|
|
Kıdem tazminatı
verilmesinin koşulları |
|
Kıdem tazminatı, 1475 Sayılı eski İş Kanunu'nun
14'üncü maddesinde gösterilen fesih hallerinde,
en az bir yıllık çalışması olan işçiye veya
işçinin vefat etmesi halinde de bu işçinin hak
sahiplerine işveren tarafından son brüt
kazancına göre ödenmesi gereken paradır. Kıdem
tazminatı, hem belirli süreli iş sözleşmesine
göre çalışan işçilere ve hem de belirsiz süreli
iş sözleşmesine göre çalışan işçilere
ödenebilmektedir.
|
|
|
Ancak, belirli süreli iş
sözleşmelerinde, sözleşmede belirlenen sürenin
kendiliğinden son bulması halinde veya tarafların
anlaşarak sözleşmeyi sona erdirmelerinde kıdem
tazminatı ödenmez.
Kıdem tazminatı feshe bağlı haklardan birisi olmakla
birlikte, iş sözleşmesinin sona erdiği her durumda
talep doğmaz. İş Kanunu kapsamındaki işçinin en az
bir yıllık kıdeminin olması gereklidir. Kıdem
tazminatının söz konusu olabilmesi için ayrıca iş
sözleşmesinin Kanunda belirtilen şartlarla
feshedilmesi gereklidir.
Buna göre; "İşveren tarafından 4857 Sayılı İş
Kanunu'nun 25'inci maddesinin II numaralı bendinde
gösterilen ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan
haller ve benzeri nedenler dışında iş sözleşmesinin
feshedilmesi durumunda,
a) İşçi tarafından 4857 Sayılı İş Kanunu'nun 24'üncü
maddesinde sayılan nedenlerden dolayı iş
sözleşmesinin feshedilmesi durumunda,
b) Muvazzaf askerlik dolayısıyla iş sözleşmesinin
feshedilmesi durumunda,
c) İşçinin bağlı bulunduğu kanunla kurulu kurum veya
sandıklardan yaşlılık, emeklilik, veya malullük
aylığı yahut toptan ödeme alması amacıyla iş
sözleşmesinin feshedilmesi durumunda,
d) Kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl
içerisinde kendi rızası ile iş sözleşmesini sona
erdirmesi durumunda,
e) İşçinin ölümü sebebiyle iş sözleşmesinin son
bulması halinde,
g) Sosyal sigorta yasalarında değişiklik yapan 4447
Sayılı Yasa ile getirilen bir hükümle, 506 Sayılı
Kanun'un 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A)
bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar
dışında kalan diğer şartları veya aynı kanunun
geçici 81'inci maddesine göre yaşlılık aylığı
bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve
prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri
ile işten ayrılmaları nedeniyle,"
işçiler kıdem tazminatı almaya hak kazanırlar.
Önemli tartışma konularından birisi de 15 yıl
sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı
olan her işçiye kıdem tazminatı verilip
verilmeyeceğidir. Sigortalılık süresi ve prim gün
sayısının yanı sıra belirli bir yaşın tamamlanması
da emeklilik şartlarından sayılmaktadır. 15 yıl
sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısı
bulunan ve emeklilik yaşını bekleyen bütün işçilere
kıdem tazminatı alabileceği yönünde yazı
verilmektedir.
İşçinin geçerli ve haklı nedenlerle işten
çıkarılması
İşçi ve işveren arasında, iş sözleşmesinin sona
ermesinde çoğu zaman ciddi sıkıntılarla
karşılaşılmaktadır.
İşte, uygulamanın içinden gelen Baş İş Müfettişi
dostum Arif Temir tarafından hazırlanan "İşçinin
Geçerli ve Haklı Nedenlerle İşten Çıkarılması"
isimli kitapta;
- İş sözleşmesinin geçerli nedenle fesih edilmesi
- 4857 Sayılı Kanun'da iş güvencesinin kapsamı
- İşçinin işe iade edilmesi ve işe başlatılmamasının
sonuçları
- Sağlık nedeniyle iş sözleşmesinin işveren
tarafından feshedilmesinin usul ve esasları
- İşverenin işçinin iş sözleşmesini derhal fesh
etmesini gerektirecek ahlak ve iyi niyet kurallarına
uymayan haller ve benzerleri
- Ahlak ve İyi niyet kurallarına aykırılıktan derhal
fesh edilmesinde süre
- İşveren tarafından işçinin iş sözleşmesini derhal
fesh etmesini gerektirecek zorlayıcı sebepler
- İşçinin gözaltına alınması veya tutukluluğu
sebebiyle iş sözleşmesi derhal fesh edilmesi
- Çalışma koşullarında değişiklik
- İş sözleşmesinin fesh edilmesi ile ilgili
özellikli durumlara ilişkin Yargıtay kararları ve
değerlendirmeleri
gibi konuları ayrıntılı şekilde bulabilirsiniz.
Yaklaşım yayınları tarafından yayınlanmış olup,
kitabı Yaklaşım Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.,
Yıldızevler Mah. 736. Sok. No:7 Çankaya Konakları A
Blok Çankaya/Ankara adresinden veya Yaklaşım
Yayıncılık bölge bayilerinden bizzat alabileceğiniz
gibi 0-312-439 43 43 numaralı telefondan da
ayrıntılı olarak bilgi alabilirsiniz.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK/Dünya
info@resulkurt.com
|
|
|