|
2010'da yapılan
hisse satışının vergisi
Borsada işlem
görmeyen hisse senetlerinin alım satım kazançlarının
vergilendirilmesinde, alım satıma konu olan anonim
şirket hissesi için hisse senedi bastırılmış olup
olmaması farklı sonuçlar doğuruyor.
HİSSE SENEDİ BASTIRILMIŞSA
İvazsız (bedelsiz) olarak iktisap edilenler ile iki
yıldan fazla süreyle elde tutulan borsada işlem
görmeyen hisse senetlerinin elden çıkartılmasından
doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun gelir vergisine
tabi değil.
Hisse satışından doğan kazancın vergiye tabi
tutulmaması için; en az iki yıl süreyle elde
tutulması ve hisse senedi bastırılması koşullarının
birlikte sağlanması gerekiyor.
Hisse senedinin iki yıl içinde satılması halinde;
iktisap (edinme) bedeli, elden çıkarılan hisse
senetlerinin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere
Türkiye İstatistik Kurumu'nca belirlenen ÜFE artış
oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak
endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının
yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
2010 yılında satılan hisse senedinin endekslenmiş
iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki farkın,
tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekiyor.
Elde edilen kazanca herhangi bir istisna
uygulanmıyor.
HİSSE SENEDİ BASTIRILMAMIŞSA
Alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için
hisse senedi bastırılmamışsa, anonim şirket ortağı,
hissesini kaç yıl sonra ve kime satarsa satsın, elde
edilen kazanç 'değer artış kazancı' olarak, gelir
vergisine tabi.
Vergilendirme sırasında, iktisap (edinme) bedeli,
elden çıkarılan hisselerin, elden çıkarıldığı ay
hariç olmak üzere Türkiye İstatistik Kurumu'nca
belirlenen TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE)
endeksindeki artış oranında artırılarak tespit
ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için
artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması
gerekiyor.
2010 yılında elde edilen kazanca, 7 bin 700 TL
istisna uygulanıyor. Endekslenmiş iktisap bedeli ile
satış bedeli arasındaki fark 7 bin 700 TL'yi
aşmıyorsa beyan edilmesi gerekmiyor. Aşıyorsa,
tamamının beyan edilip, istisna tutarını aşan kısım
üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
İLMÜHABER, HİSSE SENEDİ AVANTAJI SAĞLIYOR
Hisse senedi bastırmayan bir anonim şirket, herhangi
bir kurumdan izin almaksızın, hisse senedinin yerini
tutan 'geçici ilmühaber' bastırabilir. Bu durumda,
geçici ilmühabere dayalı anonim şirket hisse satışı,
iki yıllık süre geçtikten sonra yapılırsa, bundan
doğan kazanç da tutarı ne olursa olsun, gelir
vergisine tabi tutulmuyor.
LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA VERGİ
Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber
çıkartılması söz konusu değil. Bu nedenle, şirket
hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın,
bundan doğan kazanç 'değer artış kazancı' olarak
gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/4).
Kazancın hesaplanmasında, limited şirket ortaklık
payının iktisap (edinme) bedeli, hisse senedi ya da
ilmühaber bastırılmamış anonim şirket hisselerinde
olduğu gibi, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere
Türkiye İstatistik Kurumu'nca belirlenen TEFE
(1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki
artış oranında artırılarak tespit ediliyor ve satış
kazancına 7 bin 700 TL'lik istisna uygulanıyor.
Borsa kazançları beyan edilmiyor
BORSADA işlem gören hisse senetlerinin satışından
elde edilen kazançlar, Gelir Vergisi Kanunu'nun
geçici 67. maddesine göre vergilendiriliyor. Hisse
senedinin bir yıl içinde elden çıkarılmasından
sağlanan kazançlar stopaj yoluyla vergilendiriliyor.
Stopaj yoluyla vergilendirilen kazancın da beyan
edilmesi gerekmiyor, stopaj nihai vergi oluyor.
Ancak bir yıl içinde elden çıkarılan hisse
senetlerinden elde edilen kazanca yüzde sıfır
oranında stopaj uygulanıyor. Borsada işlem gören
hisse senedinin bir yıldan fazla süreyle elde
tutulduktan sonra satışından elde edilen kazançlar
ise hem stopaja (vergi kesintisine) tabi değil hem
de beyan edilmesi gerekmiyor.
Buna göre, borsada işlem gören hisse senedi ne kadar
süreyle elde tutulmuş olursa olsun, alım satım
kazançları beyan edilmeyecek, stopaj oranı da sıfır
olduğu için söz konusu kazançlar üzerinden bir lira
dahi vergi ödenmemiş olacak.
SSK'dan daha erken emekli olur
01.11.1955 doğumlu bayan, 15.10.1997 tarihinde
sigortalı oldu, 1998 Ocak ayında isteğe bağlı
sigorta primi ödemeye başladı ve 3600 gün primi
tamamladı. 2010 Şubat ayında Bağ-Kur'lu oldu, halen
Bağ-Kur primi ödemekte. Bu durum kendisini nasıl
etkiler? Bağ-Kur'dan mı emekli olur yoksa SSK'dan
mı? Ne zaman emekli olur? Aziz Muslu
Sorudaki bayan sigortalının, SSK'dan normal
emeklilik için prim gününü 5975 güne tamamlaması;
Bağ-Kur'dan normal emeklilik için 7200 gün, yaştan
emeklilik için ise 5400 gün prim ödemiş olması
gerekiyor.
Diğer yandan, bundan sonra prim ödemese de 58 yaşını
dolduracağı 01.11.2013 tarihinde SSK'dan kısmi
yaşlılık aylığına (yaştan emekliliğe) hak kazanıyor.
Ancak SSK'dan emekli olabilmesi için emeklilik
tarihinden geriye doğru yedi yıllık (2520 günlük)
fiili prim ödeme süresi içinde Bağ-Kur'a prim
ödemesinin 1230 günü aşmaması gerekiyor. 3600 gün
primi SSK'ya ödediyse, bundan sonra Bağ-Kur
sigortalılığını sona erdirip yaşının dolmasını
beklemeli ya da prim ödemeye devam edecekse Bağ-Kur
prim günü 1230 günü aşmamalı.
Metin Taş-Sezgin Özcan
Kaynak:
http://www.aksam.com.tr/2010da-yapilan-hisse-satisinin-vergisi-1518y.html
|
