Bu kez ise,
04.02.2010 tarihli ve 27483 sayılı Resmi
Gazetede yayınlanan 396 No.lu V.U.K. genel
tebliği ile , 2010 ve müteakip takvim yıllarına
ait Ba ve Bs formlarının düzenlenmesine ilişkin
usul ve esaslarla, bildirim hadleri açıklanmış
bulunulmaktadır.
Ba ve Bs bildirim
formlarını kimler düzenleyeceklerdir?
Bu
bildirim formlarını yalnızca Bilanço esasına
göre defter tutan mükellefler
düzenleyeceklerdir. Ancak bunlardan Kurumlar
vergisinden muaf olan mükellefler, muafiyetten
yararlandıkları hesap döneminden itibaren Ba ve
Bs bildirim formu vermeyeceklerdir.
Bilanço esasına
göre defter tutmakta iken sınıf değiştirerek,
işletme hesabı esasına geçen mükellefler,
işletme hesabına geçtikleri hesap döneminden
itibaren bildirim vermeyeceklerdir.
İşletme hesabına
göre defter tutmakta iken, sınıf değiştirerek
bilanço esasına geçen mükellefler ise bilanço
esasına geçtikleri hesap döneminden itibaren
itibaren bildirim vermeye başlayacaklardır.
Serbest
bölgelerde faaliyet gösteren mükelleflerde Ba-Bs
bildirim formlarını düzenlemek zorundadırlar.
Bildirimler, bu mükelleflerin kanuni merkezleri
tarafından verilecek olup, merkez ve şube
bilgileri birleştirilecektir. Ancak, kanuni ve
iş merkezi yurt dışında olup, münhasıran serbest
bölgelerde şubeleri ve temsilcilikleri bulunan
mükellefler, bildirim formlarında merkez
bilgilerini dikkate almaksızın yalnızca serbest
bölgede faaliyette bulunan şubelerinin mal ve
hizmet, alış ve satışlarını bildireceklerdir.
Hangi alış
ve satışlar bildirime konu edilecektir?
Mükellefler, belirlenen hadler çerçevesinde
yaptıkları her türlü mal ve hizmet, alış ve
satışlarını, bunlara ait belgenin türüne
bakmaksızın bildirimde bulunacaklardır. Bu
belgeler, fatura, irsaliyeli fatura, serbest
meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider
pusulası, her türlü ödeme kaydedici cihaz fişi,
sigorta komisyon gider belgesi, yolcu bileti,
kira kontratı gibi belgelerdir.
Bildirim
formlarının verilme dönemi;
Yükümlülük kapsamında bulunan mükellefler, mal
ve hizmet,alış ve satışlarını aylık dönemler
halinde bildireceklerdir. Mal ve hizmet, alış ve
satışlarının bildirilecekleri aylık dönemler,
bunlara ait belgelerin düzenleme tarihi dikkate
alınarak belirlenecektir. Örnek olarak,
26.01.2010 tarihinde düzenlenen bir mal veya
hizmet alış faturasını, Ocak/2010 ayı içerisinde
değil de, Ocak/2010 ayına ait KDV beyannamesini
verdiğimiz tarih olan 24.02.2010 tarihinden
sonra kayda geçmişseniz, bu alışa ait KDV yi
Şubat/2010 ayına ait KDV beyannamesinde
indirmeniz mümkündür. Ancak, bu fatura
muhteviyatını mutlaka Ocak/2010 ayına ait Ba ve
Bs bildirim formlarında bildirmeniz
gerekmektedir.
Bildirim
formlarının verilme süresi;
a)Mükellefiyeti devam eden mükellefler için;
Mükellefler bildirim formlarını aylık dönemler
halinde düzenleyecek, formlar hangi ay için
düzenlenmişse, o ayı takip eden ayın birinci
gününden itibaren son günü akşamı saat 24:00 e
kadar sistem üzerinden onaylayarak
göndereceklerdir. Örneğin; Bir mükellef 2010
yılı Mayıs ayına ait Ba ve Bs bildirim
formlarını 01 Haziran 2010 gününden itibaren 30
Haziran 2010 akşamı saat 24:00 e kadar sistem
üzerinden onaylamak suretiyle gönderebilecektir.
Bildirim formlarının gönderileceği ayın son
gününün, Hafta tatili, ulusal bayram, resmi
bayram ve dini bayramlara rastlaması halinde
sürenin, takip eden ilk iş günü akşamı
saat:24,00 e kadar uzayacağı kanaatindeyim.
b)İşi terk eden
mükellefler için;
İşini bırakan
(terk eden) mükellefler bildirim formlarını işin
bırakıldığı tarihi izleyen ayın son günü
akşamına kadar vermek zorundadırlar.
c)Mükellefin vefatı halinde;
Mükellefin vefatı halinde, bildirim formlarını
verme sürelerine üç ay eklenir.
Bildirimlere
ilişkin hadler ;
2010 yılı ve
takip eden yılların aylık dönemlerinde, bir kişi
veya kurumdan yapılan mal ve hizmet alımları ile
bir kişi veya kuruma yapılan mal ve hizmet
satışları KDV hariç (aylık) 5.000 YTLyi
geçiyor ise adı geçen formların Tablo II
bölümünde bu kişi ve kurumlar
bildirileceklerdir.
Bildirim verme
yükümlülüğünde olan, ancak, tüm alış ve
satışları belirtilen hadlerin altında kalan
mükellefler, söz konusu formları Tablo II
dışındaki tüm bilgileri doldurmak suretiyle
vermek zorundadırlar.
2010 yılından
önceki dönemlerde kullanılan bildirim
formlarında bulunan Tablo III bölümünde yer alan
“Diğer Mal ve Hizmet Bedeli Toplamı”, yeni
formlarda kaldırıldığı için, artık limit altında
kalan tüm alışlar ve limit altında kalan tüm
satışlar bildirilmeyecektir.
Bildirimleri
kimler elektronik ortamda verecek?
Bilanço esasına
göre defter tutan ve 376 Sıra No'lu Vergi Usul
Kanunu Genel Tebliğine göre beyannamesini
elektronik ortamda vermek zorunda olan
mükellefler, Ba ve Bs bildirim formlarını da
elektronik ortamda (https://e-beyanname.mb-ggm.gov.tr/)
adresinden vermek zorundadırlar.
Bildirimlerin
elektronik ortamda verilmesinde, bildirimlerin
verilmiş sayılabilmesi için sistem üzerinde
onaylama işleminin yapılması şarttır. Onaylama
işlemi en geç, bildirimlerin verilmesi gereken
son gün saat 24:00'ten önce tamamlanmalıdır.
Vergi daireleri
kağıt ortamında verilen (elden veya posta ile)
bildirim formlarını hiçbir şekilde kabul
etmeyecektir.
Elektronik ortamdaki
bildirim formları;
- Kullanıcı kodu,
parola ve şifre almış mükelleflerce
gönderiliyorsa; formu düzenleyen kısmına
mükellefe ilişkin bilgiler, formdaki yeminli
mali müşavir kısmına ise, varsa yeminli mali
müşavirlere ilişkin bilgiler yazılacaktır.
- Yeminli mali
müşavirce gönderiliyorsa; formu gönderen
bölümünde yeminli mali müşavirin bilgileri yer
alacaktır. Formu düzenleyen bölümüne varsa
serbest muhasebeci/ serbest muhasebeci mali
müşavire ait bilgiler, yoksa mükellefe ait
bilgiler yazılacaktır.
- Serbest muhasebeci/
serbest muhasebeci mali müşavir tarafından
gönderiliyorsa; formu gönderen ve düzenleyen
bölümlerine serbest muhasebeci, serbest
muhasebeci mali müşavirin bilgileri
yazılacaktır. Mükellefin yeminli mali müşaviri
varsa yeminli mali müşavir bölümü de
doldurulacaktır.
Şirketlerin,
birleşme devir ve bölünmelerinde yapılacak olan
bildirimler:
Kurumlar Vergisi kanununun;
a)18
inci maddesi uyarınca gerçekleştirilen
birleşmelerde, münfesih kurumun birleşmenin
gerçekleştiği döneme ilişkin bildirimleri bunlar
adına, birleşilen kurum veya 3568 sayılı
Kanununa istinaden yetki almış meslek mensupları
tarafından,
b)19 uncu maddesi
uyarınca yapılan devirlerde, münfesih kurumun
devrin gerçekleştiği döneme ilişkin bildirimleri
bunlar adına, devir alan kurum veya 3568 sayılı
Kanununa istinaden yetki almış meslek mensupları
tarafından,
c)19 uncu maddesi
uyarınca gerçekleştirilen tam bölünmelerde,
münfesih kurumun bölünmenin gerçekleştiği döneme
ilişkin bildirimleri bunlar adına, münfesih
kurumun varlıklarını devralan kurumlardan
müteselsil sorumluluk kapsamında herhangi biri
veya 3568 sayılı Kanununa istinaden yetki almış
meslek mensupları tarafından,
takip eden ayın son
günü akşamına kadar verilmesi gerekmektedir.
Şirketlerin tasfiyesi halinde
yapılacak olan bildirimler:
Tasfiyesi devam eden mükellefler
bildirim formlarını, tasfiye süresince aylık
dönemler halinde vereceklerdir. Tasfiyenin
başladığı aya ait bildirim formları ise tasfiye
öncesi ve sonrası ayrımı yapılmaksızın
düzenlenecektir. Diğer taraftan, tasfiye sonunda
bildirimler tasfiye kararının tescil edildiği
tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar
tasfiye memuru veya 3568 sayılı Kanuna istinaden
yetki almış meslek mensupları tarafından
verilecektir.
Formların Düzenlenmesi
;
Bildirimlerdeki
alış ve satış bedelleri, Türk Lirası(TL) olarak
doldurulacak ve kuruş bilgileri yazılmayacaktır.
Bir kişi ve
kurumdan yapılan alışlarda veya bir kişi veya
kuruma yapılan satışlarda birden daha fazla
belge kullanılmış olması halinde kuruş ihmali
belge bazında değil belgeler toplandıktan sonra
bulunan tutar üzerinden yapılacaktır.
Özel Matrah
şekline tabi mal ve hizmet alış ve satışlarında
katma değer vergisi, özel tüketim vergisine
tabi işlemlerde ise özel tüketim vergisi
dahil tutarlar dikkate alınacaktır.
Ayrıca, ödemenin
gecikmesi veya döviz kurlarının değişmesi
suretiyle ortaya çıkan ve fatura düzenlenerek
alıcıya veya satıcıya yansıtılan vade veya
kur farkı gelirleri ve giderleri de
bildirimlere dahil edilecektir.
Belge adedi kısmı
doldurulurken dikkat edilecek olan bir hususta,
birden fazla sayfadan oluşan(Nakli yekunlu)
belgeler tek belge olarak kabul edilecektir.
Bildirim
formlarına belirlenen haddi aşan ithalat ve
ihracat işlemleri de yazılacaktır. Ba bildirim
formunun doldurulmasında, Türkiye'de mükellef
olmayanlardan yapılan alımlar için(ithalat
işlemleri) satıcının vergi kimlik numarası
"1111111111" olarak kodlanacaktır. Bs bildirim
formunun doldurulmasında ise, Türkiye'de
mükellef olmayanlara yapılan satışlar
için(İhracat işlemleri) alıcının vergi kimlik
numarası “2222222222” olarak kodlanacaktır.
Form Ba ve Form
Bs'nin Tablo II bölümlerinin doldurulması
sırasında kullanılacak "ülke kodu" bilgileri
tebliğ ekinde yer almaktadır.
Hangi hallerde
cezai uygulama yapılacaktır?;
a)Bildirimlerin
süresinde ve tam olarak verilmemesi;
Bildirim
formlarını belirlenen bir aylık sürede vermeyen,
eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan
mükellefler hakkında V.U.K.nun mükerrer
355.maddesine istinaden cezai işlem
uygulanacaktır. Söz konusu cezai işlem
uygulanmasında, ba ve bs formları tek bir form
olarak değerlendirilecek ve tek bir usulsüzlük
cezası kesilecektir.
b)Bildirimlerin
düzeltilmesi;
Elektronik
ortamda verilen ve onaylanan formda hata
yaptığını anlayan mükellefler için, bildirim
süresi içerisinde düzeltme imkanı getirilmiştir.
İlk verilen form iptal edilecek, ikinci defa
verilen form geçerli olacaktır. Ba ve Bs nin
herhangi biri hatalı ise, hatalı olan iptal
edilerek düzeltilebilecek, diğerinin
düzeltilmesine gerek kalmayacaktır. Düzeltme
işlemlerinde, hatalı veya eksik olarak
düzenlenmiş olan bildirim formları tamamen iptal
edilmekte, düzeltmeleri içerecek şekilde
düzenlenerek verilen bildirim formu geçerli
kabul edilmektedir.
Bildirim süresi
içerisinde yapılan düzeltmeler için bir ceza
uygulanmayacak, ancak düzeltme işlemini,
bildirim süresinden sonra yapanlara, V.U.K.nun
mükerrer 355 nci maddesi hükmüne istinaden ,
düzeltilen her bir form için ayrı ayrı olmak
üzere özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
Burada dikkat
edilmesi gereken nokta, hiç bildirimde
bulunulmadığı veya vergi idaresi tarafından
eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunulduğu
anlaşıldığında ba ve bs formları için tek bir
usulsüzlük cezası kesileceği halde, süresi
sonunda verilen düzeltme bildirimlerinde ba ve
bs formları için ayrı ayrı usulsüzlük cezası
kesileceğidir.
c)V.U.K. mükerrer
355. Maddeye göre kesilecek usulsüzlük cezası ne
kadardır?
V.U.K. Mükerrer 355.maddeye göre
kesilecek olan usulsüzlük cezası,
393 Sıra No.lu V.U.K Genel
Tebliği ile açıklandığı üzere, 1.1.2010
tarihinden itibaren 1.000 –TL dir.
Elektronik ortamda verilme
zorunluluğu getirilen bildirim veya formlara
ilişkin olarak süresinden sonra düzeltme
amacıyla verilen bildirim ve formların,
belirlenen sürelerin sonundan itibaren 10 gün
içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası
kesilmez, takip eden 15 gün içinde verilmesi
halinde ise kesilmesi gereken özel usulsüzlük
cezası 1/2 oranında uygulanır.
Diğer Hususlar
;
1-Vergi Dairesi
değişen mükellefler, ilgili formları halen bağlı
oldukları vergi dairesine vereceklerdir.
2-Kollektif
şirketler ve bilanço esasına göre defter tutan
adi ortaklıklar, Ba-Bs bildirim formlarını
verirken şirket veya ortaklık vergi sicil
numaralarını kullanacaklardır. Bildirimlerin,
ortaklardan herhangi birinin vergi kimlik
numarası ile verilmesi halinde bildirim formları
hiç verilmemiş kabul edilecektir.
3-İlgili formları
vermek zorunda olan mükellefler şubeleri var
ise, şubeler bazında değil merkez ve şubelerin
bilgilerini konsolide etmek suretiyle
vereceklerdir.
4-Bir kişi veya
kurumun birden fazla şubesinden yapılan mal ve
hizmet alımları, muhasebe sistemi gereği ayrı
ayrı takip edilse bile, birleştirilerek Ba
bildirim formunda tek satır olarak
gösterilecektir. Aynı şekilde, bir kişi veya
kurumun birden fazla şubesine yapılan mal
ve/veya hizmet satışları da birleştirilerek, Bs
bildirim formunda tek satır olarak
gösterilecektir.
5-Alışlardan
yapılan iadeler alışlardan düşülmeyecek,
satışlardan iadeler ise satışlardan
düşülmeyecektir. Şayet bu iadeler firma bazında,
belirtilen haddin üzerinde ise; alışlardan
iadeler Bs formunda satış olarak, satıştan
iadeler ise Ba formunda alış olarak
gösterilecektir.
6-
İthalat işlemlerinin form Ba ile bildirilmesinde
Gümrük Beyannamesi giriş tarihi, ihracat
işlemlerinin form Bs ile bildirilmesinde ise,
fiili ihracatın gerçekleştiği tarih dikkate
alınacaktır.
7-Serbest bölgelerde
faaliyette bulunan mükelleflerin yurt içine
yaptıkları satış işlemlerinin form Bs ile
bildirilmesinde serbest bölge işlem formu tarihi
ve tutarı dikkate alınacaktır.
8-Belgelerde
gelir vergisi tevkifatına da yer verilen
hallerde tevkifattan önceki brüt tutarlar
dikkate alınacaktır. Örneğin müstahsil makbuzu
düzenlenerek yapılan alımlar, stopaj öncesi brüt
tutarları ile hesaplanacaktır.
9-Noterlere
yönelik olarak getirilmiş bulunan bildirim
yükümlülüğü, 2010 yılından itibaren
kaldırılmıştır.
10-Döviz alış
satışı yapan mükellefler ile yetkili izin
belgeli ve altın borsasına üye olup kıymetli
maden alış ve satışı ile uğraşan mükellefler
belirli miktarın üzerindeki alış ve satış
bilgilerini bakanlığa bildirdiklerinden bu
işlemlerini Ba ve Bs ile bildirmeyecekler,
ancak diğer belgelere dayalı olarak yaptıkları
mal ve hizmet, alış ve satışlarını Ba ve Bs
formları ile bildireceklerdir.
11-Bilanço
esasına göre defter tutan mükellefler, döviz
büroları ve yetkili kuruluşlardan yaptıkları
döviz alım ve satımlarını formlara dahil
etmeyeceklerdir.
12-Sigorta
şirketleri tarafından yapılan tazminat ödemeleri
fatura ile belgelendirilen bir mal ve hizmet
alımına dayanıyorsa, bu alımlarda katma değer
vergisi hariç tutarlarıyla Ba formuna dahil
edilecektir.
13-Elektrik, su,
doğalgaz gibi mal ve hizmet teslimleri de,
belirtilen haddi aşması durumunda Ba ve Bs
formları ile bildirilecektir.
14-Bankalar,
Katılım Bankaları, Aracı Kurumlar, Portföy
Yönetim Şirketleri, Menkul Kıymet Yatırım Fon ve
Ortaklıkları, Reasürans şirketleri, Emeklilik
Şirketleri, Sigorta Şirketleri ve acenteleri
yapmış oldukları işlemleri belirli periyotlarla
Bakanlığa bildirdiklerinden, hizmet ve satış
işlemlerinde düzenledikleri dekont ve poliçe
bilgilerini Form Bs ile bildirmeyeceklerdir.
Aynı şekilde, bu kurumların kendi aralarındaki
işlemler sebebiyle dekontların karşı tarafça
Form Ba ile bildirilmesine de gerek
bulunmamaktadır. Ancak bu kurumlar, diğer
belgelere dayalı olarak yaptıkları mal ve hizmet
alım ve satımlarını genel esaslar çerçevesinde
Ba ve Bs formları ile bildirmek zorundadırlar.
Yürürlük;
V.U.K.396 sıra
No.lu tebliğle uygulanması istenilen usul ve
esaslar, Ocak/2010 dönemi ve sonraki aylık
dönemlerde verilecek olan bildirimleri
kapsamaktadır.
Saygılarımla
Hasan Taslakçı-SMMM
Adana SMMM
Odası Eğitim
Komisyonu
Başkanı
www.muhasebenet.net
|