Karar
Sayısı : 2008/14174
Ekli “Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve
İdari Para Cezası Borçlarının
Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve
İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında
Yönetmelik”in yürürlüğe
konulması; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının
22/9/2008 tarihli ve 848
sayılı yazısı üzerine, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90
ıncı maddesine göre,
Bakanlar Kurulu’nca 22/9/2008 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE
İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ
HAKEDİŞLERDEN MAHSUBU,
ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN
ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve
Tanımlar
Amaç
MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin amacı; idarelerin ihale yoluyla
yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenlerin
hakedişlerinin Sosyal
Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime
ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenmesine ve
kesin teminatlarının ihale konusu işle ilgili Kuruma
olan borçlarına karşılık tutulması ve iadesine
ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 –
(1) Bu Yönetmelik, idarelerin ihale yoluyla
yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 –
(1) Bu Yönetmelik, 31/5/2006
tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununun 90
ıncı madde hükmüne dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 –
(1) Bu Yönetmeliğin uygulanmasında;
a) Alt işveren: Bir işverenden,
işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine
ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya
eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği
sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiyi,
b) Hakediş:
Yapılan işe karşılık, katma değer vergisi hariç,
malzeme fiyat farkı ve akreditif bedeli
dahil olmak üzere idarece
işverene ödenmesi gereken toplam tutarı,
c) İdare:
10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî
Yönetimi ve Kontrol Kanununun 3 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen kamu
idareleri ve kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunların
bağlı idare, ortaklık, müessese ve işletmeleri ve
yukarıda belirtilenlerin ödenmiş sermayesinin %
50’sinden fazlasına sahip oldukları ortaklık ve
işletmelerden 29/6/1956 tarihli ve 6762 sayılı Türk
Ticaret Kanununa tabi olmayanlarla özel kanunlarına
göre personel çalıştıran diğer kamu kurumları ile
döner sermayeli kuruluşları, 19/10/2005 tarihli ve
5411 sayılı Bankacılık Kanununda tanımları yapılan
mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve
yatırım bankaları, fon bankaları ve kanunla kurulan
kurum ve kuruluşları,
ç) İşveren: İdareden iş alan gerçek
veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum
ve kuruluşları,
d) Kanun: 31/5/2006
tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanununu,
e) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,
f) Ödeme makamı: Ödemeyi yapan muhasebe
birimini veya ödeme yapan birimi,
g) Piyasadan hazır halde alınıp satılan
mal: Projelendirme veya münhasıran bir talep üzerine
üretimi yapılmayan malları,
ğ) Teminat:
8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale
Kanunu ve 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununa tabi kamu idareleri ile bu Kanunlara tabi
olmayan diğer kamu idareleri, döner sermayeli
kuruluşlar, 5411 sayılı Kanunda tanımları yapılan
mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve
yatırım bankaları, fon bankaları ve kanunla kurulan
kurum ve kuruluşların özel mevzuatı gereğince
işverenin idareye verdiği kesin teminatı,
h) Ünite: Merkezde daire başkanlığını,
taşrada sosyal güvenlik il müdürlükleri ile sosyal
güvenlik merkezlerini,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İhalelerin Bildirilmesi,
Hakedişlerin
Mahsubu ve Ödenmesi ile
Kesin Teminatın İadesi
İhalelerin
bildirilmesi
MADDE 5 –
(1) İdareler, ihale yolu ile yaptırdıkları her türlü
işleri üstlenenleri ve bunların tebligat adreslerini
sözleşmenin imzalandığı tarihi takip eden
onbeş gün içinde ilgili
üniteye bildirmek zorundadır. İhale konusu iş,
piyasadan hazır halde alınıp satılan malın temini
ise bu işler idare tarafından Kuruma bildirilmez.
(2) İlgili ünite, bu bildirimin
kayıtlarına intikal tarihini takip eden
onbeş gün içinde işyeri
sicil numarasını ve işyerine ilişkin gerekli diğer
bilgileri ihaleyi yapan idareye bildirir. İdare bu
bilgiler ile kendi kayıtlarındaki bilgilerin
örtüşmemesi halinde durumu, bilginin kendisine
ulaştığı tarihten itibaren
onbeş gün içinde üniteye bildirir.
Hakedişten kesinti ve
mahsup
MADDE 6 –
(1) İdarece işverenlerin
hakedişleri, Kuruma idari para cezası, prim
ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla
ödenir.
(2) İdare, işverene yapacağı her
hakediş ödemesinden
önce, işverenin ve varsa alt
işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve
prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer
ferilerinden oluşan borçlarının olup olmadığını,
üniteden yazı ile sorar. Ünitece, işverenin ve varsa
alt işverenlerinin muaccel borcunun bulunmadığı
hususu idareye bir aylık süre içinde yazı ile
bildirilir. Yazı ile bildirilmediği sürece, idare
tarafından işverene
hakediş ödenmez.
(3) İdare, yaptığı ihaleler sonucunda
işverene ödeyeceği her hakediş
ödemesinden önce işverenin ve varsa alt
işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve
prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer
ferilerinden oluşan borçlarının bulunup bulunmadığı
hususunda sorgulama yapabilmek için Kuruma yetki
başvurusunda bulunabilir. Kurumca bu başvurunun
uygun görülmesi halinde idarece, işverene yapılacak
her hakediş ödemesinden
önce elektronik ortamda işverenin ve varsa alt
işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve
prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer
ferilerinden oluşan muaccel borçlarının bulunup
bulunmadığı hususunda sorgulama yapılır. İşveren ve
varsa alt işverenlerin Kuruma borcu
yoksa, ayrıca Kuruma yazı
ile sorulmaksızın hakediş
ödemesi yapılır.
(4) İşveren ve varsa alt işverenler
tarafından çalıştırılan sigortalılara ilişkin aylık
prim ve hizmet belgeleri Kuruma verilmemiş veya
işyerinde sigortalı çalıştırılmadığı takdirde bu
husus bir dilekçe ile Kuruma bildirilmemiş ise bu
durum Kurumca idareye bildirilir. İdare bu bildirim
üzerine ihale konusu işten dolayı tahakkuku olası
idari para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme
cezası, gecikme zammı ve diğer ferilerine mahsup
edilmek üzere hakedişten
yüzde beş oranında kesinti yapar. Ancak, ihale
konusu işyeriyle ilgili aylık prim ve hizmet
belgeleri üniteye verildiğinde, Kurum kesinti
yapılmamasını idareye bildirir.
(5) İdarece, işveren ve varsa alt
işverenlerinin Kuruma idari para cezası, prim ve
prime ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer
ferilerinden oluşan borçlarına mahsup edilmek üzere
yapılan kesinti tutarı, ödeme belgesinde gösterilir.
Bu kesinti, ödeme makamınca muhasebe kayıtlarına
intikal tarihinden itibaren
onbeş gün içinde Kuruma veya Kurumun önceden
bildirilen banka hesabına yatırılır.
Hakediş miktarı,
işverenin ve varsa alt işverenlerinin Kuruma idari
para cezası, prim ve prime ilişkin gecikme cezası,
gecikme zammı ve diğer ferilerinden oluşan borcunu
karşılamazsa, bakiye borç daha sonra ödenecek
hakedişlerden aynı
yöntemle kesilerek Kuruma ödenir.
(6) İşverenin ve varsa alt
işverenlerinin, prime ilişkin gecikme cezası,
gecikme zammı ve diğer ferilerinden dolayı Kuruma
olan sorumluluğu; idari para cezası, prim ve prime
ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer
ferilerinden oluşan borçlarının tamamının
hakedişten mahsup
edildiği tarihe kadar devam eder.
(7) İdare; hakediş
kesintisinin yapıldığı tarihi, tutarını, muhasebe
kayıtlarına intikal tarihini, tediye mahallini,
banka hesap numarasını, işverenin adını ve soyadını,
işveren tüzel kişilik ise unvanını, işyerinin sicil
numarasını bir yazı ile ilgili üniteye bildirir.
Kuruma ödenen kesintiler toplamının işverenin ve
varsa alt işverenlerinin mevcut borçlarından fazla
olması halinde, Kurum kesinti fazlalığını işverene
iade eder.
(8) Piyasadan hazır halde alınıp
satılan işlerle ilgili olarak işi üstlenenlere
yapılacak hakediş
ödemelerinden önce, işi üstlenenlerin idari para
cezası, prim ve prime ilişkin borcunun olup olmadığı
Kuruma yazılı olarak sorulur ve bir aylık süre
içinde Kurumca yapılacak bildirime istinaden borcu
varsa hakedişinden
kesinti yapılır.
Kesin teminatın
iadesi
MADDE 7 –
(1) İşveren tarafından, idareye ihale konusu işle
ilgili olarak Kuruma borcunun bulunmadığına dair
ilişiksizlik belgesi ibraz edilmedikçe işverene ait
kesin teminat iade edilmez.
(2) İdareye ihale konusu işle ilgili
olarak işveren tarafından, borcunun bulunmadığına
dair ilişiksizlik belgesinin ibraz edilmemesi
halinde, idare, kesin teminatın mevzuatına göre
kısmen veya tamamen iadesi
imkanının başladığı tarihten itibaren
onbeş gün içinde durumu
ilgili üniteye yazı ile bildirerek, işverenin Kuruma
ihale konusu işin yapıldığı süreye ilişkin borcunun
olup olmadığını sorar.
(3) Ünitece, ihale konusu işle ilgili
olarak yapılacak araştırma işlemi sonucunda, yeterli
işçilik bildirilmiş olduğunun ve işi üstlenenin
ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının
bulunmadığının anlaşılması halinde, ilişiksizlik
belgesi düzenlenir. Yeterli işçiliğin bildirilmemiş
olduğunun anlaşılması halinde, fark işçilik miktarı
üzerinden hesaplanan prim tutarı, faaliyet süresinin
son ayına maledilir. Bu
suretle tahakkuk ettirilen prim tutarı, gecikme
cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenmek üzere
işverene tebliğ olunur. Ünitece
hesaplanan borcun yapılan tebligata rağmen
ödenmeyeceğinin bildirilmesi veya tebligatta
belirtilen süre içerisinde cevap verilmemesi
halinde, ünite, işin yürütümü için gerekli olan
asgari işçilik miktarının tespiti amacıyla, ihale
konusu işin hakediş
tutarını dikkate alarak durumu, incelenmek üzere
Sosyal Güvenlik Kontrol Memurluğu servisine ya da
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığının ilgili birimine
intikal ettirir.
(4) Kurumun denetim ve kontrolle
görevli memuru, işveren ve varsa alt işverenin yasal
defter ve belgelerinin ibrazını yazı ile ister.
Defter ve belgelerin ibraz süresinin bitiminden
itibaren Kurumun denetim ve kontrolle görevli memuru
üç ay içinde gerekli incelemeyi yaparak, konuya
ilişkin rapor düzenler. Raporun üniteye intikal
tarihinden itibaren onbeş
gün içinde gerekli işlem yapılır. İşverenin ve varsa
alt işverenlerin borcunun bulunmadığının anlaşılması
halinde, ilişiksizlik belgesi idareye gönderilir.
Borcunun bulunduğunun anlaşılması halinde ise borcun
niteliği ve miktarı ayrı ayrı
belirtilerek idareye yazı ile bildirilir. İdare, bu
yazının alındığı tarihten itibaren en geç
onbeş gün içinde kesin
teminatı paraya çevirerek, Kurum hesabına yatırmak
ve yatırılan paranın tutarını, tediye mahallini,
ödeme tarihini, banka hesap numarasını, işyerinin
sicil numarasını, işverenin adını ve soyadını,
işveren tüzel kişilik ise unvanını yazı ile ilgili
üniteye bildirmek zorundadır.
(5) İhale konusu işle ilgili olarak
ünitece yapılacak araştırma işlemi sonucunda Kuruma
yeterli işçilik bildirilmiş olduğunun anlaşılması
halinde, işverenlerin ve varsa alt işverenlerinin
defter ve belgeleri incelenmeyebilir.
(6) İşveren tarafından borçlarını
karşılayacak miktarda, bankalar ve özel finans
kurumları tarafından verilen teminat mektupları ile
Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç
borçlanma senetleri veya bu senetler yerine
düzenlenen belgeler teminat olarak verildiği
takdirde ünitece ilişiksizlik belgesi verilir.
Ancak, Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç
borçlanma senetleri veya bu senetler yerine
düzenlenen belgeler nominal
bedele faiz dahil edilerek ihraç edilmiş ise bu
belgeler anaparaya tekabül eden satış değerleri
üzerinden teminat olarak kabul olunur. Ünitece
alınan teminat verildiği tarihi takip eden ayın
sonuna kadar nakde çevrilerek tahsil edilir.
(7) Kuruma teminat verilmesi, borç
aslına gecikme cezası ve gecikme zammı uygulamasını
durdurmaz.
(8) İhale konusu işin, işverenlere ait
Kurumda tescilli devamlı işyerlerinin sigortalıları
ile yapılması halinde, idareye karşı işi üstlenen
işverenin tescilli işyerinin, ihale konusu işin
yapıldığı sürede varsa prim ve diğer borçları
ödenmedikçe ilişiksizlik belgesi verilmez ve kesin
teminatı iade edilmez.
(9) İşverenlerin, kesin teminatları
üzerinde işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere
yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme,
ihtiyati haciz ve haciz işlemleri Kurum alacaklarını
karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra, kalan kısım
üzerinde hüküm ifade eder.
(10) Piyasadan hazır halde alınıp
satılan işlerle ilgili olarak kesin teminatın
iadesinde Kurumca düzenlenecek ilişiksizlik belgesi
aranmaz.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Kurumun inceleme
yetkisi
MADDE 8 –
(1) Kurumca, ilişiksizlik belgesinin verilmiş
olması, işverenin ve varsa alt işverenin Kurum
işlemlerinden dolayı ibra edildiği anlamını taşımaz.
Kurum, her zaman işverenin ve varsa alt
işverenlerin defter ve belgelerini incelemeye ve
Kanun hükümlerine göre işlem yapmaya yetkilidir.
Görevlilerin
sorumluluğu
MADDE 9 –
(1) İdare veya ödeme makamı tarafından bu
Yönetmeliğin 5 inci, 6 ncı
ve 7 nci maddelerinde
belirtilen yükümlülüklerini yerine getirmeden
hakediş ödenmesi veya
kesin teminatın iade edilmesi halinde, ilgililer
hakkında genel hükümlere göre işlem yapılır.
Alt işverenin
sorumluluğu
MADDE 10 –
(1) Alt işverenler, bu Yönetmelikte belirtilen
yükümlülüklerin yerine getirilmesinden işveren ile
birlikte sorumludur.
Yürürlükten
kaldırılan hükümler
MADDE 11 –
(1) 23/3/1989 tarihli ve
89/13895 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe
konulan Sigorta Primlerinin
Hakedişlerden Mahsup Edilmesi ve Ödenmesi ile
Kesin Teminatların İadesi Hakkında Yönetmelik
yürürlükten kaldırılmıştır.
Hakedişi ödenmemiş veya
kesin teminatı iade edilmemiş olan ihaleli işler
GEÇİCİ MADDE 1 –
(1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihte
hakedişleri ödenmemiş
veya kesin teminatı iade edilmemiş olan ihale konusu
işler hakkında, bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 12 –
(1) Bu Yönetmelik 1/10/2008
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 13 –
(1) Bu Yönetmelik hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür. |