|
YILDA 254 SAATİNİZİN VERGİ ÖDEMEKLE GEÇTİĞİNİ BİLİYOR
MUYDUNUZ?
Dünya Bankası ve PriceWaterhouse
Coopers’ın yaptığı araştırmaya göre Türk iş dünyası
vergilerini ödeyebilmek için yılda 254 saat mesai
ayırıyor.
254; style='mso-spacerun: yes' saat
gibiyim.
Dünyadaki iş aleminin ortalama yılda 332 saati vergi
ödemeye zaman ayırdığını duyunca Dünya ortalamasına göre
halimize şükretmemiz lazım. Ama bu süre Brezilya’ da
2600 saat olurken, İsviçre’de sadece yılda 68 saat
olduğu tespit edilmiş.
Yine şirketinizin her yıl 18 ayrı
vergi ödediğine hiç şaşırmayın. Bu rakamlar ortalama
rakamlar, daha fazlasını da ödeyenler de var. Eksik de
ödeyen olabilir. Özbekistan’ da her yıl 130 ayrı vergi
ödendiğini duyunca halimize şükredelim mi? Yoksa
Maldivler’de yılda bir vergi ödendiğini duyunca üzülelim
mi?
Evet, yılda vergi ödemek için kaç
sayfa beyanname veriyorsunuz diye bir soru gelse bize;
aklımıza hemen 3-5 sayfa gibi bir rakam gelir, ama bu
rakam Türkiye’ de ortalama 40-50 sayfa civarında. Ya
yılda 172 sayfa beyanname veren Kamerunlular’ a ne
demeli? Evet, Kamerunlular 172 sayfa beyanname
verirken, Avusturya’ lılar yılda sadece 17 sayfa
beyanname veriyorlar. Dünya ortalaması ise 35 sayfa.
Bu arada en düşük vergi oranlarının
Ortadoğu ülkeleri ile Kuzey Afrika’da olduğunu biliyor
muydunuz? En yüksek vergi oranının ise %60;’ ın üzerinde
Aşağı Afrika’da uygulandığı tespit edilmiş. Yukarıdaki
bilgiler, kobifinans web sayfasında yayınlanan Hürriyet
gazetesi kaynaklı bir haberden alınmıştır.
Evet, ülkemizde şirketler 18 ayrı
vergi ödüyor, 254 saat vergi ödemekle uğraşıyor ve 40-50
sayfa beyanname veriyoruz. Bu fazla olabilir ama bu tür
rakamlar ülkelerin gelişmişlik düzeyi ile doğrudan
ilgilidir. Bir ülke ne kadar kayıt içinde çalışır, ne
kadar yasalara uyarsa, ne kadar yasalar toplumun
yapısına uyar ya da uygulama alanı bulursa yukarıdaki
sayılar elbette aşağıya düşecektir.
Bir kısım rakamlar teknolojik
gelişmelerle de aşağı çekilebilir. Tüm kurum ve meslek
mensuplarının (vergi ile ilgili Muhasebeci ve
Müşavirlerin) on line bilgi paylaşımına geçmeleri vb.
uygulamalarla bu sayılar aşağıya çekilebilir.
Ama vergi tür ve sayıları kayıt
içi çalışma ile direkt ilgilidir. Vergi tabana yayılıp
da her kesim vergilendirilmediği, kazanç vergilerinin
tutarını arttırmadığımız, dolaylı vergileri hep
arttırdığımız ve vergi ödeme kültürünü geliştirmediğimiz
sürece ödediğimiz vergi kalemleri ve vergi oranları
daima yüksek kalacaktır.
Sadece bunlar yüksek olmayacak
vergi adaletsizliği, rekabet eşitsizliği, yasalara
saygılı insanların hep yolunan kaz olacağı, vergi
yasalarının her yıl değişeceği ve bu tür tartışmaların
sürüp gideceği kaçınılmazdır.
Daima vergi ödeyenin üzerine
gitmemek lazım.Hep ödeyen kesimden alırsak bir gün
gelir,derisini yüzeriz.
Eski Roma’da bir eyalet valisi,
Kayser Tiberius’a vergilerin arttırılmasını önermiş ve
şu cevabı almıştı:
“İyi bir çoban koyunların yününü kırpar, ama derisini
yüzmez!”
Hep oran arttırır,ek vergi alırsak
sonunda yün biter deriye gelmiş oluruz.
VERGİ BİLİNCİ
Vergi bilincini yerleştirmede
küçük yaştan ciddi eğitimler verilmesi gerektiği gibi,
toplanan verginin harcandığı yerde önemlidir. Zira son
yıllarda vergi vermek isteyen bazı kesimler
“ benden alınıp nereye
harcanıyor”
sorusunu gündeme getirmektedirler. Her ne olursa olsun
vatandaş olarak bize düşen vergiyi ödemektir. Nereye
harcandığını ayrıca sormamız lazım. Nereye harcandığı,
vergi ödememek için zırh olarak kullanılmamalı. Tabi ki
vergi ödemeyen kesimlerin üzerine de gidilmeli.
HALKA HİZMET OLARAK DÖNEN KISIM
Bizim Temel
uluslararası ekonomi toplantısına katılır... Devletin
topladığı vergi dağılımını tartışırlar...
Konuşmacılardan biri Amerikalı, biri Avrupalı, biri de
Temel.. Ortaya bir fikir atılır... Halktan toplanan
vergiler nasıl dağılım yapılacak. Amerikan vatandaşı söz
alır:
-Bizim Amerika’da önce yere bir çizgi çizeriz
ve sonra topladığımız vergileri havaya atarız...
Çizginin soluna düşen paraları halka hizmet olarak geri
veririz, sağ tarafta kalan devlete kalır, yatırım
yaparız...
Derken Avrupalı söz alır ve:
- Bizim Avrupa’da başka ama ona benzer bir
uygulama yaparız... Önce yere bir daire çizeriz...
Halktan toplanan vergileri havaya atarız. Dairenin
dışında kalan halka hizmet olarak geri döner, dairenin
içine düşenleri devlet harcamalarına kullanırız...
Sıra bizim Temel’e gelir ve başlar anlatmaya:
-Ula uşaklar ne güzel anlattunuz. Keşke bizda
sizun çirkefluklerunuzi değil da habu çalışkanluğunuzi
alsak... İnanun bizum öyle bir uygulamamız yok... Bizde
daha kısa oluyi... Bi kere öyle yere çizgi çizmezuk...
Bizde hükümet halktan toplar vergileri... Atar havaya.
Yere düşenleri kendilerine harcama yaparlar... Havaya
kalanlar halka hizmet olarak geri döner...
Herkesin geliri ile orantılı ve isteyerek vergi verdiği,
verginin yerine harcandığı ve bunun için bizlerinde çaba
gösterdiği bir toplum olma dileğiyle…
Hüseyin
BOZKURT
Yeminli Mali Müşavir
huseyinbozkurt@firatymm.com
Fırat YMM
Gaziantep |
