|
Dünya piyasalarındaki olumsuz havaya
rağmen ekonomide iyi rüzgarlar esmesine karşın,
haksız kazanç peşindeki bir takım kişilerin
davranışlarına karşı esnaftan uyarılar geliyor. Yeni
Şafak'a ellerinde çoğunluğu kamu bankalarına ve
birkaç da özel bankaya ait ödenmeyen çekler
olduğundan şikayet eden bir grup esnaf, anında nakit
para yerine geçmesine rağmen, senet gibi uzun vadeli
olarak kullanılan çeklerde son zamanlarda ödenmeme
risklerinin olduğuna dikkat çektiler. Dürüst esnafın
piyasadaki naylon firmaların karşılıksız çeklerine
karşı birde, ticari faaliyetlerinde kişisel
hatalarından dolayı batma riskine giren firmaların
eklendiği uyarısını yaptılar. Esnaflar bu firmaların
ellerindeki banka çeklerini piyasaya yaprak başına 3
bin liradan satmaya başladıklarını ileri sürdüler.
ÖDENMEYECEK FONLAMA VAR
İstanbul başta olmak üzere, Anadolu'nun ücra
köşelerinde kurulmuş şimdi batma noktasına gelen bu
tip firmaların piyasayı olumsuz şekilde fonlama
yaptığını belirten iddia sahibi esnaf kesimi, bazı
firmaların da bundan yararlandığına işaret ettiler.
Esnaflar, "Bir firma müşterisine kendi şahıs çekini
ya da firmasının çekini veriyor. Ancak, daha vadesi
gelmemiş bu çekini ödeyemeyeceğini anlayınca,
darboğazda bulunan işletmenin bu çeklerinden
yaprağını 3 bin liradan, duruma göre 5 bin liradan
alıyor. Önceden müşterisine verdiği kendi çeki ile
değiştiriyor. Yeni çekte vade farkı konulmuş oluyor,
ancak vadesi de uzamış oluyor" tespitine yer
verdiler.
PİYASAYI DOLANDIRIYORLAR
Böylece firmaların, kendi şahsi çeklerini piyasadan
toplayarak, ödeyemeyecekleri çeklerinden dolayı çek
yasaklılığından ve hapis cezasından kurtulmayı
amaçladıklarını belirten esnaf kesimi, uygulanan
yöntemi de şöyle anlattı: "Batma riskinde olan
firmalar başlangıçta çeklerinin bir kısmını
ödeyerek, hem bankanın, hem de çek verdiklerin
müşterilerinin gözünde iyi bir referans ediniyorlar.
Ancak, darboğaza girdiklerini anladıkları ve
kapanacakları süreyi kendilerince belirledikleri
andan itibaren çeklerin üzerine uzun vadeli olmak
üzere rakamlar yazmaya başlıyorlar. Bunları da
özellikle İstanbul'da satıyorlar."
KURNAZLIKLAR ŞAŞIRTIYOR
Bu çekten alarak, kendi şahıs çeki ile değiştiren ve
kapanma riski bulunmayan ancak, ödeme de yapmayan
firmalar ise kurnazlıklarıyla akıllara durgunluk
veriyorlar. Kendi şahsi çekini kurtaran firma,
çekler ödenmeyerek piyasa tabiriyle 'patladığı
zaman' çeki patlayan firma ile ilgili, "O benim
bayimdi, beni de zora soktu. Bana da ödemediği bir
sürü çeki var. Bende sıkıntılıyım" sözleriyle elinde
ödenmeyen çek bulunan firmaya para ödemeyerek ikna
etme yoluna gidiyor.
En fazla İstanbul'da
yapılıyor
Firmaların, kendi şahsi çeklerini piyasadan
toplayarak, ödeyemeyecekleri çeklerinden dolayı çek
yasaklılığından ve hapis cezasından kurtulmayı
amaçladıklarını belirten esnaf kesimi, uygulanan
yöntemi de şöyle anlattılar: "Batma riskinde olan bu
firmalar başlangıçta çeklerinin bir kısmını
ödeyerek, hem bankanın, hem de çek verdiklerin
müşterilerinin gözünde iyi bir referans ediniyorlar.
Ancak, darboğaza girdiklerini anladıkları ve
kapanacakları süreyi kendile-rince belirledikleri
andan itibaren (Örneğin, 1 yıl sonra firma artık
kapanacaksa, verdikleri çeklerin vadesini 1 yıl
sonraya göre ayarlıyorlar) çeklerin üzerine uzun
vadeli olmak üzere rakamlar yazmaya başlıyorlar.
Bunları da özellikle İstanbul'da satıyorlar." Bu
çekten alarak, kendi şahıs çeki ile değiştiren ve
kapanma riski bulunmayan ancak, ödeme de yapmayan
firmalar ise kurnazlıklarıyla akıllara durgunluk
veriyorlar. Kendi şahsi çekini kurtaran firma,
çekler ödenmeyerek piyasa tabiriyle 'patladığı
zaman' çeki patlayan firma ile ilgili, "O benim
bayimdi, beni de zora soktu. Bana da ödemediği bir
sürü çeki var. Bende sıkıntılıyım" sözleriyle elinde
ödenmeyen çek bulunan firmaya para ödemeyerek ikna
etme yoluna gidiyor.
Esnaftan uzun vadeli
çeklere uyarı
Esnaflar uzun vadeli çeklere çok dikkat edilmesi
uyarısını yapıyorlar. Bu kapsamda 60 günden fazla
vadeli çeklere dikkat edilmesi, çekin ilk sahibi
olan firmayı çek hangi bankaya ait ise oraya
sormanın yetmeyeceğini hatırlatıyorlar. Yöntem
olarak ödenmeyen çekin bulunduğu ildeki başka
esnaflardan da o firmanın araştırılmasını
öneriyorlar.
KAYNAK:
http://www.yenisafak.com.tr/Ekonomi/?t=23.05.2011&i=320499
|
