|
AMME ALACAKLARINDA ‘AMME (KAMU) KAVRAMI
VE BİR TAHMİN
I.GİRİŞ
Meslek Mensuplarımızın Kamu görevi yaptığı ve Kamu
yararı ilkesi ile çalışmalarını disipline edilmiş
şekilde sürdürdüğü artık her kişi , ilgili ve görevli
tarafından bilinmektedir.
Bu yönü ile Tüm Kanunlar ve Kanunlara dayalı
düzenlemelerin vazgeçilmez parçası olan Meslek
mensuplarımıza, bahsini yaptığımız, Kamu yada Amme
kavramını tekrar hatırlatmakta fayda vardır. Elbette, bu
bahsi yaparken Amme Alacaklarının düzenlendiği Kanun ve
bazı önemli noktalarda bu yazımızın içerinde
yeralacaktır.
Herzaman Onur vesilesi yaptığım ve özellikle
alıntılarını yapmaktan ve yayınlandığında büyük haz
duyduğum
Türk Dil Kurumu Sözlüğümüze göre, ‘Amm’e veya ‘Kamu’
kavramları aşağıda belirtildiği gibidir;
amme
is.
Kamu.
âmme
kamu. ~ hakları: kamu hakları. ~ hukuku: kamu töresi. ~
hükmî şahsiyyeti: kamu tüzel kişiliği. ~ intizâmı: kamu
düzeni. ~ menfaati: kamu yararı. (bkz. maslahat)
amme
bk. kamu kesimi ilintili olarak Kamu kavramıda,
kamu
is.
1. Halk hizmeti gören devlet organlarının tümü. 2. Bir
ülkedeki halkın bütünü, halk, amme: “Çevre koruması
sorunları İsveç kamusunun bilincine ve hatta
bilinçaltına sinmiş.” -H. Taner. 3. sf. esk.
Hep, bütün: “Biz kimseye kin tutmayız / Kamu âlem
birdir bize.” -Yunus Emre.
kamu Fr.
Système
kamu İng.
public Osm. amme Fr. public
Topluluk oluşturucu ortak çıkarlar çevresinde oluşan ve
üyeleri bu ortak çıkarlar konusunda karar birliğine
ulaşmak için etkileşimde bulunan toplumsal kesim.
kamu
âmme. ~ düzeni: âmme intizâmı. ~ töresi: âmme hukuku. ~
tüzel kişiliği: âmme hükmî şahsiyyeti. ~ yararı: âmme
menfaati, maslahat.
kamu
bk. genel
kamu
bk. kamu kesimi
kamu
1. Bütün, hep, her. 2. Herkes
Görüldüğü gibi, olabildiğince açık ve geniş bir anlatım
ifadesi ile Amme veya Kamu kavramı tanımlanmaktadır.
II. DAYANAK VE KANUNDA YERALAN ALACAK KAVRAMI
İLE 22.MADDENİN ÖNEMİ
Bilindiği üzere Ülkemizde, 6183 sayılı Kanun ile Amme
Alacakları, güvence altına alınmaya çalışılmıştır. Biz
elbetteki bu Kanunun güncel olaylarda, Amme alacağının
ne kadar güvenli bir şekilde tahsil edilip
edilmeyeceğini tartışmayacağız. Meslek mensubu olarak
amacımız kanunda yeralan önemli bir noktaya yer vermek
ve herzaman muhatap olacak ilgililerin dikkatini çekmek
olacaktır. 6183 sayılı bu kanunun şümulüne
bakıldığında,’ Devlete, vilayet hususi idarelerine ve
belediyelere ait vergi, resim, harç, ceza tahkik ve
takiplerine ait muhakeme masrafı, vergi cezası, para
cezası gibi asli, gecikme zammı, faiz gibi fer'i amme
alacakları ve aynı idarelerin akitten, haksız fiil ve
haksız iktisaptan doğanlar dışında kalan ve amme
hizmetleri tatbikatından mütevellit olan diğer
alacakları ile; bunların takip masrafları hakkında bu
kanun hükümleri tatbik olunur.’ Denilmektedir.
Görüldüğü üzere kapsam oldukça geniş tutulmuştur. Kamu
görevi ve yararı ilkesi ile görev yapan Meslek
mensuplarımız bu Kanunda gözönüne alındığında ne denli
hassas görev yapmaktadır.
Bilakis, ileride varolabilecek
Kamusal organizasyonlarda, Amme alacakları yönü ile Mali
Müşavirler görev alabileceklerdir.
Yine Bu kanundaki amme alacağı terimi:
1'inci ve 2'nci maddeler şümulüne giren alacakları,
Amme borçlusu veya borçlu terimi:
Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve
hükmi şahısları ve bunların kanuni temsilci veya
mirasçılarını ve vergi mükelleflerini vergi sorumlusunu,
kefili ve yabancı şahıs ve kurumlar temsilcilerini,
Alacaklı amme idaresi terimi:
Devleti, vilayet hususi idarelerini ve belediyeleri,
Tahsil dairesi terimi:
Alacaklı amme idaresinin bu kanunu tatbik etmekle
vazifeli dairesini, servisini, memur veya memurlarını,
Yalnızca mal olarak geçen terim:
Menkul, gayrimenkul "gemiler dahil" mallarla, her çeşit
hak ve alacakları,
Para cezaları terimi:
(5766 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle değişen ibare,
Yürürlük: 06.06.2008)
Adli ve idari para cezalarını
(*)
(5766 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen terim,
Yürürlük: 06.06.2008)
Tahsil edilemeyen amme alacağı terimi:
Amme borçlusunun bu Kanun hükümlerine göre yapılan mal
varlığı araştırması sonucunda haczi kabil herhangi bir
mal varlığının bulunmaması, haczedilen mal varlığının
satılarak paraya çevrilmesine rağmen satış bedelinin
amme alacağını karşılamaması gibi nedenlerle tahsil
edilemeyen amme alacaklarını, (**)
(5766 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle eklenen terim,
Yürürlük: 06.06.2008)
Tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağı terimi: Amme
borçlusunun haczedilen mal varlığına bu Kanun
hükümlerine göre biçilen değerlerin amme alacağını
karşılayamayacağının veya hakkında iflas kararı verilen
amme borçlusundan aranılan amme alacağının iflas
masasından tahsil edilemeyeceğinin anlaşılması gibi
nedenlerle tahsil dairelerince yürütülen takip
muamelelerinin herhangi bir aşamasında amme borçlusundan
tahsil edilemeyeceği ortaya çıkan amme alacaklarını,
(***)
Ayrıca kanunun 22.maddesinde , Amme alacaklarını kesip
ödemek mecburiyetinde olanlara yönelik olarak ‘Amme
alacağını borçlusundan kesip tahsil dairesine ödemek
mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi şahıslar, bu
vazifelerini kanunlarında veya bu kanunda belli edilen
zamanlarda yerine getirmedikleri takdirde, ödenmiyen
alacak bu hakiki ve hükmi şahıslardan bu kanun
hükümlerine göre tahsil olunur.
Denilmekle ilgililer ve muhatapların dikkati
çekilmiştir.
III.SONUÇ
Amerikan Ekonomisi kaynaklı ve Dünyamızı etkileyen ve
özellikle 2009 yılında Ülke olarak daha yoğun
hissedeceğimiz İktisadi Kriz , İşletme Yönetimlerinde
profesyonellere olan ihtiyacın giderek artması sonucunu
doğurmaya başlamıştır. Bilakis herzaman yazılarımda
vurguladığım ve 1.sınıf Yönetici olarak tanımlanmış Mali
müşavirlere olan ihtiyaç, gerek iş ilanlarında, gerekse
insan kaynakları sayfalarında finansal yönetim başta
olmak üzere artık iyice belirginleşmeye başlamıştır.
Mali Müşavirler, vizyon ve misyon olarak Türkiyenin
yönetsel anlamda gözbebeği olmaya başlamışlardır.
Asıl olan ve bu yazının konusu kapsamında,
Amme alacaklarının her yönü ile
muhataplarından biri olan mali Müşavirler, ileriki
dönemlerde Kamusal Organizasyonun Amme alacaklarına
yönelik mesleki bir boyutu olabilecekleri tahmini,
gözardı edilemeyecektir.
Ne demişler,
“Biz kimseye kin tutmayız / Kamu âlem birdir bize.” -Yunus
Emre.
Kadir Dodi
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İşletme Yönetimi Bilim Uzmanı
www.muhasebenet.net
24.10.2008
-Diğer makaleleri için tıklayınız
-Vergi
Yargısı ve Mali Müşavirlik
-Mali
disiplin içerisinde rüşvet suçu ve kanuni boyutu
-İşletmelerde
iç denetimin önemi
-Elektronik
ortamdaki ticaretin vergisel boyutu
-VERGİSEL
DENETİMLERDE TEMSİL VE AĞIRLAMA GİDERLERİNİN ÖNEMİ |
