Bağ-Kur emeklisine %10 zam

Başlığı okuyup da 'Bu zam da nereden çıktı' demeyin.
Bu zam Torba Kanun'dan çıktı. Ayrıca Sayın Başbakan tarafından açıklanan 60 liralık seyyanen zammı da kastetmiyoruz. Bu zam başka bir zam.

Bağ-Kur emekli, dul ve yetimlerini daha fazla merakta bırakmadan açıklayalım. Torba Kanun öncesine kadar, Bağ-Kur'dan emekli kişilerin emeklilik öncesi ödedikleri sağlık primlerine bakılıyordu. Eğer sağlık primlerinin süresi 10 yıldan az ise emekli aylığı bağlandıktan sonra, 10 yıllık süre tamamlanıncaya kadar her ay %10 oranında sağlık primi kesiliyordu.

Ancak burada Bağ-Kur'luların itiraz ettiği bir uygulama söz konusuydu. SGK, Bağ-Kur kapsamında emekli olacak kişinin sağlık primi ödeme süresini değerlendirirken, sadece Bağ-Kur primlerini dikkate alıyordu. Örneğin uzun süre farklı statülerde (SSK, Emekli Sandığı) çalışıp da son yıllarda Bağ-Kur'a geçerek emekli olan kişinin, diğer statülerde ödediği sağlık primleri dikkate alınmıyordu. Bu kişi son 4 yılda Bağ-Kur'a prim ödediyse, 10 yılı tamamlamak için kalan 6 yıl boyunca emekli aylığından her ay %10 kesinti yapılıyordu.

Aynı mağduriyet dul ve yetim aylıkları için de yaşanıyordu. Örneğin bir kişinin 6 yıl SSK'lı çalışıp sonra da Bağ-Kur kapsamına geçtiğini ve 4 yıl Bağ-Kur'a prim ödeyip vefat ettiğini varsayalım. Bu kişinin dul ve yetimlerine Bağ-Kur tarafından aylık bağlanıyordu. Ancak 10 yıllık sağlık primi doluncaya kadar, dul ve yetim aylıklarından 6 yıl daha kesinti yapılıyordu. Yani vefat eden şahsın SSK kapsamında ödenen sağlık primleri yok sayılıyordu.

Torba'yla sorun çözüldü

Nihayet 6111 Sayılı Kanun'un yani Torba Kanun'un yürürlüğe girmesiyle, yukarıda bahsettiğimiz sorun da aşılmış oldu. Bundan sonra emekli olan veya dul/yetim aylığı bağlanan kişilerin 10 yıllık sağlık primi kontrolü yapılırken, Bağ-Kur dışında ödenmiş primleri de dikkate alınacak. Böylece halihazırda kesintileri devam eden yaklaşık 100 bin Bağ-Kur emekli/dul/yetimi için %10'luk kesintiden vazgeçilecek. Yani bu kişilerin maaşlarında 25 Şubat 2011 tarihi itibariyle %10'luk bir artış yaşanacak. Dolayısıyla izleyen aylarda maaşınızı aldığınızda, 2011 yılı zamlarının haricinde ilave %10'luk bir artış gördüğünüzde şaşırmayın.

Torba'da babam için neler var?

Soru: Sadettin Bey, babam 1956 doğumlu, 1974-1983-1984'lerde toplam 395 gün sigortası var. 12 yıldan beri Marmaris'te taksi şoförlüğü yapıyor ama sigortası yatmıyor. İki yıldan beri de üzerinde ticari taksi kayıtlı. Torba Yasa'dan nasıl faydalanabilir? A. Bağcı

Cevap: Değerli okurum, bildiğiniz üzere Torba Kanun'da taksi ve dolmuş şoförleri için ayda 18 gün üzerinden prim ödeyerek sigortalı olma imkanı verildi. Ancak babanız taksinin şoförü değil de sahibi olduğu için vergi mükellefi olarak ayda 30 gün üzerinden Bağ-Kur primi ödemesi gerekir. Geçmiş 12 yıllık sürede Bağ-Kur kaydı yapılmamış ise geriye dönük borçlanma imkanı yok. Sadece son iki yıllık ticari taksi sahibi olduğu dönemi borçlanabilir. Bu borçlanmada Torba Kanun'un getirdiği ödeme kolaylığından yararlanabilir.

Yüksek aylık için ne yapmalıyım?

Soru: Sadettin Bey, ben 28 yıldır Bağ-Kur'luyum. 2005 yılından beri 13. basamaktan prim ödüyorum. Halen aylık 270 lira prim ödemekteyim. Gelecek yıl nisan ayında emekli olacağım. Yüksek aylık alabilmek için kalan süreyi nasıl ödemem gerekir? M. Emre

Cevap: Değerli okurum, Bağ-Kur'luların aylık hesabında en belirleyici husus 1999 yılı sonu itibariyle bulunduğunuz basamaktır. Şu an ne kadar yüksek prim öderseniz ödeyin, 1999 yılı basamağınızı değiştiremeyeceğiniz için, alacağınız aylık her halükarda 700-750 lira civarında olacaktır. Dolayısıyla önümüzdeki bir yıl içinde yapabileceğiniz hiçbir şey yok. Yine 270 lira prim ödemeye devam edin.

Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün