Stajyer
ücretleri
Sanayi toplumlarının
stajyerlik niteliğini geliştirip doğru oluşum
sağlamaları, yani gelecek nesillerin uygulamalı
olarak doğru ve etkin meslekî eğitim süreçlerine
göre pratik üretime hazırlanmasına özen göstermeleri
gerekmektedir. Türkiye, sanayileşmede geldiği düzey
itibariyle meslekî eğitimde stajyerlik kurumunun
geliştirilmesini yasakoyucu tarafından Torba Kanunla
sağlanan yasalaştırmayla kavuşmuştur. 25.02.2011
tarihli Resmî Gazete'de yayınlanarak birçok hükmü
yönünden yürürlüğe giren 6111 sayılı Torba Kanun,
3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanunu'nun 3, 18, 24,
25'inci maddelerini değiştirmiş bulunmaktadır.
5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim
Kanunu'nun 3'üncü maddesinin (j) bendine "orta
öğretim kurumları" ibaresinden sonra gelmek üzere
"ve mesleki ve teknik eğitim yapan yükseköğretim
kurumları" ibaresi eklenmiştir: "j) (Ek : 29/6/2001
- 4702/6 md.) "Mesleki ve Teknik Eğitim Okul ve
Kurumları", mesleki ve teknik eğitim alanında,
diplomaya götüren orta öğretim kurumları ve mesleki
ve teknik eğitim yapan yükseköğretim kurumları ile
belge ve sertifika programlarının uygulandığı her
tür ve derecedeki örgün ve yaygın eğitim-öğretim
kurumlarını;" kapsar hale getirilmiştir.
6111 sayılı Kanun'la değişik "Ücret ve Sosyal
Güvenlik" başlıklı 25'inci maddede ise aşağıdaki
hükümler uygulamaya konulmuştur:
"Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi
gören öğrencilere ödenecek ücret ve bu ücretlerdeki
artışlar; aday çırak veya çırağın velisi veya vasisi
veya kişi reşit ise kendisi; öğrenciler için okul
müdürlüğü ile işyeri sahibi arasında Bakanlıkça
belirlenen esaslara göre düzenlenecek sözleşme ile
tespit edilir. (Değişik son cümle: 13/2/2011-6111/64
md.) Ancak, işletmelerde meslek eğitimi gören örgün
eğitim öğrencilerine, asgari ücretin net tutarının
yirmi ve üzerinde personel çalıştıran işyerlerinde
yüzde 30'undan, yirmiden az personel çalıştıran
işyerlerinde yüzde 15'inden, aday çırak ve çırağa
yaşına uygun asgari ücretin yüzde 30'undan aşağı
ücret ödenemez.
Aday çırak, çırak ve öğrencinin eğitimi sırasında
işyerinin kusuru halinde meydana gelecek iş kazaları
ve meslek hastalıklarından işveren sorumludur.
Aday çırak, çırak ve öğrencilere ödenecek ücretler
her türlü vergiden müstesnadır.
Aday çırak, çırak ve işletmelerde meslek eğitimi
gören öğrencilere sözleşmenin akdedilmesi ile 506
sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu'nun iş kazaları ve
meslek hastalıkları ile hastalık sigortaları
hükümleri uygulanır. Sigorta primleri, (...)
bunların yaşına uygun asgari ücretin % 50'si
üzerinden Bakanlık ve mesleki ve teknik eğitim yapan
yükseköğretim kurumlarının bağlı olduğu
üniversitelerin bütçesine konulan ödenekle
karşılanır."
Torba Kanun'un 24'üncü maddesinde de stajyerler
hakkında aşağıdaki düzenleme yer almıştır:
5510 sayılı Kanun'un 5'inci maddesinin birinci
fıkrasının (b) ve (e) bentleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve (g) bendine aşağıdaki cümle
eklenmiştir.
"b) 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Meslekî Eğitim
Kanunu'nda belirtilen aday çırak, çırak ve
işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler
hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık
sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya
yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan
öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu'nun
46'ncı maddesine tâbi olarak kısmi zamanlı
çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç
tutarı, 82'n- ci maddeye göre belirlenen günlük
prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla
olmayanlar hakkında ise iş kazası ve meslek
hastalığı sigortası uygulanır. Bu bentte sayılanlar,
4'üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan
bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar
hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri
uygulanır."
"e) Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek
edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine
katılan kursiyerler, 4'üncü maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar
ve bunlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı
sigortası ile bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi
durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık
sigortası hükümleri uygulanır."
"Bu bent kapsamında yurt dışındaki işyerlerinde
çalışan sigortalıların, bu sürede ödedikleri isteğe
bağlı sigorta primleri 4'üncü maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık
sayılır."
Tahsin Sınav
tsinav@yenisafak.com.tr
Kaynak:http://www.yenisafak.com.tr/Yazarlar/?t=21.03.2011&y=TahsinSinav
|