|
KONUT
FİNANSMANI SİSTEMİNE İLİŞKİN ÇEŞİTLİ KANUNLARDA
DEĞİŞİKLİK
YAPILMASI HAKKINDA KANUN
|
Kanun No. 5582 |
|
R.G. Tarihi : 06/3/2007
|
MADDE 1 - 9/6/1932 tarihli ve 2004 sayılı
İcra ve İflâs Kanununun 45 inci maddesine birinci
fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan rehinle temin edilmiş
alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığının
rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde,
rehnin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılabilir
veya haciz yoluna başvurulabilir."
MADDE 2 - 2004 sayılı Kanunun 128 inci
maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"İcra dairesi, 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında
tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan
alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığının
rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde,
satışı istenen taşınmaz için kıymet takdirini, aynı
Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (r)
bendi uyarınca yetki verilmiş kişi veya kurumlara
yaptırır."
MADDE 3 - 2004 sayılı Kanunun 128/a maddesine
birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkra eklenmiştir.
"2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, birinci fıkra uyarınca
yaptırılmasına karar verilen bilirkişi incelemesi,
aynı Kanunun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının
(r) bendi uyarınca yetki verilmiş kişi veya
kurumlara yaptırılır."
MADDE 4 - 2004 sayılı Kanunun 134 üncü
maddesine ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, ikinci fıkrada yer alan
oran yüzde yirmi olarak uygulanır."
MADDE 5 - 2004 sayılı Kanunun 149/a maddesine
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, ikinci fıkrada yer alan
oran yüzde otuz olarak uygulanır. İstinaf talebinin
reddi halinde, teminat olarak alınan tutarın yarısı
tazminat olarak alacaklıya ödenir. Alacaklının satış
talebinden sonra takdir edilen ve kesinleşen kıymete
göre, merhunun alacağı karşılamayacağı anlaşılırsa
kalan tutar teminatın geriye kalan kısmından
karşılanır, varsa teminatın kalan kısmı teminatı
yatırana iade edilir."
MADDE 6 - 2004 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici
madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 8- Bu Kanunun 128 inci maddesinin
üçüncü fıkrası ile 128/a maddesinin ikinci
fıkrasının yürürlüğe girmesini izleyen üçüncü yılın
sonuna kadar 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun
38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, taşınmaz için kıymet
takdiri veya bilirkişi incelemesi, Sermaye Piyasası
Kanununun 22 nci maddesinin birinci fıkrasının (r)
bendi uyarınca gayrimenkul değerleme faaliyeti
konusunda yetki verilmiş kişi veya kurumların yanı
sıra diğer uzman bilirkişiler marifetiyle de
yapılabilir."
MADDE 7 - 28/7/1981 tarihli ve 2499 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununun 3 üncü maddesine
aşağıdaki bent eklenmiştir.
"k) İpotekli Sermaye Piyasası Aracı: İpotek
teminatlı menkul kıymetler, ipoteğe dayalı menkul
kıymetler, ipotek finansmanı kuruluşları tarafından
ihraç edilen hisse senedi dışındaki sermaye piyasası
araçları ve konut finansmanından kaynaklanan
alacaklara dayalı olarak veya bu alacakların
teminatı altında ihraç edilen diğer sermaye piyasası
araçlarıdır."
MADDE 8 - 2499 sayılı Kanunun 13/A maddesi
madde başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"İpotek teminatlı menkul kıymetler
MADDE 13/A - İpotek teminatlı menkul kıymetler,
ihraççıların genel yükümlülüğü niteliğinde olan ve
oluşturulan teminat havuzundaki varlıklar karşılık
gösterilerek ihraç edilen borçlanma senetleridir.
İpotek teminatlı menkul kıymetler bankalar ve bu
Kanunun 39/A maddesinde tanımlanan ipotek finansmanı
kuruluşları tarafından ihraç edilebilir.
İhraççılar, ipotek teminatlı menkul kıymetlerin
teminatı olan varlıkları, diğer varlıklarından ayrı
olarak, oluşturacakları teminat havuzu içerisinde
izlemekle yükümlüdür. Teminat havuzuna dahil edilen
varlıklara ilişkin kayıtların tutulmasına ilişkin
usûl ve esaslar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşü alınmak suretiyle Kurulca
belirlenir. Kurul, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşü alınmak suretiyle, teminat
havuzuna dahil edilen varlıklara ilişkin kayıtların
ihraççının yanı sıra ayrı bir kayıt kuruluşu
nezdinde de tutulmasını zorunlu tutabilir.
Teminat havuzu; yapı kullanma izni alınmış konut ve
diğer gayrimenkuller üzerine ipotek tesis edilmek
suretiyle teminat altına alınmış alacaklar, ikame
varlıklar ve bunların riskten korunması amacıyla
yapılan sözleşmelerden oluşur. Bunlar dışında kalan
varlık ve alacaklar teminat havuzuna dahil edilemez.
Yapı kullanma izni alınmış konutlar üzerine ipotek
tesis edilmek suretiyle teminat altına alınmış
alacakların ilgili konutun değerinin yüzde
yetmişbeşini, yapı kullanma izni alınmış diğer
gayrimenkuller üzerine ipotek tesis edilmek
suretiyle teminat altına alınmış alacakların ise
ilgili gayrimenkulun değerinin yüzde ellisini aşan
kısmı, teminat değerinin hesaplanmasında dikkate
alınmaz. Teminat havuzuna dahil edilecek yapı
kullanma izni alınmış konut ve diğer gayrimenkuller
üzerine ipotek tesis edilmek suretiyle teminat
altına alınmış alacakların vadesi gelmiş tüm
ödemelerinin yapılmış olması şarttır.
İkame varlıklar nakit, devlet iç borçlanma
senetleri, hazine kefaletiyle ihraç edilen menkul
kıymetler, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma
Teşkilatına üye ülkelerin merkezi yönetimleri ile
merkez bankalarınca ya da bunların kefaletiyle ihraç
edilen menkul kıymetler ile Kurulca uygun görülen
benzer nitelikteki varlıklardan oluşur.
Teminat havuzundaki tüm varlıklar içerisinde yapı
kullanma izni alınmış diğer gayrimenkuller üzerine
ipotek tesis edilmek suretiyle teminat altına
alınmış alacakların ve ikame varlıkların payı ayrı
ayrı yüzde onbeşi aşamaz.
İhraççılar, teminat havuzundaki varlıkların faiz,
kur, kredi ve benzeri risklerden korunması amacıyla
sözleşmeler yapabilir. Teminat havuzunda yer alan
varlıkların riskten korunması amacıyla yapılmış
sözleşmeler de teminat havuzuna dahildir.
İpotek teminatlı menkul kıymetlerin itfasına kadar
olan süre boyunca;
a) Teminat havuzundaki varlıkların nominal değerinin
ipotek teminatlı menkul kıymetlerin nominal değerine
eşit ya da fazla olması,
b) Teminat havuzundaki varlıkların getirisinin en az
ipotek teminatlı menkul kıymetlerin getirisine eşit
ya da fazla olması,
c) Teminat havuzundaki varlıklardan elde edilen
gelirin tutar ve ödeme dönemleri bakımından ipotek
teminatlı menkul kıymet sahiplerine yapılan
ödemeleri karşılaması,
d) Teminat havuzunda yer alan varlıkların net
bugünkü değerinin ipotek teminatlı menkul
kıymetlerin net bugünkü değerinden yüzde ikisi
oranında fazla olması,
zorunludur. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl
ve esaslar Kurulca belirlenir.
İlave menkul kıymet ihracı veya sekizinci fıkrada
belirtilen koşulların sağlanması amacıyla teminat
havuzuna yeni varlıklar dahil edilebilir. Makul bir
gerekçe olması durumunda, ihraççılar, teminat
sorumlusunun onayını alarak, teminat havuzuna dahil
edilmiş bir varlığı teminat havuzundan çıkartabilir
veya teminat havuzunda bulunmayan bir varlık ile
değiştirebilirler.
İhraççının Kurulun onayını almak suretiyle bir
teminat sorumlusu belirlemesi zorunludur. Teminat
sorumlusunun sahip olması gereken nitelikler Kurulca
belirlenir. Kurul, ipotek teminatlı menkul kıymet
sahiplerinin haklarının korunması amacıyla teminat
sorumlusunun değiştirilmesini istemeye veya teminat
sorumlusunu re’sen değiştirmeye yetkilidir.
Teminat sorumlusu, bu madde kapsamında;
a) Teminat havuzlarının oluşturulmasını ve teminat
havuzlarına dahil edilen varlıkların sahip olduğu
nitelikleri,
b) Teminat havuzlarına dahil edilen varlıkların
mevcudiyetini koruduğunu ve bu varlıkların sahip
olduğu niteliklere ilişkin değişiklikleri,
c) Kurul tarafından zorunlu tutulması halinde
teminat havuzuna dahil edilen varlıklara ilişkin
kayıtların ihraççının yanı sıra ayrı bir kayıt
kuruluşu nezdinde de tutulmasını,
d) Sekizinci fıkrada sayılan şartlara uygunluğu,
izlemek, tespit ettiği hususlar hakkında, Kurulca
belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde ihraççıya
ve Kurula bilgi vermekle yükümlüdür.
Teminat sorumlusu ihraççıdan, kayıt kuruluşundan ve
gerek görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varlıklara ilişkin her
türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayıtları
incelemeye ve çalışanlardan bilgi almaya yetkilidir.
İhraççılar, kayıt kuruluşu ve tapu sicil
müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettiği bilgi
ve belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu,
talep ettiği bilgi ve belgelere ulaşılmasının
engellenmesi halinde, durumu derhal Kurula
bildirmekle yükümlüdür.
İpotek teminatlı menkul kıymetler itfa edilinceye
kadar, teminat havuzlarında yer alan varlıklar,
teminat amacı dışında tasarruf edilemez,
rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu
alacaklarının tahsili amacı da dahil olmak üzere
haczedilemez ve iflâs masasına dahil edilemez,
ayrıca bunlar hakkında ihtiyatî tedbir kararı
verilemez.
Teminat havuzunda yer alan varlıkların riskten
korunması amacıyla yapılacak olan sözleşmelerde,
teminat havuzu ve ipotek teminatlı menkul kıymetler
tasfiye edilinceye kadar, ihraççının iflâsı
durumunda sözleşmenin tek taraflı olarak
feshedilemeyeceğine ilişkin hüküm bulunması
zorunludur.
İhraççının ipotek teminatlı menkul kıymetlerden
kaynaklanan yükümlülüklerini vadesinde yerine
getirememesi, yönetiminin kamu kurumlarına
devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya
iflâsı halinde teminat havuzundaki varlıklardan elde
edilen gelir öncelikle ipotek teminatlı menkul
kıymet sahiplerine ve teminat havuzunda yer alan
varlıkların riskten korunması amacıyla yapılmış olan
sözleşmelerin karşı taraflarına yapılacak ödemelerde
kullanılır. Bu durumda Kurul;
a) Tedavüldeki ipotek teminatlı menkul kıymetlerin
erken itfa edilmesi, teminat havuzundaki varlıkların
nakde dönüştürülmesi ile bunlara ilişkin işlemleri
yürütecek bir idareci atanması veya teminat
havuzundaki varlıkların tedricî tasfiyesi ile
tedricî tasfiyeye ilişkin işlemlerin Yatırımcıları
Koruma Fonu tarafından yürütülmesi,
b) Teminat havuzundaki varlıkların, ipotek teminatlı
menkul kıymetlerden kaynaklanan her türlü
yükümlülüğü üstlenecek ihraççı niteliğini haiz bir
başka kuruluşa devredilmesi,
c) İpotek teminatlı menkul kıymetlerden kaynaklanan
yükümlülükleri üstlenmeksizin, teminat havuzundaki
varlıkların idaresi ve bu havuzdan elde edilen
gelirin ipotek teminatlı menkul kıymet sahiplerine
ödenmesi işlemlerini yürütecek bir idareci atanması,
hususlarında karar vermeye yetkilidir. Kurul,
atanacak idareciye veya Yatırımcıları Koruma Fonuna
bu fıkra kapsamındaki hizmetleri karşılığında
teminat havuzundaki varlıklardan ödeme yapılması
hususunda karar vermeye ve yapılacak ödemenin
hesaplanmasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
İhraççının ipotek teminatlı menkul kıymetlerden
kaynaklanan ödeme yükümlülüğünü yerine getirememesi
ve teminat havuzlarına dahil edilen varlıkların
menkul kıymet sahiplerinin alacaklarını karşılamaya
yetmemesi halinde, alacağı teminat havuzundaki
varlıklarla karşılanmayan ipotek teminatlı menkul
kıymet sahipleri ihraççının diğer malvarlığına
başvurabilir.
İpotek teminatlı menkul kıymetlerin ihracında 13
üncü maddede belirtilen limitler uygulanmaz. İpotek
teminatlı menkul kıymet ihraç limiti, ihraç
şartları, teminat havuzundaki varlıkların riskten
korunması amacıyla yapılabilecek sözleşmeler ve bu
menkul kıymetlerin Kurul kaydına alınmasına ilişkin
usûl ve esaslar ile ipotek teminatlı menkul
kıymetlerle ilgili diğer hususlar Kurulca
belirlenir."
MADDE 9 - 2499 sayılı Kanuna 13/A maddesinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki 13/B maddesi
eklenmiştir.
"Varlık teminatlı menkul kıymetler
MADDE 13/B - Varlık teminatlı menkul kıymetler;
ihraççıların genel yükümlülüğü niteliğinde olan,
alacaklar ve duran varlıkların teminatı altında
ihraç edilen borçlanma senetleridir. Varlık
teminatlı menkul kıymet ihraç edecek kuruluşlar,
ihraç limiti, ihraç şartları, teminat
gösterilebilecek alacak ve varlık türleri, teminat
gösterilebilecek varlıklara ilişkin sınırlamalar,
teminat gösterilen alacak ve varlıkların
değerlenmesi ve raporlanmasına ilişkin usûl ve
esaslar Kurulca belirlenir.
Teminat gösterilen alacak ve varlıkların
kayıtlarının tutulmasına ilişkin usûl ve esaslar
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun
görüşü alınmak suretiyle Kurulca belirlenir.
Kurul ihraççının bir teminat sorumlusu belirlemesini
zorunlu tutabilir. Teminat sorumlusu teminat
havuzlarına dahil edilen varlıkların mevcudiyetini
ve niteliklerini, teminat havuzlarının
oluşturulmasını ve varlıkların teminat havuzlarında
izlenmesini izlemek, tespit ettiği hususlar hakkında
Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar çerçevesinde,
ihraççıya ve Kurula bilgi vermekle yükümlüdür.
Teminat sorumlusu ihraççıdan, kayıt kuruluşundan ve
gerek görülen durumlarda tapu sicil müdürlüklerinden
teminat havuzunda yer alan varlıklara ilişkin her
türlü bilgi ve belgeyi istemeye, ilgili kayıtları
incelemeye ve çalışanlardan bilgi almaya yetkilidir.
İhraççılar, kayıt kuruluşu ve tapu sicil
müdürlükleri teminat sorumlusunun talep ettiği bilgi
ve belgeleri vermekle yükümlüdür. Teminat sorumlusu,
talep ettiği bilgi ve belgelere ulaşmasının
engellenmesi halinde, durumu derhal Kurula
bildirmekle yükümlüdür.
Varlık teminatlı menkul kıymetler itfa edilinceye
kadar teminat havuzlarında yer alan varlıklar,
teminat amacı dışında tasarruf edilemez,
rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu
alacaklarının tahsili amacı da dahil olmak üzere
haczedilemez ve iflâs masasına dahil edilemez,
ayrıca bunlar hakkında ihtiyatî tedbir kararı
verilemez.
Kurul, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun
uygun görüşü alınmak suretiyle teminat havuzuna
dahil edilen varlıklara ilişkin kayıtların
ihraççının yanı sıra ayrı bir kayıt kuruluşu
nezdinde de tutulmasını zorunlu tutabilir.
Teminat sorumlusunun sahip olması gereken nitelikler
Kurulca belirlenir. Kurul, varlık teminatlı menkul
kıymet sahiplerinin haklarının korunması amacıyla
teminat sorumlusunun değiştirilmesini istemeye veya
teminat sorumlusunu re'sen değiştirmeye yetkilidir."
MADDE 10 - 2499 sayılı Kanunun 22 nci
maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"r) Gayrimenkullerin değerlemesini yapabilecek
değerleme kurumlarından sermaye piyasasında
değerleme faaliyetinde bulunacaklara ilişkin
şartları belirlemek ve bu şartlara uyan değerleme
kurumlarını listeler halinde ilan etmek; bu Kanunun
38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacakların takibinde ve
38/A maddesinin dördüncü fıkrası çerçevesinde
yapılacak değerlemelerde, ilgili taşınmaz için
değerleme yapacak kişi ve kurumlara ilişkin şartları
belirlemek ve bu şartlara uyan kişi ve kurumları
listeler halinde ilan etmek,"
MADDE 11 - 2499 sayılı Kanunun 28 inci
maddesinin (b) fıkrasına ikinci paragrafından sonra
gelmek üzere aşağıdaki paragraf eklenmiştir.
"İpotek teminatlı menkul kıymetler teminat
havuzunun, varlık teminatlı menkul kıymetler teminat
havuzunun, konut finansmanı fonunun, varlık
finansmanı fonunun ve yatırım fonunun üçer aylık
dönemlerin son işgününde, net varlık değerlerinin
yüzbinde beşini aşmamak üzere hesaplanacak kayda
alma ücreti, izleyen on işgünü içerisinde Özel
Hesaba yatırılır. Bu paragrafta belirtilen oranı
aşmamak kaydıyla kayda alma ücretinin oranı Bakanlar
Kurulunca belirlenir."
MADDE 12 - 2499 sayılı Kanunun 38 inci
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 38/A, 38/B
ve 38/C maddeleri eklenmiştir.
"Konut finansmanı
MADDE 38/A - Konut finansmanı, konut edinmeleri
amacıyla tüketicilere kredi kullandırılması,
konutların finansal kiralama yoluyla tüketicilere
kiralanması, sahip oldukları konutların teminatı
altında tüketicilere kredi kullandırılmasıdır. Bu
kapsamdaki kredilerin yeniden finansmanı amacıyla
kullandırılan krediler de konut finansmanı
kapsamındadır.
Konut finansmanı kuruluşları konut finansmanı
amacıyla doğrudan tüketiciye kredi kullandıran ya da
finansal kiralama yapan bankalar ile Bankacılık
Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından konut
finansmanı faaliyetinde bulunması uygun görülen
finansal kiralama şirketleri ve finansman
şirketleridir.
Hazine Müsteşarlığı konut finansmanına ilişkin
sigorta sözleşmeleri ile ilgili usûl ve esasları
Türkiye Sigorta ve Reasürans Şirketleri Birliği'nin,
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ise konut finansmanı
kapsamındaki kredilerin yeniden finansmanına ilişkin
usûl ve esasları Türkiye Bankalar Birliğinin
görüşlerini alarak belirlemeye yetkilidir.
Kurul, ihraç edilecek ipotekli sermaye piyasası
araçlarının dayanağı veya teminatı olan kredi ve
finansal kiralama alacakları için, kredi açılması
veya finansal kiralama sözleşmesi yapılması, bu
alacakların konut finansman fonu portföyüne alınması
ya da ipotek teminatlı menkul kıymetlere dayanak
oluşturan teminat havuzuna dahil edilmesi veya fon
portföyüne alınan ya da teminat havuzuna dahil
edilen alacakların yeniden değerlenmesi
aşamalarında, konut değerlemesinin gayrimenkul
değerleme faaliyeti konusunda yetki verilmiş kişi
veya kurumlar tarafından yapılmış olmasını zorunlu
tutmaya yetkilidir.
Konut finansmanı fonu
MADDE 38/B - Konut finansmanı fonu, ihraç edilen
ipoteğe dayalı menkul kıymetler karşılığında
toplanan paralarla, ipoteğe dayalı menkul kıymet
sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre
oluşturulan malvarlığıdır.
Fon kurucuları, fon portföyünde yer alan kredilerin
ve bunlarla bağlantılı işlemlerin ödemelerine
aracılık edenler, fon kurma limiti, portföyün
riskten korunması veya kredi değerliliğinin
artırılması amacıyla yapılan sözleşmeler dahil fon
portföyüne alınabilecek varlık türleri, portföy
sınırlamaları ile ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin
ihraç ve Kurul kaydına alınmasına ilişkin usûl ve
esaslar Kurulca belirlenir. Kurucular, ihraç edilen
ipoteğe dayalı menkul kıymetlere yönelik garanti
verebilirler.
Fonun tüzel kişiliği yoktur, ancak malvarlığı
kurucunun mal varlığından ayrıdır. Fon malvarlığı,
ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler itfa
edilinceye kadar, başka bir amaçla tasarruf
edilemez, rehnedilemez, teminat gösterilemez, kamu
alacaklarının tahsili amacı da dahil olmak üzere
haczedilemez, ihtiyatî tedbir kararı verilemez ve
iflâs masasına dahil edilemez.
Fon kurulu, ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul
kıymetlerin sahiplerinin haklarını koruyacak şekilde
fonu temsil eder ve yönetir. Fon portföyüne alınan
varlıkların kayıtlarının doğruluğundan ve bu
varlıkların korunması ve saklanmasından fon kurulu
sorumludur. Fon kuruluna ilişkin şartlar ile fon
varlıklarının yönetimine ilişkin usûl ve esaslar
Kurulca belirlenir.
Kurucu, fon kurulu ve ihraç edilen ipoteğe dayalı
menkul kıymetlerin sahipleri arasındaki ilişkilere
bu Kanunda ve ilgili mevzuatta hüküm bulunmayan
hallerde Borçlar Kanununun vekâlet akdi hükümleri
uygulanır.
Kurul, fon portföyündeki varlıklara ilişkin
kayıtların ayrı bir kayıt kuruluşu nezdinde de
tutulmasını zorunlu tutabilir.
İpotekle teminat altına alınmış bir kredi veya
konusu gayrimenkul olan bir finansal kiralama
sözleşmesinden kaynaklanan alacakların fon
portföyüne alınması halinde, kredi veya alacağın
fona devredildiği hususu ilgili gayrimenkulün tapu
sicilinde beyanlar hanesine kaydedilir. Kurul,
ipotekle teminat altına alınmış bir kredi veya
konusu gayrimenkul olan bir finansal kiralama
sözleşmesinden kaynaklanan alacakların fon
portföyüne alınması halinde, ipoteğin veya
mülkiyetin; fon hesabına, kurucu adına tapuya tescil
ettirilmesini zorunlu tutabilir.
Fon içtüzüğü, ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin
sahipleri, kurucu ve fon kurulu arasında, fon
portföyünün inançlı mülkiyet esaslarına göre
saklanmasını ve vekâlet akdi hükümlerine göre
yönetimini konu alan iltihakî bir sözleşmedir.
Fon içtüzüğü ve Kurulca belirlenecek diğer
belgelerle birlikte, fon kuruluşuna izin verilmesi
ve ihraç edilecek ipoteğe dayalı menkul kıymetlerin
kayda alınması talebiyle Kurula başvurulması
zorunludur.
Fon portföyü farklı sınıflara ayrılarak bu sınıflar
üzerine farklı haklar içeren ipoteğe dayalı menkul
kıymetler ihraç edilebilir. Farklı ipoteğe dayalı
menkul kıymet ihraçları ile ihraç edilen ipoteğe
dayalı menkul kıymetlerin sahiplerine verdiği
haklara ilişkin esasların fon içtüzüğünde
belirlenmesi şarttır.
Kurul, portföydeki varlıkların değerleme esaslarına,
fonun faaliyet ve yönetim ilkelerine, birleşmesine,
sona ermesine ve tasfiyesine, fon içtüzüğü, fon
yönetim sözleşmesi ve saklama sözleşmesinin
kapsamına, değiştirilmesine, tescil ve ilanına
ilişkin usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Kurucu veya fonun geri ödeme güçlüğüne düşmesi
halinde Kurul, fonun yönetim ve temsilinin
Yatırımcıları Koruma Fonu veya atanacak diğer bir
fon kurulu tarafından yürütülmesine veya fonun başka
bir kurucuya devredilmesine karar verebilir. Bu
durumda, kurucunun garanti vermiş olması halinde,
ihraç edilen sermaye piyasası araçlarının geri
ödemelerinin fon malvarlığından karşılanamayan
kısmının tam ve zamanında yapılmasına ilişkin
yükümlülüğü devam eder. Kurul, atanacak fon kuruluna
veya Yatırımcıları Koruma Fonuna bu fıkra
kapsamındaki hizmetleri karşılığında fon
malvarlığından ödeme yapılması hususunda karar
vermeye ve yapılacak ödemenin hesaplanmasına ilişkin
usûl ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Fon kurucusunun iflâsı veya tasfiyesi veya fon
kurulu üyelerinin iflâsı halinde Kurul, gerekli
tedbirleri almaya yetkilidir.
Varlık finansmanı fonu
MADDE 38/C - Varlık finansmanı fonu, ihraç edilen
varlığa dayalı menkul kıymetler karşılığında
toplanan paralarla, varlığa dayalı menkul kıymet
sahipleri hesabına inançlı mülkiyet esaslarına göre
oluşturulan malvarlığıdır. Varlık finansmanı fonu
portföylerine alınabilecek varlıklar Kurulca
belirlenir.
Bu Kanunun 38/B maddesinin birinci fıkra hükmü
dışındaki diğer fıkra hükümleri, varlık finansmanı
fonları için de uygulanır."
MADDE 13 - 2499 sayılı Kanunun 39 uncu
maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"MADDE 39- Diğer sermaye piyasası kurumları; kuruluş
ve faaliyet esasları Kurulca belirlenen, sermaye
piyasası araçlarının takas ve saklanması,
derecelendirilmesi, ihraççıların ve sermaye piyasası
kurumlarının denetlenmesi ile uğraşan kuruluşlar,
yatırım danışmanlığı, portföy yönetimi gibi sermaye
piyasası faaliyetlerini yerine getiren şirketler,
varlık yönetim şirketleri, ipotek finansmanı
kuruluşları, konut finansmanı fonları, varlık
finansmanı fonları, risk sermayesi yatırım fonları,
risk sermayesi yatırım ortaklıkları, vadeli işlemler
aracılık şirketleri, sermaye piyasasında faaliyette
bulunacak gayrimenkul değerleme kurumları ve portföy
saklama şirketleridir."
MADDE 14 - 2499 sayılı Kanunun 39 uncu
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 39/A
maddesi eklenmiştir.
"İpotek finansmanı kuruluşları
MADDE 39/A - İpotek finansmanı kuruluşları,
münhasıran konut finansmanından kaynaklanan
alacakların devralınması, devredilmesi, devralınan
alacaklardan oluşan varlıkların yönetimi ve
alacakların teminat olarak alınması suretiyle kaynak
temini amacıyla kurulan, sermaye piyasası kurumu
niteliğini haiz anonim ortaklıklardır. İpotek
finansmanı kuruluşları faaliyetlerinin gerektirdiği
risk yönetimi amaçlı işlemleri yürütebilirler.
İpotek finansmanı kuruluşlarının nakden ve her türlü
muvazaadan âri olarak ödenmiş sermayeleri 5411
sayılı Bankacılık Kanununda kalkınma ve yatırım
bankaları için öngörülen tutardan az olamaz.
Kurucularının ve sermayelerinin veya oy haklarının
doğrudan veya dolaylı olarak yüzde on veya daha
fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında
olsa dahi yönetim kurullarına üye belirleme imtiyazı
veren payların sahiplerinin 5411 sayılı Bankacılık
Kanununda banka kurucu ortakları için aranan
şartları taşımaları zorunludur.
Konut finansmanından kaynaklanan alacakların ve
diğer varlıkların teminat gösterilmesi suretiyle
ipotek finansmanı kuruluşlarından kaynak temin
edilmesi halinde, teminat gösterilen varlıklar,
başka bir amaçla tasarruf edilemez, rehnedilemez,
teminat gösterilemez, kamu alacaklarının tahsili
amacı da dahil olmak üzere üçüncü şahıslar
tarafından haczedilemez, ihtiyatî tedbir kararı
verilemez ve iflâs masasına dahil edilemez. Kurul,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun uygun
görüşünü almak suretiyle, teminat gösterilen
varlıklara ilişkin kayıtların ayrı bir kayıt
kuruluşu nezdinde de tutulmasını zorunlu tutabilir.
İpotek finansmanı kuruluşlarının kuruluşuna,
faaliyet ilke ve esaslarına, faaliyetler itibarıyla
izin esaslarına, tâbi olacakları yükümlülüklere
ilişkin hususlar, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşünü almak suretiyle, Kurul
tarafından belirlenir. İpotek finansmanı
kuruluşlarının kuruluş ve faaliyet izni almak üzere
Kurula başvurması şarttır. Bankacılık Düzenleme ve
Denetleme Kurumunun gözetim ve denetimine tâbi olan
bir kuruluşun iştirak etmesi öngörülen ipotek
finansmanı kuruluşları için kuruluş izni alınmak
üzere Kurula başvurulması halinde, kuruluş izni
verilebilmesi için Bankacılık Düzenleme ve Denetleme
Kurulunun uygun görüşünün alınması zorunludur."
MADDE 15 - 2499 sayılı Kanuna 40/C
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 40/D
maddesi eklenmiştir.
"Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği
MADDE 40/D- Gayrimenkul değerleme uzmanlığı
lisansına sahip olanlar, tüzel kişiliği haiz kamu
kurumu niteliğinde bir meslek kuruluşu olan Türkiye
Değerleme Uzmanları Birliğine üye olmak için
başvurmak zorundadırlar. Lisans sahibi, lisans
almaya hak kazandığının kendisine tebliğinden
itibaren üç ay içinde gerekli başvuruyu yapmakla
yükümlüdür. Anılan yükümlülüğe uymayan kimselerin
lisansı Kurulca iptal edilir.
Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği, gayrimenkul
piyasasının ve gayrimenkul değerleme faaliyetlerinin
gelişmesini sağlamak üzere araştırmalar yapmak,
eğitim ve sertifika vermek, Birlik üyelerinin
dayanışma ve mesleğin gerektirdiği özen ve disiplin
içerisinde çalışmalarına yönelik meslek kurallarını
ve değerleme standartlarını oluşturmak, haksız
rekabeti önlemek amacıyla gerekli tedbirleri almak,
kendisine mevzuatla verilen veya Kurulca belirlenen
konularda düzenlemeler yapmak, yürütmek, denetlemek,
Birlik Statüsünde öngörülen disiplin cezalarını
vermek, ilgili konularda üyeleri temsilen ilgili
kuruluşlarla işbirliği yapmak, mesleki gelişmeleri,
idari ve yasal düzenlemeleri izleyerek bu konuda
üyeleri aydınlatmakla görevli ve yetkilidir.
Birlik, bölgesel ve ülke genelinde gayrimenkul
değerleri konusunda istatistikler oluşturur ve
yayınlar. Konut finansmanı kapsamında yapılan
değerlemelere ilişkin bilgilerin, Birlik tarafından
belirlenecek usûl ve esaslara göre Birliğe
iletilmesi zorunludur.
Birlik, alacağı kararlarda ve yapacağı
düzenlemelerde, bu Kanuna, Kurul yönetmelik, tebliğ
ve kararlarına ve ilgili diğer mevzuata uymakla
yükümlüdür.
Üyeler, Birlik Statüsüne ve Birlikçe alınacak
kararlara uymak zorundadırlar.
Birlik, 40/C maddesindeki hükümlere tâbidir."
MADDE 16 - 2499 sayılı Kanunun 46/A
maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Kurul, 46 ncı maddenin birinci fıkrasının (h) bendi
uyarınca tedricî tasfiyesine karar verilmesi halinde
ipotek finansmanı kuruluşunun tedricî tasfiyesinin
Fon tarafından yürütülmesine, ayrıca ihraççının
yükümlülüklerini vadesinde yerine getirememesi,
yükümlülüklerinin toplam değerinin varlıklarının
toplam değerini aşması, yönetiminin kamu kurumlarına
devredilmesi, faaliyet izninin kaldırılması veya
iflâsı halinde ipotek teminatlı menkul kıymetler ve
varlık teminatlı menkul kıymetlerin teminatı olan
varlıklardan oluşan teminat havuzları ile
kurucusunun veya konut finansmanı fonu veya varlık
finansmanı fonunun geri ödeme güçlüğüne düşmesi
halinde konut finansmanı fonu ve varlık finansmanı
fonu malvarlıklarının tedricî tasfiyesinin veya
idaresinin Fon tarafından yürütülmesine karar
verebilir. Bu fıkra uyarınca Fon tarafından
yapılacak tedricî tasfiye ve idareye ilişkin
harcamalarda Fon gelirlerinden hangilerinin
kullanılabileceği Kurul tarafından belirlenir."
MADDE 17 - 2499 sayılı Kanuna 46/B
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 46/C
maddesi eklenmiştir.
" İpotek finansmanı kuruluşlarının tedricî tasfiyesi
MADDE 46/C- Bu Kanunun 46 ncı maddesinin birinci
fıkrasının (h) bendi uyarınca yetkileri kaldırılan
ipotek finansmanı kuruluşlarının tedricî
tasfiyelerine Kurulca karar verilebilir. Bu
kurumların tasfiye işlemleri Yatırımcıları Koruma
Fonu tarafından yürütülür.
Tedricî tasfiyenin amacı, ipotek finansmanı
kuruluşlarının mal varlığını işin niteliğine göre
aynen veya nakde çevirmek suretiyle elde edilen
bedeli tahsis ederek tasfiye etmektir. Tedricî
tasfiye karar ve işlemlerinde 6762 sayılı Türk
Ticaret Kanunu, 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanunu ve
diğer mevzuatın tasfiye ile ilgili hükümleri
uygulanmaz. İpotek finansmanı kuruluşlarının tedricî
tasfiyelerinin uygulama usûl ve esasları Kurulca
belirlenir.
Tedricî tasfiye kararı verildikten sonra, ipotek
finansmanı kuruluşunun yasal organlarının görev ve
yetkileri, tasfiye sonuçlanıncaya kadar
Yatırımcıları Koruma Fonu tarafından yerine
getirilir. Ancak, 46 ncı maddenin birinci fıkrasının
(h) bendi hükmü saklıdır.
Hakkında tedricî tasfiye kararı verilen ipotek
finansmanı kuruluşunun ödemeleri durur ve konut
finansmanı fonları, varlık finansmanı fonları
malvarlıkları ile varlık teminatlı menkul kıymetler
ve ipotek teminatlı menkul kıymetler teminat
havuzları hariç tüm mal varlığı üzerinde, bu karar
tarihi itibarıyla sadece Fon tarafından tasarruf
edilebilir. Fon, ipotek finansmanı kuruluşunun aktif
ve pasifini tespit eder. İpotek finansmanı
kuruluşunun, tasfiye kapsamında yer alan
yükümlülüklerinden, nakit borçları, tedricî tasfiye
kararının verildiği tarihteki anapara ve işlemiş
faizleri toplamı üzerinden hesaplanır. İpotek
finansmanı kuruluşunun tedricî tasfiye kararının
verilmesinden sonra vadesi gelen menkul
kıymetlerinden doğan hak ve borçları da, vadeleri
itibarıyla belirlenir. İpotek finansmanı
kuruluşunun, vadeli borçlarına vadeden, diğer
borçlarına ise tedricî tasfiye tarihinden itibaren
3095 sayılı Kanunî Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin
Kanunun 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen
kanunî temerrüt faizi yürütülür. Mevzuat uyarınca
ipotek finansmanı kuruluşu tarafından verilmiş
teminatlar da, aktifin hesabında dikkate alınır.
Fon, ipotek finansmanı kuruluşunun tasfiye
kapsamında yer alan gerçek hak sahiplerini ve alacak
tutarlarını, Kuruldaki kayıtlar, ipotek finansmanı
kuruluşunun kayıtları, bu kuruluşun ilgili olduğu
diğer resmi ve özel kurumların kayıtları ile
güvenilir bulunan diğer bilgi ve belgelere dayanarak
tespit eder. İcra ve İflâs Kanununun 278, 279 ve 280
inci maddelerinde yazılı hallerin varlığı halinde,
Fon tarafından iptal davası açılabilir.
İpotek finansmanı kuruluşunun malvarlığı, tasfiyenin
amacı kapsamında yer alan hak sahiplerinin
alacağının ödenmesinde kullanılır. Ancak, tasfiye
bakiyesi bu alacakların tamamının karşılanmasına
yetmezse, ödemeler garameten yapılır. Bu alacaklar
tamamen karşılandıktan sonra artan kısımdan,
öncelikle kamu alacakları ve kalandan Fonun yaptığı
tasfiye giderleri nedeniyle doğan alacağı ödenir.
Bakiye, diğer alacaklılara tahsis edilir. İpotek
finansmanı kuruluşunun aktifleri, tasfiyenin amacı
kapsamındaki hak sahiplerinin alacaklarını, Fondan
yapılan ödemeleri ve tasfiye giderlerini karşılamaya
yetmezse, Fon, Kurulun uygun görüşüyle ipotek
finansmanı kuruluşunun iflâsını isteyebilir."
MADDE 18 - 2499 sayılı Kanunun 47 nci
maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (5)
numaralı alt bendi ile (C) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"5. Sermaye piyasası kurumlarına, bu Kanunun 13/A ve
13/B maddeleri kapsamındaki teminat sorumlularına ve
38/B ve 38/C maddeleri kapsamındaki fon kuruluna;
sermaye piyasası faaliyetleri sebebiyle veya
emanetçi sıfatıyla veya idare etmek için veya
teminat olarak veyahut her ne nam altında olursa
olsun, kayden veya fiziken tevdi veya teslim edilen
sermaye piyasası araçları, nakit ve diğer her türlü
kıymeti kendisinin veya başkasının menfaatine satan
veya rehneden veya her ne şekilde olursa olsun
kullanan, gizleyen yahut inkâr eyleyen veyahut bu
amaca ulaşmak ya da bu fiillerini gizlemek için
bilgisayar ortamında tutulanlar dahil kayıtları
tahvil ve tağyir eden ilgili gerçek kişilerle tüzel
kişilerin yetkilileri,"
"C) Bu Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasına, 7,
9, 10, 10/A, 11, 12 nci maddelerine, 13 üncü
maddesinin beşinci fıkrasına, 13/A maddesinin
ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci, altıncı,
sekizinci, dokuzuncu, onuncu, onbirinci, onikinci,
onüçüncü, ondördüncü ve onbeşinci fıkralarına, 13/B
maddesinin üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralarına,
14 üncü maddesinin üçüncü fıkrasına, 15 inci
maddesinin birinci, ikinci, üçüncü, dördüncü ve
beşinci fıkralarına, 16, 16/A maddelerine, 25 inci
maddesinin (a) bendine, 28 inci maddesinin (b)
bendine, 34 üncü maddesine, 38 inci maddesine, 38/A
maddesine, 38/B maddesinin üçüncü, dördüncü,
yedinci, dokuzuncu, onuncu ve onikinci fıkralarına,
38/C maddesi kapsamında 38/B maddesinin üçüncü,
dördüncü, yedinci, dokuzuncu, onuncu ve onikinci
fıkralarına, 39/A maddesine, 40/B ve 40/D
maddelerine, 45 inci maddesine, 46 ncı maddesinin
ikinci ve beşinci fıkralarına, 46/A, 46/B ve 46/C
maddelerine aykırı hareket edenler binikiyüzelli gün
adlî para cezası ile cezalandırılırlar."
MADDE 19 - 2499 sayılı Kanunun 47/A maddesine
dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkra eklenmiştir.
"Kanunun 40/D maddesinin beşinci fıkrasındaki
yükümlülüğe uymayan üyelere, Türkiye Değerleme
Uzmanları Birliği Yönetim Kurulunca bin YTL'den
beşbin YTL'ye kadar para cezası verilir. Birlik,
verdiği cezaları ilgiliye tebliğ eder ve tahsil ve
gelir kaydı için Yatırımcıları Koruma Fonuna
bildirir."
MADDE 20 - 2499 sayılı Kanuna aşağıdaki
geçici maddeler eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 10 - Türkiye Değerleme Uzmanları
Birliği Statüsü bu Kanunun yürürlüğe girdiği
tarihten itibaren azami iki yıl içinde yürürlüğe
konulur. Gayrimenkul değerleme uzmanlığı lisansına
sahip olanlar, bu süre içerisinde Türkiye Değerleme
Uzmanları Birliğine üye olmak için Kurula
başvurmakla yükümlüdürler.
Bu üyelik başvuruları Kurul tarafından
sonuçlandırılır. Kurul, Birlik Statüsünün yürürlüğe
girmesini izleyen bir ay içinde Birlik üyelerini ilk
genel kurul toplantısına çağırır. İlk genel kurula
ait masraflar, Birlik organları oluştuktan sonra
Kurula geri ödenmek üzere Kurul tarafından
karşılanır.
GEÇİCİ MADDE 11 - Bu maddenin yürürlüğe girmesinden
önce düzenlenmiş bulunan ve bu Kanunun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında yer alan konut
finansmanı tanımına uyan kredi ve finansal kiralama
sözleşmelerinin tarafı olan tüketiciler, bu maddenin
yürürlüğe girmesini takiben üç ay içerisinde,
sözleşmenin yapılmış bulunduğu konut finansmanı
kuruluşuna başvuruda bulunarak, sözleşme konusu
işlemin, bu Kanunun 38/A maddesinde yer alan konut
finansmanı tanımı kapsamı dışında değerlendirilmesi
talebinde bulunabilirler. Süresi içinde talepte
bulunmayan tüketicilerin, bu maddenin yürürlüğe
girmesinden önce düzenlenmiş bulunan sözleşmeleri,
bu Kanunun 38/A maddesinin birinci fıkrası
kapsamında kabul edilir. Bu maddenin yürürlüğe
girmesinden önce 4077 sayılı Tüketicinin Korunması
Hakkında Kanuna göre akdedilen sözleşmelerde, her
halükârda borcun vadesinden önce ödenmesi durumunda
4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun
10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası hükümleri
uygulanır.
GEÇİCİ MADDE 12 - Finansal kiralama şirketleri ve
finansman şirketleri, bu Kanunun 38/A maddesinin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay
içerisinde konut finansmanı faaliyetinde bulunamaz."
MADDE 21 - 23/2/1995 tarihli ve 4077 sayılı
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 3 üncü
maddesine aşağıdaki bent eklenmiştir.
"r) Konut finansmanı kuruluşu: 2499 sayılı Sermaye
Piyasası Kanununun 38/A maddesinin ikinci fıkrasında
belirtilen kuruluşları,"
MADDE 22 - 4077 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçı
ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B
maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren,
ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan
seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur.
10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren
konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu teslim
tarihinden itibaren 1 yıl süre ve kullandırdığı
kredi miktarı ile sınırlıdır. Konut finansmanı
kuruluşları tarafından 10/B maddesinin dokuzuncu
fıkrasına göre verilen kredilerin devrolması halinde
dahi, kredi veren konut finansmanı kuruluşunun
sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan kuruluş bu
madde kapsamında sorumlu olmaz. Ayıplı malın neden
olduğu zarardan dolayı birden fazla kimse sorumlu
olduğu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar.
Satılan malın ayıplı olduğunun bilinmemesi bu
sorumluluğu ortadan kaldırmaz."
MADDE 23 - 4077 sayılı Kanunun 7 nci
maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"İlan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin
teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi
yapılmaması durumunda, satıcı, sağlayıcı, bayi,
acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ve 10 uncu
maddenin beşinci fıkrasına göre kredi veren
müteselsilen sorumludur. İlan ve taahhüt edilen
konutun teslimatının hiç, gereği gibi ya da
zamanında yapılmaması durumunda, 10/B maddesinin
dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren konut
finansmanı kuruluşu, satıcı, sağlayıcı, bayi,
acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ile birlikte,
kullandırdığı kredi miktarı kadar müteselsilen
sorumludur. Konut finansmanı kuruluşları tarafından
10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre verilen
kredilerin devrolması halinde dahi, kredi veren
konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu devam eder.
Krediyi devralan kuruluş bu madde kapsamında sorumlu
olmaz."
MADDE 24 - 4077 sayılı Kanuna 10/A
maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 10/B
maddesi eklenmiştir.
"Konut Finansmanı Sözleşmeleri
MADDE 10/B - Konut finansmanı kuruluşları
tüketicilere sözleşme öncesinde kredi veya finansal
kiralama işlemleri ile ilgili genel bilgiler vermek
ve tüketiciye teklif ettikleri kredi veya finansal
kiralama sözleşmesinin koşullarını içeren Sözleşme
Öncesi Bilgi Formu vermek zorundadır. Tüketici
teklifi kabul edip etmemekte serbesttir.
Konut finansmanı kuruluşları tarafından verilecek
genel bilgilerin kapsamı ve Sözleşme Öncesi Bilgi
Formunun standartları ilgili birliklerin görüşü
alınmak suretiyle Bakanlık tarafından belirlenir.
Sözleşme Öncesi Bilgi Formunun tüketiciye
verilmesini takip eden bir iş günü geçmeden
imzalanan sözleşme geçersizdir.
Konut finansmanı sözleşmelerinin yazılı olarak
yapılması ve bu sözleşmenin bir nüshasının
tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar arasında
akdedilen sözleşmede öngörülen şartlar, sözleşme
süresi içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemez.
Borçlunun temerrüde düşmesi halinde konut finansmanı
kuruluşu borçluya temerrüt tarihinden itibaren beş
iş günü içerisinde iadeli taahhütlü posta yoluyla
bildirimde bulunmakla yükümlüdür.
Konut finansmanı kuruluşu, geri ödemelerin
yapılmaması halinde kalan borcun tümünün ifasını
talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak
tüketicinin birbirini izleyen en az iki ödemede
temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir. Konut
finansmanı kuruluşunun bu hakkını kullanabilmesi
için en az bir ay süre vererek muacceliyet
uyarısında bulunması gerekir.
Finansal kiralama işlemlerinde, tüketicinin
muacceliyet uyarısında verilen sürenin sona ermesini
takiben, konut finansmanı kuruluşu kalan borcun
tamamını ifa etme hakkını kullanmak üzere finansal
kiralama sözleşmesini feshettiği takdirde, konutu
derhal satışa çıkarmakla yükümlüdür. Konut
finansmanı kuruluşu satış öncesinde konut için 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 22 nci maddesinin
birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca yetki verilmiş
kişi veya kurumlara kıymet takdiri yaptırtır. Takdir
edilen kıymet, satıştan en az on iş günü önce
tüketiciye bildirilir. Konut finansmanı kuruluşu
takdir edilen kıymeti dikkate alarak basiretli bir
tacir gibi davranmak suretiyle konutun satışını
gerçekleştirir. Tüketici, konut finansmanı
kuruluşunun zararının konutun satışından elde edilen
bedeli aşan kısmından sorumludur. Konutun satışından
elde edilen bedelin kalan borcu aşması halinde aşan
kısım tüketiciye ödenir. Konut finansmanına yönelik
finansal kiralama işlemlerinde 3226 sayılı Finansal
Kiralama Kanununun 7, 25 ve 31 inci maddeleri
uygulanmaz.
Konutun satışının gerçekleştirilmesi ve elde edilen
bedelin kalan borcu aşan kısmının tüketiciye
ödenmesini takiben tüketici veya zilyedliğin
devredilmiş olması halinde zilyedliği elinde
bulunduran üçüncü şahıslar konutu tahliye etme
yükümlülüğü altındadır. Konutun tahliye edilmemesi
halinde konut sahibi 2004 sayılı İcra ve İflâs
Kanununun 26 ncı ve 27 nci maddeleri uyarınca
tüketici veya zilyedliğin devredilmiş olması halinde
zilyedliği elinde bulunduran üçüncü şahıslar
aleyhine icra yoluna başvurabilir.
Kullanılan finansmanın teminatı olarak şahsi teminat
verildiği hallerde, konut finansmanı kuruluşu asıl
borçluya ve diğer teminatlara başvurmadan, kefilden
borcun ifasını isteyemez.
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlı konut
finansmanından kaynaklanan işlemlerde kredi veren
konut finansmanı kuruluşu, krediyi belirli bir
konutun satın alınması ya da belirli bir satıcı ile
yapılacak satış sözleşmesi şartı ile vermesi
durumunda, konutun hiç ya da zamanında teslim
edilmemesi halinde kredi veren satıcı ile birlikte,
tüketiciye karşı, kullandırılan kredi miktarı kadar
müteselsilen sorumlu olur. Konut finansmanı
kuruluşları tarafından verilen kredilerin ipotek
finansmanı kuruluşlarına, konut finansmanı fonlarına
veya ipotek teminatlı menkul kıymet teminat
havuzlarına devrolması halinde dahi, kredi veren
konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu devam eder.
Krediyi devralan kuruluş bu madde kapsamında sorumlu
olmaz.
Konut finansmanı kuruluşunun ödemeleri bir kıymetli
evraka bağlaması ya da kıymetli evrak kabul etmek
suretiyle teminat altına alması yasaktır. Bu yasağa
rağmen tüketiciden bir kıymetli evrak alınacak
olursa, tüketici bu kıymetli evrakı konut finansmanı
kuruluşundan geri isteme hakkına sahiptir. Ayrıca,
konut finansmanı kuruluşu kıymetli evrakın başkasına
devri sebebiyle tüketicinin uğradığı zararı tazmin
etmekle yükümlüdür.
Kredilerde geri ödeme tutarlarının, finansal
kiralama işlemlerinde ise kira bedellerinin
anaparayı aşan kısmı bu madde kapsamında faiz olarak
kabul edilir.
Sözleşmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına
yönelik kredilerde ve finansal kiralama işlemlerinde
faiz oranı sabit, değişken veya aynı kredi için her
iki yöntem esas alınmak suretiyle belirlenebilir.
Oranın sabit olarak belirlenmesi halinde sözleşmede
başlangıçta belirlenen oran her iki tarafın ortak
rızası dışında değiştirilemez. Oranın değişken
olarak belirlenmesi halinde ise, başlangıçta
sözleşmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme
tutarı yine başlangıçta sözleşmede belirlenecek olan
azami dönemsel geri ödeme tutarını aşmamak koşuluyla
ve yine sözleşmede belirlenecek yurt içinde veya
yurt dışında genel kabul görmüş ve yaygın olarak
kullanılan bir endeks baz alınarak değiştirilebilir.
Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde bu
yöntemin muhtemel etkileri konusunda tüketicilerin
bilgilendirilmesi şarttır. Bu amaçlarla
kullanılabilecek referans faizler ve endeksler
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, tüketicilerin
bilgilendirilme yöntemlerine ilişkin usûl ve esaslar
ise Bakanlık tarafından belirlenir.
Tüketici, konut finansmanı kuruluşuna borçlandığı
toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi aynı
zamanda bir ya da birden çok ödemeyi vadesinden önce
yapabilir. Her iki durumda da konut finansmanı
kuruluşu, vadesinden önce ödenen taksitler için
gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür. Ödenen
miktara göre gerekli faiz indiriminin ve kredinin
tüketiciye yıllık maliyet oranının hesaplanmasında
Bakanlık tarafından çıkartılan ilgili yönetmelik
hükümleri uygulanır.
Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi halinde,
sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir ya da birden
fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda
konut finansmanı kuruluşu tarafından tüketiciden
erken ödeme ücreti talep edilebilir. Erken ödeme
ücreti gerekli faiz indirimi yapılarak hesaplanan ve
tüketici tarafından konut finansmanı kuruluşuna
erken ödenen tutarın yüzde ikisini geçemez.
Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde
tüketiciden erken ödeme ücreti talep edilemez.
Konut finansmanı sözleşmelerinde asgari olarak
aşağıdaki unsurlara yer verilmesi zorunludur:
a) Konut kredisi sözleşmeleri için kredi tutarı,
finansal kiralama sözleşmeleri için toplam kira
bedeli,
b) Kredi sözleşmeleri için üzerine ipotek tesis
edilen konuta, finansal kiralama sözleşmeleri için
finansal kiralamaya konu olan konuta ilişkin
bilgiler,
c) Yıllık faiz oranı ve yıllık maliyet oranı
(değişken faizli sözleşmelerde yıllık faiz oranı ve
yıllık maliyet oranı başlangıç ve azami faiz oranı
için ayrı ayrı hesaplanır),
d) Toplam borç tutarının anapara, faiz ve diğer
giderler itibarıyla dağılımı (değişken faizli
sözleşmelerde başlangıç faiz oranı veya kira bedeli
ve azami faiz oranı veya kira bedeli esas alınarak
hesaplanacak toplam borç tutarları),
e) Değişken faizli sözleşmelerde baz alınan endeks
ve faiz oranındaki veya kira bedellerindeki
değişmenin hesaplanma yöntemi,
f) İlk yıl için dönemsel olarak, kalan yıllar için
yıllık olarak hazırlanan, ödenen anapara, ödenen
faiz, diğer giderler, kalan anapara, ilgili dönemler
için geri ödeme veya kira bedellerinin yer aldığı
ödeme planı (Değişken faizli sözleşmelerde,
başlangıç ve azami faiz oranları kullanılarak iki
ayrı ödeme planı oluşturulur.),
g) Geri ödeme veya kira ödeme sayısı, ödeme
tarihleri, belirlenen ödeme tarihinin resmi tatile
gelmesi durumunda ödemelerin ne zaman yapılacağı,
ilk ve son ödeme tarihleri,
h) İstenecek teminatlar,
i) Ödemelerde temerrüde düşülmesi halinde, kredi
sözleşmeleri için akdi faiz oranının (değişken
faizli sözleşmelerde cari faiz oranının) yüzde otuz
fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı,
finansal kiralama sözleşmeleri için uygulanacak
gecikme faiz oranı,
j) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları,
k) Kredi geri ödemelerinin veya kira ödemelerinin
vadesinden önce yapılmasına ilişkin şartlar ve sabit
faizli sözleşmelerde erken ödeme ücreti öngörülmekte
ise hesaplanmasına ilişkin esaslar,
l) Kredinin veya kira bedellerinin yabancı para
birimi cinsinden belirlenmesi durumunda, kira ve
geri ödeme tutarları ile toplam borç tutarının
hesaplanmasında, hangi tarihteki kurun dikkate
alınacağına ilişkin şartlar,
m) Sözleşmeye konu olan konutta kıymet takdiri
yapılmasını gerektirebilecek haller ve kıymet
takdirinin kimler tarafından yapılabileceği,
n) Varsa sözleşmeye konu olan konuta ilişkin sigorta
bilgileri.
Tüketiciye gönderilecek dönemsel ödeme dekontlarında
ödemelerin onbeşinci fıkranın (d) bendinde yer
aldığı şekliyle dağılımına ve kalan borç miktarına
yer verilir.
Bu maddenin uygulanmasında, konut yapı
kooperatiflerinin gerçek kişi ortakları tüketici
kabul edilir."
MADDE 25 - 4077 sayılı Kanunun 25 inci
maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "10/A
maddesinde," ibaresinden sonra gelmek üzere "10/B
maddesinde," ibaresi eklenmiştir.
MADDE 26 - 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı
Finansal Kiralama Kanununun 15 inci maddesine
aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
"Ancak, tüketicilerin konut edinmesine veya
yatırımlara finansman sağlayan finansal kiralama
işlemlerinde kiracı, kiracılık sıfatını ve/veya
sözleşmeden doğan hak ve/veya yükümlülüklerini,
kiralayandan yazılı izin alınması kaydıyla
devredebilir. İş bu devir nedeniyle finansal
kiralama sözleşmesinde yapılan kiracı değişikliği,
bu Kanunun 8 inci maddesi çerçevesinde tescil edilir
veya şerh olunur.
Konut finansmanı kapsamında yapılan finansal
kiralama işlemlerinde kiracı, kiralayana bilgi
vermek, diğer finansal kiralama işlemlerinde ise
sözleşmede hüküm bulunmak kaydıyla finansal kiralama
konusu malın zilyetliğini bir başkasına
devredebilir."
MADDE 27 - 2/3/1984 tarihli ve 2985 sayılı
Toplu Konut Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
"EK MADDE 10- Toplu Konut İdaresi Başkanlığının
konut satışından kaynaklanan ipotekli veya ipoteksiz
alacakları, ipotek finansmanı kuruluşları tarafından
devralınabilir ve devredilebilir."
MADDE 28 – 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı
Kanunun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1) ve
(5) numaralı bentleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"1. Her nevi hisse senetlerinin kâr payları (kurucu
hisse senetleri ve diğer intifa hisse senetlerine
verilen kâr payları ve pay sahiplerine hazırlık
dönemi için faiz olarak veya başka adlarla yapılan
her türlü ödemeler ile Sermaye Piyasası Kanununa
göre kurulan yatırım fonları katılma belgelerine
ödenen kâr payları ile konut finansmanı fonlarını
temsilen ihraç edilen ipoteğe dayalı menkul
kıymetlere ve varlık finansmanı fonlarını temsilen
ihraç edilen varlığa dayalı menkul kıymetlere ödenen
faiz, kâr payı veya benzeri gelirler dahil.);"
"5. Her nevi tahvil (ipotek finansmanı kuruluşları
ve konut finansmanı kuruluşları tarafından ihraç
edilen ipoteğe dayalı menkul kıymetler hariç
ipotekli sermaye piyasası araçları, varlık teminatlı
menkul kıymetler dahil) ve Hazine bonosu faizleri
ile Toplu Konut İdaresi, Kamu Ortaklığı İdaresi ve
Özelleştirme İdaresince çıkarılan menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler (Döviz cinsinden
yahut dövize, altına veya başka bir değere endeksli
menkul kıymetlerin itfası sırasında oluşan değer
artışları irat sayılmaz.);"
MADDE 29 - 193 sayılı Kanunun 94 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendinin
(e) alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki alt
bent eklenmiş ve mevcut (f) alt bendi (g) alt bendi
olarak teselsül ettirilmiştir.
"f) İpotek finansmanı kuruluşları ve konut
finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen
ipotekli sermaye piyasası araçlarından elde edilen
kâr payı ve faiz gelirlerinden,"
MADDE 30 - 13/7/1956 tarihli ve 6802 sayılı
Gider Vergileri Kanununun 29 uncu maddesinin (i) ve
(u) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye
aşağıdaki bent eklenmiştir.
"i) Emeklilik sözleşmeleri, hayat sigortaları (hayat
sigortalarında ferdi kaza, hastalık sonucu maluliyet
ve tehlikeli hastalıklar teminatlarının da ek
teminat olarak verildiği sözleşmeler dahil) ve
sağlık sigortaları ile ihracata ait nakliyat
sigortalarında ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında
tanımlanan konut finansmanı kapsamında yapılan
sigortalarda sözleşme ve poliçe üzerinden alınan
paralar"
"u) Bankalar, sigorta şirketleri, emeklilik
şirketleri ve ipotek finansmanı kuruluşlarının
kuruluşlarında veya sermayelerini artırdıkları
sırada çıkardıkları hisse senetlerinin itibarî
değerlerinin üzerinde elden çıkarılması sonucu kendi
lehlerine kalan paralar,"
"y) İpotek finansmanı kuruluşlarının, konut
finansmanı kuruluşlarının ve konut finansmanı
fonlarının, 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun
38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanı kapsamında yaptıkları tüm işlemler
dolayısıyla lehe alınan paralar."
MADDE 31 - 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanununun 59 uncu maddesinin birinci
fıkrasına aşağıdaki bentler eklenmiştir.
"o) Konut finansmanı kuruluşları ve ipotek
finansmanı kuruluşları tarafından 2499 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinde
tanımlanan konut finansmanı kapsamında tesis
olunacak ipotek işlemleri,
p) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinde tanımlanan konut finansmanı amacıyla
yapılacak finansal kiralamalarda kiralanan
konutların kiracıya devri,
r) Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından konut
satışları nedeniyle tesis olunacak ipotek
işlemleri."
MADDE 32 - A) 492 sayılı Kanuna bağlı (1)
sayılı tarifenin "(A) Mahkeme Harçları" başlıklı
bölümünün "III- Karar ve ilam harcı" başlıklı
fıkrasının "1. Nispi harç" başlıklı bendinin, (e)
alt bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki alt bent
eklenmiştir.
"f) Konusu belli bir değerle ilgili bulunan
davalarda ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun
38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, ihalenin feshi talepleri
ile ilgili olarak esas hakkında karar verilmesi
halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer
üzerinden Binde
54
Bakanlar Kurulu, dava çeşitleri itibarıyla birlikte
veya ayrı ayrı olmak üzere bu alt bentte yazılı
nispeti binde 10'a kadar indirmeye veya Kanunda
yazılı nispete kadar çıkarmaya yetkilidir."
B) 492 sayılı Kanuna bağlı (1) sayılı tarifenin "(B)
İcra ve iflâs harçları" bölümünün "I-İcra harçları"
başlıklı fıkrasının "3. Değeri belli olan icra
takiplerinde tahsil harcı, değer üzerinden:"
başlıklı bendinin sonuna aşağıdaki alt bent
eklenmiştir.
"h) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut
finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut
İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş
alacaklarının takibinde, bu bentte belirtilen
tahsil harçları dörtte biri oranında uygulanır."
MADDE 33 - 492 sayılı Kanuna bağlı (8) sayılı
tarifenin "XI. Finansal faaliyet harçları" bölümünün
(10) numaralı fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 34 - 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı
Damga Vergisi Kanununa bağlı (2) sayılı tablonun "IV-Ticari
ve medeni işlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümüne
aşağıdaki (36) numaralı fıkra, "V-Kurumlarla ilgili
kağıtlar" başlıklı bölümüne ise aşağıdaki (23) ve
(24) numaralı fıkralar eklenmiştir.
"36. Sermaye piyasası araçlarının ihracına ilişkin
olarak düzenlenen makbuz ve kağıtlar, konut
finansmanı kuruluşlarının konut finansmanı işlemleri
ve bu kuruluşların ipotekli sermaye piyasası
araçları, varlık teminatlı menkul kıymetler ve
varlık finansmanı fonlarını temsilen menkul kıymet
ihracı ve bu ihraca konu teminatlarla ilgili olarak
düzenlenen makbuz ve kağıtlar."
"23. İpotek finansmanı kuruluşları ile konut
finansmanı fonlarının kuruluş ve ipotekli sermaye
piyasası araçları, varlık teminatlı menkul kıymetler
ve varlık finansmanı fonlarını temsil eden menkul
kıymetlerin ihracı ve ihraca konu teminatlardan
kaynaklananlar dahil her türlü işlemleri ile ilgili
olarak düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluşlar
veya fonlar tarafından ödenmesi gereken makbuz ve
kağıtlar.
24. Toplu Konut İdaresi Başkanlığının menkul kıymet
ihracı ve ihraca konu teminatlardan kaynaklananlar
dahil her türlü işlemleri ile ilgili olarak
düzenlenen ve damga vergisi bu kuruluş tarafından
ödenmesi gereken makbuz ve kağıtlar."
MADDE 35 - 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4)
numaralı fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
"ş) 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A
maddesinde tanımlanan konut finansmanı amacıyla
teminat gösterilen veya ipotek konulan konutun,
konut finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı, ipotek finansmanı kuruluşları ya da
üçüncü kişilere teslimi (müzayede mahallinde yapılan
satışlar dahil) ile bu şekilde alınan konutun, konut
finansman kuruluşları, Toplu Konut İdaresi
Başkanlığı veya ipotek finansmanı kuruluşları
tarafından teslimi (müzayede mahallinde yapılan
satışı dahil)."
MADDE 36 - Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 37 - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
|
