|
SERMAYE ŞİRKETLERİNDE II.TERTİP
YASAL YEDEK AKÇE
Daha
Önceki yazımızda sermaye şirketlerinde
I.Tertip Yasal yedek akçelerle ilgili olarak
açıklamalarda bulunmuştuk. Bu yazımızda ise;
yine buna bağlı olarak II.Tertip Yasal yedek akçeleri
açıklayacağız.
Yasal akçeler, şirketin ileriki dönemlerde, zarar ve
ziyanların kapatılmasında, işlerin ve ekonominin kötüye
gittiğinde firmanın idamesini sağlamak , gelişmesini
sağlamak, çalışan personelin alacaklarını
karşılayabilmek için, ayrılmış ihtiyatlar olarak
düşünelim. Yasal yedek akçelerin ayrılmış olması aynı
zamanda firmanın dışarıdaki ortaklarına veya finansman
sağlayacak kredi kuruluşlarına mali yapısının güçlü
görünmesini sağlayarak, güven verecektir.
II.Tertip Yasal Yedek Akçe Ne
demektir
TTK’nun 466/2 maddesinin 3.bendinde ‘.. Safi kardan ,
birinci fıkrada yazılı yedek akçeden başka pay sahipleri
için %5 kar payı ayırdıktan sonra pay sahipleriyle, kara
iştirak eden diğer kimselere dağıtılması
kararlaştırılmış olan kısmın onda biri’ ifadesi ile
kanuni yedek akçe için zorunlu olarak , ikinci bir ayrım
öngörülmüştür. Bu, I.Tertip kanuni yedek akçenin kapsamı
dışında , ayrı bir kanuni yedek akçe yani bir diğer
deyim ile II.Tertip Yasal yedek akçedir.
II.TERTİP YASAL YEDEK AKÇE
MATRAHI
I.Tertip Yasal Yedek Akçe brüt kardan Kurumlar vergisi
düşüldükten sonra kalan tutar üzerinden ayrılmakta iken;
II.Tertip YASAL YEDEK AKÇE ortaklar veya hissedarlara
dağıtılmasına karar verilmiş olan kar üzerinden ayrılır.
Dağıtılacak kar; şirket ana sözleşmesinde veya genel
kurul kararına göre önceki yılın karının bu amaçla
ayrılan Yasal yedek akçelerin safi kara eklenerek ikinci
ayrımın kaynağını teşkil etmesi mümkündür.
II.Tertip
Yasal Yedek Akçe Matrahı; Vergi Sonrası kalan safi
kardan, Kanuni Yasal Yedek Akçe ve Ödenmiş sermayenin
%5’i oranında I.Temettü tutarını düştükten sonra kalan
tutardır.Bu Tutar; dağıtılabilir kardır yani II.Tertip
Yasal Yedek Akçe Matrahıdır
Yani
; II. Tertip Yasal Yedek akçelerin ayrılabilmesi için;
kurumlar vergisi matrahından, kurumlar vergisi düşülür,
geçmiş yıl zararları varsa mahsup edilir kalan tutar
üzerinden II.tertip Yasal Yedek akçe ayrılır.
Ancak; II.Tertip Yasal Yedek Akçenin tek kaynağı
dağıtılabilir kar değildir.Matraha Eklenecek diğer bir
tutar ise Halka Açık anonim ortaklıklarda I.Temettüde
ödenmiş sermayesinin %5’ini aşan kısımdır
II.TERTİP YASAL YEDEK AKÇE
AYRILABİLMESİ İÇİN ŞART VARMIDIR
II.Tertip
Yasal Yedek Akçe ayrılabilmesi için 4 şartın yerine
getirilmiş olması gerekmektedir.Bunlar;
a)
I.Tertip Yasal Yedek Akçe ayrılmış olmalıdır
b)
Aynı zamanda pay sahiplerine I.Temettü dağıtılmış
olmalıdır.
c)
Vergi sonrası dağıtılabilir bir kar olmalıdır
d)
Bu karın yetkili organlarca yani A.Ş genel kurul,
limited şirket ise ortaklar kurulu karar vermiş
olmalıdır
Eğer
bu Dört şart yerine getirilmemiş ise II.tertip Yasal
Yedek Akçe ayrılamaz
ÖRNEK
Ödenmiş Sermayesi
50.000,00 YTL olan 3 ortaklı bir limited şirket’in
ortaklar kurulu kârın tamamını dağıtma kararı almıştır.
Bu husustaki bilgiler ve hesaplar aşağıdadır.
1-) KURUMLAR VERGİSİ’NİN
HESAPLANMASI
1- Kurumun 2007 Yılı
Bilanço Kârı (690 Hes) = 120.000,00
2- K.K.Edilmeyen
Giderler = (+)
1.000,00
3- Geçmiş Yıl Mali
Zararı (2006) = (-)
11.000,00
4- Mali Kar
= 110.000,00
5- Kurumlar Vergisi
Matrahı =
110.000,00
6- Hes.Kurumlar
Vergisi ( 5x0.20) =
22.000,00
4- I. TERTİP YASAL YEDEK AKÇE’NİN
HESAPLANMASI
- Kurumun 2007 Yılı Bilanço Kârı
(690 Hes) = 120.000,00
-
Geçmiş Yıl Ticari Zararı (2006)
= (-) 11.000,00
-
Kalan
= 109.000,00
- I.Tertip Yas.Yedet
Akçe =
5.450,00*
109.000,00 x % 5
(nispeti)
- *Ödenmiş Sermayenin
1/5’ini aşamaz
____________________________________________________________________
5- I. TERTİP TEMETTÜ’NÜN
HESAPLANMASI
- Ödenmiş
Sermaye = 50.000,00
-
Nispeti = % 5
- I. Tertip Temettü
= 2.500
50.000,00 x % 5
____________________________________________________________________
6- II. TERTİP YASAL YEDEK AKÇE’NİN
HESAPLANMASI
- Kurumun 2007 Yılı Bilanço Kârı
(690 Hes) = 120.000,00
- Kurumlar Vergisi
=
(-) 22.000,00
- Net Dönem
Kârı
= 98.000,00
- Geçmiş Yıl Ticari
Zararı (2006) = (-)
11.000,00
- I.Tertip
Yas.Yed.Akçe
= (-) 5.450,00
- Dağıtılabilir Net
Dönem Kârı = 81.550,00
- I.Tertip
Temettü
= (-) 2.500,00
- Kalan
= 79.050,00
- II. Tertip
Yas.Yed.Akçe
= 7.905,00
79.050 x % 10
____________________________________________________________________
7- II. TERTİP TEMETTÜ’NÜN
HESAPLANMASI
- II.Ter.Yas.Yed.Akçe
Hes.Kalan Süt.Rakam = 79.050,00
- II.Tertip
Yas.Yed.Akçe
= (-)7.905,00
- II.Tertip Temettü
= 71.145,00
Hikmet Güneş
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
hikmetgunes@turmob.org.tr
Gaziantep /11.09.2008
-Diğer makaleleri
SERMAYE ŞİRKETLERİNDE 1.TERTİP
YASAL YEDEK AKÇELER
(13.05.2008)
Ödenmeyen SSK primlerin gider
yazılmaması ve çelişkiler
(01.04.2008)
Banka hesap extreleri
anlaşılabilir hale getirilmelidir
KDV Beyannamesinin 45. Satırının
Düzenlenmesi |
