Tasfiyeye giren şirketlerde ortakların sigortalılığı
ne zaman sona erer?
“Soru: 4/a şartlarından emekli olabilmek için 960 gün
prim ödedikten sonra yaşı doldurmak için 4 sene
çalışmaksızın bekleyecektim. Bu arada babam şirket
kurunca beni de küçük bir hisseyle ortak yapmak istedi.
Ben de isteğe bağlı sigorta statüsüyle şirket
ortaklığına dayalı sigorta statüsü aynı olduğu için
babamın talebini kabul ettim. Şu an 960 günü tamamladım.
Babam şu an şirketi tasfiye etmek istiyor ama bu en az
bir yıl sürermiş. Tasfiye süresince bana prim borcu
çıkar mı?” -Lale G./Beşiktaş
KİMLER HANGİ STATÜDE SİGORTALI
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrası ile
ilk defa 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle sigortalı
olarak çalışmaya başlayanlar için sigortalılık
statüleri, hizmet akdi ile bir veya birden fazla işveren
tarafından çalıştırılanlar için (a) bendi, hizmet akdine
bağlı olmaksızın kendi nam hesabına bağımsız çalışanlar
(b) bendi, kamu idarelerinde (a) ve (b) bentleri dışında
çalıştırılanlar ise (c) bendinde belirtilmiştir. Bir
başka ifadeyle, 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesi
ile daha önce 506 sayılı Kanun kapsamında sigortalı
sayılanlar 4/a olarak, 1479 ve 2976 sayılı Bağ-Kur
Kanunu kapsamında sigortalı sayılanlar 4/b olarak, 5434
sayılı Emekli Sandığı Kanunu kapsamında sigortalı
sayılanlar ise 4/c olarak, kabul edilerek sigortalı
sayılmışlardır.
4/B SİGORTALILIĞI NE ZAMAN SONA ERER
Ticari faaliyeti nedeniyle 4/b sigortalısı sayılan vergi
mükellefi, şirket ortağı ya da vergiden muaf tutulup
kanunla kurulu meslek kuruluşlarına üye olması
gerekenlerin sigortalılıklarının hangi hallerde sona
ereceği 5510 sayılı Reform Kanununda tartışmaya yer
vermeyecek biçimde tek tek sayılmıştır. 5510 sayılı
Kanunun 4/b kapsamında sigortalı olanların
sigortalılıkları bu faaliyetlerine son verdikleri tarih
itibari ile sona erer. 5510 sayılı Kanun, bu yükümlülüğü
bunları bildiren kurumlara ya da şirket yetkililerine
vermiştir.
Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle
gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi
olanların sigortalılıkları mükellefiyetlerini gerektiren
faaliyetlerine son verdikleri tarihte sona erer, bu
tarih ilgili vergi dairelerince ve sigortalılarca on gün
içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile SGK’ya
bildirilir.
Gelir vergisinden muaf olanların sigortalılığı esnaf ve
sanatkâr sicil müdürlüklerindeki kayıtlarının silindiği
tarihte sona erer, bu tarih esnaf ve sanatkâr sicil
müdürlüklerince ve sigortalılarca on gün içinde
sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile SGK’ya
bildirilir. Bir önceki aya ait faaliyet gelirlerinden bu
faaliyete ilişkin masraflar düşüldükten sonra kalan
tutarın aylık ortalamasının asgari ücretten az olduğu
esnaf ve sanatkârlar odaları birliklerinden alacakları
sigortalı muafiyet belgesi ile belgeleyerek on gün
içinde SGK’ya verenlerin sigortalılıkları belgenin
düzenlediği tarihten, bu süreyi geçirenlerin
sigortalılıkları ise belgenin SGK kayıtlarına intikal
ettiği tarihten itibaren sona erer ve bu sigortalılarca
bildirilir.
BİLDİRMEYEN ŞİRKETLERE CEZA VAR
Limitet şirket, ortaklarının sigortalılıkları hisse
devrine ilişkin alınan ortaklar kurulu kararı ile
hissenin devrine ilişkin tanzim edilen noter devir
sözleşmesinin ve devrin pay defterine işlendiği sayfanın
birer suretlerinin birlikte ibraz edilmesi veya hisse
devri ticaret sicil memurluğuna tescil edilmiş ise
ticaret sicil gazetesinde ilan edildiği nüshasının ibraz
edilmesi kaydıyla ortaklar kurulu karar tarihi
itibariyle sona erer. Bu durum, sigortalılar ve şirket
yetkililerince, on gün içinde işten ayrılış
bildirgesiyle SGK’ya bildirilir. Bildirim yapmayan ya da
bildirimi geç yapan şirketlere bir asgari ücret
tutarında ceza uygulanır.
TASFİYEYE GİREN ŞİRKETLERDE SİGORTALILIK TALEBE BAĞLIDIR
Şirketin tasfiyesine ortaklar kurulu tarafından karar
verilmesi durumunda, şirket ortaklarının
sigortalılıkları; şirket ortağının talebi halinde
tasfiyenin başlanmasına karar verildiği tarihte, şirket
ortağının talebinin olmaması halinde ise tasfiyenin
sonuçlandığına ilişkin tasfiye kurulu kararının ticaret
sicil memurluğuna tescil edildiği tarihte sona erer. Bu
tarihler sigortalılarca ve ticaret sicil memurluklarınca
on gün içinde işten ayrılış bildirgesiyle SGK’ya
bildirilir. Bildirimi yapmayan ticaret sicil memurluğuna
da ceza verilir. Burada bir konuyu özellikle belirtmek
istiyorum. Şirketin vergi kaydının sonlandırması ya da
ticari faaliyetlerini sonlandırması kesinlikle tasfiye
değildir. Tasfiye ancak Türk Ticaret Kanununda
belirtilen hukuki prosedürler yerine getirmek suretiyle
yapılan bir işlemdir.
Şerif Akçan / Türkiye |
