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilen vergi, vergi
farkı ve vergi cezalarını, ihbarnamenin tebliğinden
itibaren 30 gün içinde bağlı olduğunuz vergi dairesine
başvurarak vadesinde veya teminat göstererek vadenin
bitmesinden itibaren 3 ay içinde ödeyeceğinizi
bildirmeniz halinde;
• Vergi Ziyaı cezalarının birinci defada 1/2’si, sonra
kesilenlerde 1/3’ü,
• Usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezalarının 1/3’ü
indirilir.
2- Uzlaşma talebinde
bulunabilirsiniz
Uzlaşma, adınıza yapılan tarhiyatı yargıya intikal
ettirmeden önce vergi idaresi ile görüşerek tahakkuk
edecek vergi ve ceza hususunda anlaşmak için
başvurabileceğiniz idari bir çözüm yoludur.
Uzlaşmanın sağlanması
halinde tutanakla tespit edilen hususlara karşı dava
açılmaz ve hiçbir merciye şikayette bulunulamaz.
Diğer önemli hususlardan bir
tanesi de kaçakçılık
suçları nedeniyle
kesilen vergi ve cezalar için mükelleflerin uzlaşma
hakkından yararlanamayacak olmalarıdır.
Vergi
sistemimizde
uzlaşma, tarhiyat
öncesi ve
tarhiyat sonrası
olmak üzere iki şekilde düzenlenmiştir. Bunların
yalnızca birinden faydalanabilirsiniz.
•
Tarhiyat öncesi uzlaşma:
Haklarında
vergi incelemesine başlanmış mükelleflerin adlarına
tarhiyat yapılmadan önce kullanabileceği bir haktır.
Tarhiyat öncesi uzlaşmanın kapsamına; vergi incelemeleri
sonucunda bulunan matrah veya matrah farkları üzerine
salınacak vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin
olarak kesilecek vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel
usulsüzlük cezaları girmektedir.
Tarhiyat öncesi uzlaşma sağlanamaz veya uzlaşma
görüşmelerinde uzlaşmaya varılamaz ise verginin
tarhından ve cezanın kesilmesinden sonra
tekrar
uzlaşma talep edilemez.
•
Tarhiyat sonrası uzlaşma:
Verginin tarh edilmesi ve cezanın
kesilmesinden sonra başvurulabilecek bir yoldur.
Tarhiyat sonrası uzlaşmanın kapsamına; vergi daireleri
tarafından mükellef adına ikmalen, re’sen veya idarece
tarh edilen ve vergi dairelerinin tarha yetkili olduğu
bütün vergi, resim ve harçlar ile bunlara ilişkin olarak
kesilecek vergi ziyaı cezaları girmektedir.
Dikkat edileceği üzere tarhiyat sonrası uzlaşma
kapsamına usulsüzlük
ve özel usulsüzlük cezaları girmemektedir. Adınıza bu
tür cezalar kesilmişse tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde
bulunmak daha mantıklı olmaktadır.
3- Dava açabilirsiniz
Tarh edilen vergilere ve kesilen
cezalara karşı vergi/ceza ihbarnamesini aldığınız
tarihten itibaren 30 gün
içinde vergi
mahkemesinde dava açabilirsiniz.
4- Vergi Hatalarının Düzeltilmesi
Talebinde Bulunabilirsiniz
Düzeltme, vergi hatalarının yargı
mercilerine gidilmeksizin, hatanın ilgili vergi
dairesince ortadan kaldırılmasına yönelik
idari bir işlemdir.
Düzeltme işlemi ancak bir vergi hatasının tespit
edilmesi durumunda gerçekleştirilebilecektir.
Vergi hatası, VUK’nun 116 ve müteakip maddelerinde
düzenlenmiştir.
5. Tarh Edilen Vergi ve Cezalara
İtiraz Etmeden Ödeyebilirsiniz
Mükellefler 30 günlük süre içinde yukarıda değindiğimiz
eylemlerden hiçbirini gerçekleştirmezlerse vergi ve ceza
tahakkuk eder.
Bu durumda tarh olunan vergiler
Vergi Usul Kanunu’nun 112’nci maddesi uyarınca taksit
zamanlarından evvel tahakkuk etmişse taksit süreleri
içinde; taksit süreleri kısmen veya tamamen geçtikten
sonra tahakkuk etmişse; geçmiş taksitler, tahakkuk
tarihinden başlayarak
bir ay içinde
ödenir.
Mahmut SUÇİÇEK
Vergi Denetmeni
mahmutsucicek@gmail.com
www.muhasebenet.net
www.vergisigorta.com
27.08.2009
Diğer makaleleri
|