|
KOBİ'LERDE MALİYET MUHASEBESİ
Ülkemizdeki üretimin %98.6’sını
gerçekleştiren KOBİ’ler, stratejik
yönetim anlayışına sahip olmadıkları
için, sağlıklı bir maliyet
muhasebesi de uygulayamamaktadırlar.
Günümüzde, nicel olarak fazla üretim
yapmak üzerine odaklandırılan
yönetim anlayışı yerini “Toplam
Kalite Yönetimi” olgusuna
bırakmıştır. Bu bağlamda
düşünülerek, KOBİ’lerin, iş
planlarını yapmalarının ve stratejik
yol haritalarını çıkarmalarının
ardından, “Toplam Kalite Yönetimi”
ilkeleri ile bütünleşecek bir
Maliyet Muhasebesi Yöntemi
belirlemeleri tavsiye edilebilir.
Geleneksel yöntemler ile ürün
maliyeti; hammadde, işçilik ve genel
üretim giderleri, alışılmış
oranlarda baz alınarak
hesaplanmaktaydı. Toplam üretim
maliyetinin, üretim miktarına
bölünmesi ile de birim ürün maliyeti
belirlenmekteydi. Ancak, değişen
koşullar emek yoğun üretimi devre
dışına çıkartarak, teknoloji yoğun
üretimi zorlamaktadır. Dolayısıyla,
verimli bir maliyet muhasebesi
uygulamak için, firma bazlı,
stratejik planlamanın bütün olarak
ele alınması ve farklı yönetimlerin
eşgüdüm içinde yürütülmesi şarttır.
KOBİ’ler, maliyet muhasebelerini
oluştururken aşağıda özetlenen
konularda, detaylı bir çalışma
gerçekleştirerek, orta ve uzun
vadede maliyetlerini düşürebilir ve
kar oranlarını yükseltebilirler:
-
Tedarikçi Yönetimi:
Çok sayıda tedarikçi yerine,
az sayıda ve sürekli
ilişkide bulunulacak
tedarikçi seçimi, hammadde
giderlerinin kontrol altına
alınmasını sağlayacaktır.
-
İnsan
Kaynağı Yönetimi:
Hizmet içi eğitimler
sağlanarak ve profesyonel
yöntemlerin kullanılması ile
personel seçimi yapılarak,
üretim sürelerinin düşmesi
ve aynı işlerin daha az
sayıda personel tarafından
yapılması sağlanacaktır.
-
Ürün
Kalitesi Yönetimi:
Genel üretim giderleri,
toplam üretim maliyetlerinin
içerisinde en fazla ağırlığı
olan kalemdir. Geleneksel
maliyet hesaplamalarında
dahi yüksek olan bu kalem,
ürün kalitesi yönetimine
geçilmesiyle daha da
artacaktır. Ancak, tedarikçi
ve insan kaynağı yönetimleri
verimli uygulandığında, bu
kalemde görünecek izafi
yükselmenin, hammadde ve
işçilik giderlerindeki
azalma ile telafi edilmesi
mümkündür. Başlangıçta,
işçilik maliyetlerinin
azalması, teknolojik
yatırımla ilgili giderlerin
artması ile, amortisman,
teçhizat yenileme ve
bakım-onarım giderlerini
arttırabilir. Uzun dönemli
düşünülerek hazırlanmış
rekabetçi stratejik
planlarının uygulama
sonuçları, bu tür maliyet
yükselmelerinin, orta vadede
kalite maliyetini
düşürdüğünü rasyonel olarak
göstermektedir. Dolayısıyla,
global pazar paylarını
arttırmak isteyen KOBİ’lerin,
maliyetlerindeki geçici
yükselmeyi göze alarak uzun
vadeli planlamaya geçmekten
başka şansları olmadığını
söyleyebiliriz.
Her firmanın ihtiyaçlarına yönelik
uyarlanmış yazılımlar ile maliyet
muhasebesine geçiş olasıdır. Bu tür
yazılımlar asgaride, aşağıdaki
hizmetleri verebilmektedir:
-
Standart ve fiili maliyetler
hesaplanabilmekte,
karşılaştırmalı raporlar
alınabilmektedir.
-
Maliyet hesaplamalarında,
FİFO, LİFO, ORTALAMA
Teknikleri
kullanılabilmektedir.
-
Hammadde, işçilik, genel
üretim giderleri detaylı
olarak tanımlanabilmekte ve
bu kalemlerin satılan mallar
üzerinde ki etkisi
gösterilebilmektedir.
-
Tedarikçiler ve dağıtıcılar
tanımlanabilmektedir.
-
Maliyet muhasebesine esas
oluşturan tüm bilgiler diğer
alt sistemlerden otomatik
olarak okunmakta ve böylece
mükerrer girişler
önlenebilmektedir.
KOBİ’lerin iş planlarını yapmadan,
stratejik yol haritalarını
belirlemeden, genel amaçlı bir
yazılımı satın alarak uygulamaya
koymaları, iyi niyetli bir girişim
olsa da, istenilen sonuca ulaşmak
anlamında yetersiz kalacaktır.
Global pazarlarda, maliyet, kalite,
fonksiyonellik ve zamanlama
açısından rekabet edebilir ürün
üretemeyen KOBİ’lerin, birkaç yıl
içinde kepenk kapamak zorunda
kalacakları artık bir varsayım
değildir. Bu gerçek doğrultusunda
düşünüldüğünde, KOBİ’lerin
ivedilikle alması gereken önlemler
aşağıdaki şekilde özetlenebilir:
-
KOBİ’ler, iş planlarını yapmalı
ve stratejik yol haritalarını
çıkarmalıdır.
-
KOBİ’ler, değişen üretim
teknolojileri doğrultusunda,
maliyetlerini oluşturan
unsurları tekrar saptamalıdır.
-
KOBİ’ler, yığın üretimden, yalın
üretimi geçmelidir.
-
KOBİ’ler, süreç analizi ve
raporlama gibi kurumsallaşmanın
gereği olan zorunlulukları
yerine getirmelidir.
-
KOBİ’ler, performans
değerlemeleri yaparlarken,
zamanında teslim, müşteri
memnuniyeti, geri dönüş oranı
gibi finansal olmayan
göstergeleri de göz önüne
almalıdır.
-
KOBİ’ler, tedarikçi yönetimi
uygulamalıdır.
-
KOBİ’ler, insan kaynağın
yönetimi uygulamalıdır.
Kaynak:
kobifinans
|
|
|
|