Ölen sigortalının primlerinin iadesi

Kız kardeşim 30 Kasım 2009'da vefat etti. Emekli olmasına 8 ay vardı. İsteğe bağlı sigortalı olarak primlerini aksatmadan ödemekteydi. Toplam 13 bin liranın üzerinde prim ödendi. Bu paranın bize, yasal varislerine geri ödenmesini istiyoruz. Kardeşimin varisleri ben ve annemdir. Ben Bağ-Kur emeklisiyim. Annem ise kendi annesinin Emekli Sandığı maaşını almaktadır. Kardeşimin primlerini annem ödüyordu, kardeşimin bir geliri yoktu. Lütfen nereye ve nasıl başvurmak gerekiyor, bu parayı nasıl geri alabiliriz? SSK Unkapanı'na müracaat ettik, paranın ödenmeyeceğini, Bağ-Kur'dan cenaze yardımı alabileceğimizi söylediler. İnternetten paranın iade edilmesi gerektiğini belirten bilgiler buldum. l B.E.

İnternetten ulaştığınız bilgi, bizim 12 Mayıs 2009 tarihli AKŞAM'da yazdığımız 'Ödenen primler hangi durumda geri alınabilir?' başlıklı yazımız.
Yazımızda da belirttiğimiz gibi ölüme bağlı toptan ödeme; sigortalının ölümü halinde, ölen sigortalının hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda söz konusu oluyor. Yani ölen sigortalının sigortalılık süresinin ve prim ödeme gün sayısının ölüm aylığı bağlanması için yeterli olmaması halinde, hesaplanan ölüm toptan ödeme tutarı, hak sahiplerine (sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına) kanunda belirtilen hisseler oranında paylaştırılıyor.

Anneniz Emekli Sandığı'ndan, siz Bağ-Kur'dan emekli aylığı aldığınızdan, hak sahibi olamıyorsunuz. Zaten hak sahibi olsaydınız, toptan ödeme yapılmayıp, aylık bağlanması gerekirdi. Ancak cenaze yardımı alabilirsiniz. Bunun için kardeşinizin isteğe bağlı sigortalı olduğu SGK Müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor.


Yarar yoksa tespit davası açılamaz
Tespit davasına ancak hukuki ilişkiler konu olabilir. Tespit davasının açılabilmesi için hukuki yarar şarttır. Hukuki yarardan söz edebilmek için; bir hakkın veya hukuki durumun mevcut ve yakın bir tehlike ile tehdit edilmiş olması, bu tehdidin zarar doğurabilecek nitelikte olması ve halihazırda hukuki korumaya ihtiyaç duyulması şartlarının birlikte bulunması gerekir. Eda davası açmanın mümkün olduğu durumlarda tespit davası açılamaz. (Yargıtay 7. H.D. E: 2009/7998, K: 2010/1637)

Metin Taş-Sezgin Özcan

Kaynak: http://www.aksam.com.tr/gumruksuz-satista-yabanciya-kiyak-825y.html