Tarım Tevkifatı
uygulamasında;
1.Tevkifat yapılmış olmalı,
2.Tevkifatı yapan kamu/özel kuruluşlarca yapılan
tevkifat SGK (yani eski Bağ-Kur) hesaplarına intikal
ettirilmiş olmalı,
3.Bu durumda olan bir kişi, yani 1994 yılından bu
yana herhangi bir tarihte tarımsal ürün teslim etmiş
ve kendisinden kesinti yapılmış olan çiftçiler,
kendisinden yapılan bu kesinti Bağ-Kur'a intikal
ettirilmişse makbuz tarihini takip eden aybaşından o
yılın sonuna kadar sigortalılık süresi
kazanmaktadır.
Dolayısıyla çeşitli özel ve kamu kurumlarına
sattıkları ürünlerden Bağ-Kur kesintisi yapılan
kişiler bu sürelere ait primlerin farklarını, torba
kanunla ödeyerek yaşlarını ve günlerini tamamlamış
iseler emekli aylığına hak kazanabilmektedir. (Bkz.
Dr. Resul Kurt, "Çiftçiler emeklilik fırsatını
kaçırmasın", http://www.resulkurt.com/artikel.php?artikel_id=4078).
Şöyle ki:
6111 sayılı Yasanın (Torba Kanun) "Sigortalılık
süreleri durdurulanların ihya prim borçları"
başlıklı 16'ncı maddesinde "Kendi adına ve hesabına
bağımsız çalışanlar ile tarımda kendi adına ve
hesabına bağımsız çalışanlardan mülga 2/9/1971
tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer
Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu
ve mülga 17/10/1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda
Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar
Kanununa göre tescilleri yapıldığı halde prim
borçları nedeniyle ilgili kanunları uyarınca
sigortalılık süreleri durdurulmuş ve bu sigortalılık
süreleri bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla
ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak
sahipleri, bu sigortalılık sürelerinin ihyası
amacıyla 5510 sayılı Kanunun geçici 17 nci
maddesinin ikinci fıkrasına istinaden bu Kanunun
yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar
yapacakları yazılı müracaatlarında, durdurulan bu
sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim
tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi
değerlendirilerek bu Kanunun 12 nci maddesinin
birinci fıkrasına göre hesaplanmasını talep
edebilirler. Bu şekilde hesaplanan prim borç
tutarının tamamı bu Kanunun yayımlandığı tarihi
izleyen beşinci ayın sonuna kadar ödendiği takdirde,
bu süreler sigortalılık süresi olarak
değerlendirilir. Bu maddede belirtilen süre içinde
hesaplanan borç tutarının tamamının ödenmemesi
halinde ihya işlemi geçerli sayılmaz ve bu madde
kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin bu madde
kapsamı haricinde başkaca prim borcunun bulunmaması
kaydıyla faizsiz olarak iade edilir" düzenlemesi
yapılmıştır.
Bu maddede sözü edilen "Kendi adına ve hesabına
çalışanların sigortalılıklarının durdurulmasına
ilişkin hükümler" başlıklı 5510 sayılı Kanunun
geçici 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında, "Ancak,
sigortalı ya da hak sahipleri daha sonra
müracaatları tarihindeki 80 inci maddenin ikinci
fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı
üzerinden hesaplanacak borç tutarının tamamını,
borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde
ödedikleri takdirde, bu süreler sigortalılık süresi
olarak değerlendirilir."hükmü yer almaktadır.
Bu hükümlere göre, silinen borçlar, silinmemiş diğer
borçlar gibi yapılandırmaya konu edilebilecek ve bu
kapsamda ödemek mümkün olacaktır. Ancak çıkacak borç
takside bağlanmayacağından 5 ay içerisinde ödenmesi
gerekecektir. Bu 5 aylık süre içerisinde borç, parça
parça olarak da ödenebilecektir. Böylece 2 aylık
başvuru süresi ve 5 aylık ödeme süresi
öngörülmüştür. Bu borç, yalnız sigortalı tarafından
değil, sigortalının ölümü halinde hak sahibi
durumundaki eşi, çocukları ve anne-babası tarafından
da ödenebilecektir. Af kapsamında başvurulması
halinde, sigortalıların borçları, ilgili olduğu
dönemden Yasanın uygulandığı tarihe kadar,
anaparalarına enflasyon oranında artış eklenmek
suretiyle bulunacak borç miktarı olarak belirlenecek
ve 5 ay içerisinde ödenmesi gerekecektir. (Bkz.
Mustafa CERİT – Mürsel BAKİ, "Borçları Silinmiş 4/b
(Bağ-Kur) Sigortalıları veya Hak Sahipleri İçin Af
Yasası Kapsamında Başvurusu Neden Önemli?" Yaklaşım
Dergisi, S: 219, Mart 2011, s.204, 205).
Kamuoyunda bu uygulama hakkında gerekli
bilgilendirme yapılmalı ve çiftçilerimizin bu imkânı
değerlendirmesine yardımcı olunmalıdır. SGK bu
hususları, yazılı ve görsel basında yapılacak
ilanlarla bile duyurabilmelidir. Bu husus,
çiftçilerimiz ve SGK açısından önem taşımaktadır.
Tahsin Sınav
tsinav@yenisafak.com.tr
Kaynak:
http://www.yenisafak.com.tr/Yazarlar/?t=18.04.2011&y=TahsinSinav
|