Birden
Çok Sosyal Güvenlik Sicil Numarasının Birleştirilmesi
(İptal-İpka İşlemi)
SGK’nın E-Bildirge uygulamasına geçmesinden sonra,
sosyal güvenlik sicil numarası aynı zamanda T.C. kimlik
numarasına tanımlandığı için sigortalılara tek sicil
numarası verilmiş, kayıtlar bilgisayar ortamına
aktarılmıştır. E-Bildirge sistemine geçmeden önce böyle
bir uygulama olmadığı için çok sayıda sigortalı geçmiş
yıllarda birden fazla sosyal güvenlik sicil numarasına
sahip olmuş, sigortalı işe giriş bildirgelerinde yeterli
bilgilerin olmadığı durumlarda sosyal güvenlik sicil
numaraları T.C. kimlik numaralarına tanımlanamamıştır.
Halen bu durumda bulunan çok sayıda sigortalının
bulunduğunu, isim ve soy ismin çok kullanılan olması
durumunda olayın içinden çıkılmaz bir hâl aldığını
özellikle belirtmeliyiz.
Birden çok sicil numarasının varlığı halinde emeklilik
öncesinde sicil birleştirme talebinde bulunmak aylık
bağlama sürelerini kısalttığı gibi muhtemel hak
kayıplarını da önleme işlevi görür. Bunun için
sigortalının son çalışmalarının geçtiği, son
çalışmasının geçtiği ilden başka bir ilde ikamet
ediyorsa ikamet ettiği ildeki Sosyal Güvenlik İl
Müdürlüğü/Merkez Müdürlüğüne başvurması gerekir. Talebin
yazılı yapılması genel kuraldır.
Sosyal Güvenlik Sicil Numarasına Hatalı Tanımlanan İsim,
Soy İsim, Anne-Baba Adı, Doğum Yeri-Tarihi, T.C. Kimlik
Numarası Düzeltme Talebi
Daha önce de belirttiğimiz üzere, geçmiş yıllarda
kayıtlar hep manuel yapılmakta, bazen işçi, işveren,
ilgili meslek kuruluşu çalışanları, bazen de bizatihi
GSK çalışanlarının hatasından kaynaklanan İsim, Soy
İsim, Anne-Baba Adı, Doğum Yeri-Tarihi, T.C. Kimlik
Numarası tanımlama hatasına rastlanmaktadır. Bu
nitelikteki hataların tespiti halinde sigortalı işe
giriş bildirgelerindeki kayıtlar ile sigortalının nüfus
kayıtları karşılaştırılmakta, gerek duyulması halinde
nüfus müdürlükleri ile yazışma yapmak suretiyle
sigortalıların muhtemel hak kayıpları giderilmektedir.
Farklı Sosyal Güvenlik Kurumlarında Geçen Hizmetlerin
Birleştirilmesi
Sigortalıdan bütün çalışma hayatı içinde tek bir
sigortalılık statüsünde çalışması beklenemez. Sigortalı
çalışma hayatı içinde birden fazla statüde ya da birden
fazla kanuna tabi çalışma ve dolaysıyla sigortalılık
ilişkisi içinde bulunmuş ise yaşlılık aylığı
başvurusundan en az 6 ay önce sigortalılık hizmetlerinin
birleştirilmesini/toplanmasını talep etmelidir.
Özellikle geçmişte kamu hizmeti olduğu için 5434 sayılı
Kanunla ilişkilendirilenlerin hizmet birleştirme
talebine ilişkin dilekçeyi mutlaka aylık başvurusundan
önce yapması sorunsuz ve kısa sürede yaşlılık aylığı
bağlanmasının temel şartıdır.
4/b Sigortalılığının Sonlandırılması ve Varsa Prim
Borçlarının Ödenmesi
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin, “Yaşlılık
aylığının başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanması”
başlıklı 57. maddesinde düzenlenen, Kanunun 4/b
kapsamında geçen hizmetleriyle birlikte Kanunun 4/a ve
4/c kapsamında aylık bağlanacağı durumlarda, Kanunun 4/a
kapsamında geçen hizmetler, prim ve prime ilişkin her
türlü borçların ödendiği tarih itibarıyla geçerli
sayılır ve aylık bu tarihi takip eden ay başından
itibaren başlar, hükmü gereği hak kaybına uğramamak için
emeklilik başvurusu öncesi 4/b kapsamındaki
sigortalılığa ilişkin prim borçlarının ödenmesi gerekir.
Aynı hassasiyeti isteğe bağlı sigortaya prim ödediği
için 4/b sigortalısı sayılanlarda göstermeli, prim borcu
varsa emeklilik başvurusu öncesi borcu mutlaka
ödemelidir.
Şerif Akcan / Türkiye |