|
Özürlü
emekliliği
Bugün sorulara cevap
vereceğim. Okuyucularıma yararlı olmayı umuyorum.
Aysel İLHAN: Doğum tarihi, 26.09.1977. İşe giriş
tarihi, 03.06.2002. Özürlülük derecesi, %52. Toplam
sigorta günü, Şubat/2011 dâhil 3118 gün. 06/2002
yılında bir ay işverene tabi çalıştıktan sonra
08/2002 tarihinden bu tarihe kadar isteğe bağlı
sigorta ödemekteyim. Diyabet hastasıyım ve % 52
özürlüyüm. Her iki kurumunda emeklilik şartlarına
baktığımda gün olarak çokta fazla fark etmiyor,
fakat ileride emeklilik maaşı olarak tam bir bilgim
yok. Sizden ricam SGK ve bağ-kurdan gün sayısı ve
emeklilik maaşı olarak şartları öğrenmek istiyorum.
SGK'dan mı yoksa bağ-kur'dan mı, hem gün hem de
ilerideki emekli maaşı olarak hangi kurumdan emekli
olmam daha avantajlı, bu konuda yardımcı olursanız
sevinirim.
C: Okuyucum, SSK'lı işe giriş tarihinin 03.06.2002
olması nedeniyle, %52 özür oranıyla 3'ncü derece
özürlü indiriminden yararlanma belgesiyle 19 yıllık
sigortalılık süresi ve 4240 prim ödeme günüyle
özürlü emekliliğini isteyebilecektir. Ancak isteğe
bağlı sigortalılığın 01.10.2008 tarihinden itibaren
2 yıl 5 aylık prim ödemesi, 4/b sigortalılığı
statüsünde ödenmiş bulunmaktadır. Şu anda 4240 -
3118 = 1122 günlük prim ödeme eksiğini mümkünse,
İŞKUR'a başvurarak bir işyerinde özürlü kadrosunda
çalışmasında yarar görülmektedir.
Reşat TANDOĞAN: Sayın Sınav, apartman yetkilileri
genel olarak sigorta mevzuatına vakıf
olmadıklarından bir önceki yöneticinin
uygulamalarını takip ederek bildirge hazırlıyorlar.
E-Bildirge uygulamasından önce, elden verilen aylık
bildirgelerde "ücretli izin" bildirimleri
bildirgenin ilgili bölümlerine yazılıyor, "iş
kazaları ve meslek hastalıkları sigortası" matrahı
da izin süresi bedeli düşülerek tespit ediliyordu.
Şimdi asgari ücretli bir kapıcının E- Bildirgede 20
günlük ücretli izni nasıl kayıt altına alınıyor,
bildirge nasıl tanzim ediliyor?
C: Reform öncesindeki sigortalıların yıllık ücretli
izinlerinin iş kazaları ve meslek hastalıkları
sigortası primlerindeki farklılık, sosyal güvenlik
reformuyla sona ermiş bulunmaktadır. Bu nedenle
e-bildirge yoluyla yapılan APHB girişlerinde yıllık
ücretli izin işaretlense de normal çalışmadan farklı
olmayacak şekilde prim hesaplaması yapılmaktadır. Bu
şekilde işlem yapılması gerekmektedir.
Dr. Cüneyt GÜRELER: Tahsin Bey, ben, devlet
hastanesinde çalışan 15 yıllık uzman doktorum.
Ücretsiz izin alıp özel bir hastanede kadrolu olarak
çalışabilir miyim?
C: Okuyucum, halen 4/c sigortalısı olarak
çalışmaktadır. Ücretsiz izin, bu sigortalılık
kategorisini değiştirmeyecektir. Bu nedenle ücretsiz
izin alıp özel bir hastanede kadrolu yani 4/a
sigortalısı olarak çalışabilmesinin mümkün
olmayacağı değerlendirilmiştir.
Fazlı ÖZTÜRK: Sayın Sınav, 2007 yılında ortağı
olduğum ltd. şti'nden ayrılarak, aynı firmada SSK'lı
olarak çalışmaya başladım. Yani 1979 SSK girişim
var. 1994 yılında aynı firmadan bağ-kurlu oldum. Bu
arada SSK'lı olarak sosyal güvenlik kapsamında
hastanelerden vs kurumlardan yararlandım. Yalnız
1999 yılında başka bir şirkete ortak oldum bu şirket
zaman zaman ticari faaliyete ara verdi. Halen faal,
ancak SSK'ya geçtiğim dönemde ticari faaliyeti
yoktu. Bu şirketle ilgili bağ-kura bildirimim
olmadı. 30/11/2010 SSK'ya emeklilik için müracaat
ettim. Bağ-kurlu olmadığım döneme bağ-kur borç
tahakkuk ettiriyor. 6000 gün prim ödenmişliğim var.
C: Okuyucumun çakışan sigortalılıkları hakkında
Kurum tarafından bir çalışma yapılması ve okuyucumun
emeklilik başvurusunun çözümlenmesi hakkında bugünkü
yapıya uyan bir öneri sunulması uygun olabilir.
Fatih BALLI: Adıma kurulu SMMM büromda eşimi SSK'lı
olarak çalıştırabilir miyim?
C: Fiilen çalışacağı işi tanımlamanız ve girişini
buna göre yapmanız şartıyla diğer işçi girişlerinden
farksız olarak SMMM büronuzda eşinizi SSK'lı olarak
çalıştırabilirsiniz.
Yalçın: Eşim, 10 yıldan fazla noterde kâtibe olarak
çalışmaktadır. Noterde tek personel olarak
çalışmaktadır. Ben de öğretmenim bu arada. Benim
yıllık izin konusunda bir sıkıntım olmadığı
malumunuz. Eşimin yıllık izni ne kadar? Eşimin doğum
izni ne kadar? Bu izinler kullanılması sebebiyle
işverenin yaptırım uygulama gibi (işten çıkarma..)
uygulamalara başvurması halinde haklarımız nelerdir?
C: Eşiniz, Noter'de 4857 sayılı İş Kanunu
hükümlerine göre çalışan bir işçidir. Bu kanunda yer
alan yıllık ücretli izin ve doğum izni haklarına
sahiptir. Tek kişi çalışan olması nedeniyle Noter,
bu haklarını vermeyip işten çıkarması, kötüniyetli
fesih niteliğinde olacağından yasal haklarının
yargıda bu doğrultuda talep edilmesi mümkündür.
Mehmet ZORBAZ (Antalya): Tahsin Bey, ben, ablam ile
ilgili bilgi almak istiyorum. 11.12.1958 doğumlu.
1979 - 1989 yıllarında 3600 işgünü emekli sandığına
bağlı olarak çalıştı. 1990 yılından itibaren USA'ye
yerleşti ve çalışmaya başladı. Yurtdışı borçlanması
yapabilmek için tekrar yurda dönüş yapmış olmak veya
yurt dışında herhangi bir yerde çalışmıyor olmak
koşulu aranmaktaymış (Bilgi Ankara Emekli sandığı).
Emekliği ile ilgili nasıl bir yol izlememiz
konusunda yardımcı olmanızı rica ediyorum.
C: Ablanızın ABD'de ilgili temsilciliğimize (Türkiye
Konsoloslukları vb) başvurarak yurtdışı borçlanması
yapması mümkün olacaktır.
Tahsin Sınav
tsinav@yenisafak.com.tr
Kaynak:http://www.yenisafak.com.tr/Yazarlar/?t=28.03.2011&y=TahsinSinav
|
