|
İşverenler mali konularda nelere dikkat etmelidir ?
İnsanlar mali, hukuki ve sağlık gibi öne çıkan bazı
hizmetleri alırken azami dikkat etmeleri gerekir.
Midesinden rahatsız olan birisi doktoruna kalbini
gösterirse yanlış teşhis ve ilaçtan büyük sıkıntıya
düşeceği gibi, hukuki bir davada Avukatını yanıltan
müvekkil de davayı kaybedebilir. Muhasebe mali konular
da aynıdır. Yanlış bilgilendirmeler ve hatalı işlemler
sonucu işadamları altından kalkılamaz cezalara maruz
kalabilirler.
Bu ve buna benzer durumlar karşısında elbette mesleğin
uzmanlarıyla çalışılabilir ve onlardan teknik hizmetler
alınabilir. Ancak konu sadece işin ehliyle çalışmakla
bitmemektedir. İşadamlarının kendilerinin de ilgili
konulara vakıf olmaları menfaatleri gereğidir.
Bu bağlamda Mali Müşavirlerle çalışan işveren diye tabir
edilen İşadamlarının muhasebe ile ilgili şunları
bilmeleri gerekir:
Muhasebenin sağlıklı yürütülebilmesi düzenli evrak
akışına bağlıdır. İşletmenizle ilgili; gelir-gider
belgeleri, banka ekstreleri-kredili satış belgeleri, çek
senet bilgileri, cari hesap mutabakatlarının, ödeme
tahsilat makbuzlarının düzenli aralıklarla muhasebeye
teslim etmeniz gerekmektedir. İşletmenize gelen her
türlü tebligatların gereğinin yapılabilmesi için 3 gün
içinde meslek mensubuna ulaştırmanızda büyük yarar
vardır.
Meslek mensubu ile mutlaka sözleşme tanzim ediniz:
Sözleşme tanzimi ile ücreti, mesleki hak ve ödevleri
belirlemiş olursunuz. Ücret yönetmeliğine göre meslek
mensupları ücretsiz iş yapamazlar. Ücretinin sözleşmede
belirtilen tarihlerde ödenmemesi halinde işi
durdurabilir. Bu durumda sorumluluk işletme sahiplerine
aittir.
Her türlü ödemenizi kendiniz yapınız. Yapmış olduğunuz
ödeme belgelerini de muhasebeye ulaştırmanız
gerekmektedir:
Meslek mensuplarının emanet para
almaları veya ödemeleri yasaklanmıştır.
Aksi halde meslek mensubu disiplin
cezası alır. İşyeri
adresiniz veya faaliyet konularınız değiştiği takdirde
gerekli müracaatların yapılabilmesi için meslek
mensubuna en kısa zamanda bilgi veriniz. İşletmenizin
son durumu, işletmenizde kullanmanız gereken zorunlu
belgeler hakkında bilgi almak veya işletmenizi
ilgilendiren mevzuat değişikliklerinden haberdar olmak
için en az ayda bir meslek mensubunu ziyaret etmeye özen
gösteriniz. Meslek mensuplarının işinizle ilgili
yaptıkları uyarıları veya önerilerini yerine
getirmelisiniz.
Mali konularda işverenler, şu konulara azami özen
göstermelidirler:
-
Sahte belge (Naylon
Fatura) kullanmak ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı
belge düzenlemek hapis cezası gerektirir.
- Sahte belge iddiası ile
karşılaşmamak için fatura ödemelerinizi
banka havalesi veya çek
ile ödeme yolunu tercih etmelisiniz.
- Defter ve
Belgelerinizi VUK’a göre 5, SGK ve TTK’ya göre 10.
yılın, son gününe kadar saklamanız zorunludur.
- Defter ve
belgelerin kaybolması, yanması, çalınması vb hallerde 15
gün içinde zayi belgesi almak için mahkemeye müracaat
etmeniz gerekmektedir. Aksi halde defter ve belgeleri
gizlemiş olduğunuz iddiası ile karşı karşıya
kalabilirsiniz.
- Fatura
tanzim edilirken içeriği tam olarak doldurulmalı,
alıcının adı, soyadı / ünvanı, adresi açık olarak
yazılmalı, satılan mal veya hizmetin cinsi ve miktarı
belirtilmeli ve mutlaka mürekkepli kalem veya bilgisayar
sistemli doldurulmalıdır.
- Perakende fiş kesme sınırını
aşan her türlü mal ve hizmet teslimi için, bedeli tahsil
olsun veya olmasın yedi gün içinde "fatura" kesilmesi
zorunludur. Bunun altındaki alışverişler ve hizmetler
için "yazar kasa fişi"
düzenlenmeli, ancak, müşteri isterse, tutarı ne olursa
olsun fatura kesilmesi gerekmektedir.
-
İşyerinden nihai tüketiciye yapılan belgeli satışlar
haricindeki tüm emtia nakli için sevk irsaliyesi
düzenlenmek zorundadır. Sevk irsaliyesinin üzerine fiili
sevk tarihi (irsaliyeli fatura kullanılıyorsa sevk
saati, sevk ve düzenleme tarihinin) bulunması
zorunludur. Sevk tarihinden sonraki 7 gün içinde sevk
edilen malın faturası ay atlamadan düzenlenmelidir
- Mal işyerinizde teslim edilmiş
ise faturanın altına "İş
bu fatura muhteviyatı iş yerinde teslim edilmiştir."
şerhi konulmalıdır.
- İptal
olan faturaların iptal nedenleri fatura üzerine
yazılmalı ve aslı sureti ile birlikte saklanmalıdır.
Yazılan iptal nedeni kanuna aykırı olmamalıdır
- Yazar
Kasa fişinizin ve düzenlediğiniz faturaların okunaklı
olmaması, yazarkasa tarih ve saat ayarlarının doğru
olmaması usulsüzlük cezasını gerektirir
- Teslimin
yapıldığını ispatlamak için satış faturası veya sevk
irsaliyesinde alıcıya "Tam ve noksansız teslim aldım"
şeklinde not yazdırıp imzalatınız. Müşterinizin bizzat
kendisi veya yetkilisi imzalaması gerekmektedir.
Alacağınızla ilgili ihtilaf halinde özellikle
aranılmaktadır.
- Kredi
Kartı ile yapılan satışların ödeme kaydedici cihaz ile
yapılması halinde kredi departmanı muhakkak
kullanılmalıdır. Aksi takdirde belge düzenlenmeme
cezasıyla karşılaşırsınız.
- Ödenmeyen
SGK primleri ancak ödendiği dönemde gider yazılabilir.
Gelir vergisi mükellefi iseniz ödemiş olduğunuz SGK 4/b
(Bağ-kur) primlerinizi ticari kazancınızdan
indirebilirsiniz.
- Alış veya satış faturalarınızın
tutarı sekizbin lirayı
aşması halinde taksit bile olsa ödeme ve tahsilatların
bankadan
yapılması zorunludur.
Sosyal Güvenlik ve İş Hukuku açısından da aşağıdaki
konular öne çıkmaktadır :
- SGK’ya
işyerini işe başlamadan ve işçi çalıştırmaya başlamadan
önce bildirmediğiniz takdirde idari para cezası ödemek
zorunda kalırsınız.
- İşletmeye işçi alınacağı
hallerde çalışmaya başlamadan
en az bir gün önce
sigortalı işe giriş bildirgesi SGK’ya verilmelidir.
Her işçi için iş
sözleşmesi yapılmalıdır.
Her işçi için sağlık raporu alınması gerekmektedir.
- Yıllık
ücretli izinlerini kullanan işçilere ücretli izin
defteri imzalatılır. Kullanmayanlara ise işten
ayrılmaları halinde hizmet süresine göre izin ücretleri
ödenir.
- İnşaat
veya diğer gerekli iş türlerinde işçinin sağlık raporu
olmadan işyerinde işçi çalıştırılamaz. 15 yaşından küçük
işçi çalıştırılamaz. Stajyer ise hafif işlerde
çalıştırılmak koşulu ile öğrenimleri için stajını
tamamlayabilir. Ayrıca 14 yaşına girmiş olmalıdırlar.
- Çıraklık
Eğitim Merkezi öğrencilerinin sözleşmeleri ücretlerinin
gider yazılabilmesi için aynı gün muhasebeye
verilmelidir. En az asgari ücretin %30 kadar ücret
ödenecektir.
- İşçi
işyerinde iş kazası geçirmesi halinde, ilgili kuruma
takip eden 2 iş günü içinde bilgi verilebilmesi için,
aynı gün meslek mensubuna bilgi veriniz.
www.muhasebenet.net
- İşçi
işyerinden İşveren tarafından çıkartılmak istenirse
hizmet süresine göre önceden işçiye bildirilecektir.
Aksi halde ihbar tazminatı ödemek zorunda kalırsınız.
- İşçinin
Kıdem tazminatı alabilmesi için en az bir yıl sigortalı
çalışmalıdır. Her geçen tam yıl için işçiye son aldığı
ücretten 30 gün karşılığı tazminat ödenir.
- İşçi,
kendi isteğiyle işten ayrılmak isterse her hangi bir
tazminat talep edemez. Hatta işvereni zor bir durumda
bırakıyorsa işçi hakkında yasal işlem yapılır. İşçinin
elinden kendi isteğiyle ayrıldığına dair bir yazı
alınmalıdır. Ya da noterden işçinin ikametgah adresine
ihtarname çekilmelidir.
- İşçi
işveren tarafından sebepsiz çıkartılıyorsa altı aydan
evvel aynı vasıfta işçi alınamaz. Ancak çıkartılan
işçiye bilgi verilmek suretiyle yeni işçi alınabilir.
- İşçilere
zorla ücretsiz izin verilemez. İşçinin muvafakatına
tabidir.
- Mesai günlük
7,5 , haftalık ise 45 saattir.
Fazla mesai ise günde en fazla 3 saat yılda 270 saati
geçemez.
Ödenecek ücret ise saat başına düşen normal çalışma
ücretinin yüzde elli yükseltilmesiyle tespit edilir.
- 18 yaşını
doldurmamış erkek veya her yaştaki kadın işçiler ağır ve
tehlikeli işlerde çalıştırılamaz. Gece postalarına
kalamazlar. (Kurum İznine tabidir.)
-
İşçilerden işi bırakan veya çalışmış olduğu ay içinde 30
günden az çalışmış olan var ise eksik çalışma nedeni
bildirilmek zorundadır. 30 günden az çalışan işçiler
için puantaj cetveli tutmanız sizin yararınıza
olacaktır.
Yukarıda açıkladığım bilgelere her ne kadar
İşadamlarının Muhasebecileri veya Mali Müşavirleri vakıf
olsalar da işverenlerin ve firma sahipleri işadamlarının
da bilmeleri kesinlikle kendi menfaatlerine olacaktır.
www.muhasebenet.net
Muhasebe ve mali konulara 25 yılını vermiş bir Meslek
Mensubu olarak, işverenlere ve meslek mensuplarına en
önemli tavsiyem sahte
faturalara ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgelere
azami dikkat etmeleridir.
Aksi halde maddi cezalarla birlikte
hürriyeti bağlayıcı cezalara
da maruz kalabilirler
EYUP
YÜCELİ
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Uluslararası Rekabet Uzmanı
www.muhasebenet.net
eyuceli@hotmail.com
26.08.2009
Değer makale ve yorumları
|
