4/A'lıların SİGORTALILIK
SÜRESİNİN BAŞLANGICI
Sosyal güvenlik alanında 2008
Ekim ayı itibariyle çalışma hayatımızda birçok baş
döndürücü önemli değişiklikle karşılaştık. Bunlardan
biri de sigortalılık süresinin başlangıcı. Makalemizin
konusunu; 5510 sayılı kanunun 4.maddesinde geçen eski
adıyla ssk’lılar (sigortalı çalışanlar) yeni adıyla
4a’lıların sigortalılık süresinin başlangıcı
oluşturmaktadır.
Peki, neden 4a’lılar ? Aslında cevabı basit. Yeni SGK
Kanununda 4b’li(bağ-kur) ve 4c’li (emekli sandığı)
sigortalılar 18 yaşını doldurmadan zaten sosyal güvenlik
kapsamına girmesi mümkün bulunmamaktaydı. Dolayısıyla bu
değişiklik 4 a’lılar için düzenlenmiştir.
5510 sayılı kanunun 38.maddesinde geçen; “Bu Kanunun
uygulanmasında 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve
ölüm sigortalarına tâbi olanların sigortalılık süresi,
18 yaşını doldurdukları tarihte başlamış kabul edilir,
bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük,
yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün
sayılarının hesabına dahil edilir” cümlesi bize
sigortalılık başlangıcı için 18 yaşı bir milat olarak
belirliyor. Bu durumun elbette ki istisnai durumları da
var. Aynı kanunun geçici 6.maddesinde ise “1/4/1981
tarihinden önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına
tescil edilmiş olanlar hakkında, bu Kanunun 38 inci
maddesinin ikinci fıkrasındaki sigortalılık süresinin 18
yaşın doldurulduğu tarihten başlayacağına ilişkin hükmü
uygulanmaz” ifadesi ile 01/04/1981 tarihinden önce işe
girenleri koruma altına alarak bu değişiklikten
etkilenmesinin önüne geçiyor.
Özetle,4(a) sigortalılarının, sigortalılık süresinin
başlangıcı;
- 01/04/1981 tarihinden önce ise sigortalılık süresinin
başlangıç tarihi,
- 01/04/1981 tarihinden sonra ise 18 yaşını doldurduğu
tarih
sayılacaktır. Ancak altını çizerek belirtmek isteriz ki
18 yaşından sonra geçen çalışma süreleri prim ödeme gün
sayısına ilave edilecektir. Bu durum,5510 sayılı kanunun
yürürlük tarihinden önce sigortalı olan 4(a)
sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı
bağlanmasında geçerli olup, malullük ve ölüm
aylıklarında uygulanmayacağı da önemli bir dipnot.
SGK bu uygulama ile 01/04/1981 tarihini milat kabul
ederek, bu tarihten sonra sosyal güvenlik kapsamına
giren sigortalılar için sigortalılık başlangıcını 18 yaş
olarak dikkate alacağına değinmiştir. Böylelikle belki
de, sosyal güvenlik finansmanında uzun vadeli sigorta
kollarından yaşlılık,malullük,ölüm aylıklarında hizmet
yılını doldurmayı biraz daha güç hale getirerek
tasarrufa gitme eğilimi göstermiştir.
Görüşümüze göre; Bu tür milatlar belirlemek yerine,
tasarrufa gidilmesi gereken sigorta kolu kısa vadeli
sigorta koludur. İnsanlar başı ağrısa hastaneye
gitmektedir. Bu durum hastaneleri bir rant kapısı haline
getirmektedir. Öte yandan gün geçtikçe zorlaşan geçimini
idame ettirme konusu, emekliler için içinden çıkılmaz
bir hal almıştır. İşsizlik sebebiyle aslında haklı da
olarak gençlerin önünü açma maksatlı emeklilerin
çalışması durumunda alınan sgdp’ler yine de emeklilerin
sorununa tuz biber ekmektedir. Bu kısır döngünün çıkış
yolu emekli maaşlarının artırılarak sağlık harcamalarını
en makul düzeyde gerçekleştirmede yattığı kanısındayız.
Kaynakça
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu
2008-96 Sayılı Genelge
SınavKolik.Com SMMM Yeterlilik Notları
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
İLKER AKTAŞ
ilkeraktas217@hotmail.com
07.09.2009
|