18’inden önce işe girenlerin 18
yaşlarını doldurdukları tarih, başlangıç sayılıyor
27.05.1968 doğumluyum. İlk sigorta girişim 20.08.1982 ve
16 yıl Bağ-Kur’um var. Halen sigortalıyım. 4/a
kapsamında 3.5 yıldan fazla prim ödedim. Ne zaman emekli
olurum? Sigorta’dan 18 yaş öncesi çalışmaların
sayılmadığını söylediler. Siz de TGRT FM’deki canlı
yayında 18 yaş öncesinin sayıldığını söylediniz. Bu
konuda bilgi verirseniz sevinirim.
CEVAP: Emeklilik hesabı, 4447 ve 4759 sayılı Kanunlara
ve 12-99 sayılı Ek Genelge ile 12-117 Ek Genelgeye göre
yaşları ne olursa olsun sigortalının ilk işe giriş
tarihlerine göre yapılıyor. Sigortalılık süresinin
başlaması 18 yaşın dolması ile bir ilgisi yoktur.
01.04.1981 tarihinden önce işe giren bayanların emekli
olması için iki şart vardı. 20 yıl ve 5000 gün.
08.09.1976 tarihinden önce işe giren erkeklerin emekli
olmaları için gene iki şart vardı. 25 yıl ve 5000 gün.
Yani emekli olmaları için yaş şartı yoktu.
2564 sayılı Kanunun çıkması ile 01.04.1981 tarihinden
sonra 18 yaşından önce işe girenlerin 18 yaşlarını
doldurdukları tarih başlangıç sayılıyor ve 18 yaşın
altında geçen gün ve kazançlar ise emekliliklerine
sayılıyor.
08.09.1999 günü Resmî Gazete’de yayınlanan 4447 sayılı
Kanun ile emekli olmak için üçüncü bir şart olarak yaş
getirildi. Emeklilikte yaş şartı da kadın ve erkekler
için işe giriş tarihlerine göre kademelendirildi.
Kademeli emeklilikte 18 yaş dikkate alınmıyor.
18 yaş sadece ölüm, malullük ve engellilerin
emekliliğinde dikkate alınıyor. Bir de 01.04.1981 ile
08.09.1981 tarihleri arasında işe giren kadınlar 38
yaşlarında emekli olabiliyorlar. 18 yaşından önce işe
girenlerin 18 yaşlarını doldurdukları tarih başlangıç
sayılıyor. Ama 18 yaşın altında geçen gün ve kazançlar,
prim gün sayısına katılıyor.
Kademeli emeklilikle ilgili olarak 12-99 Sayılı Ek
Genelge ile 12-117 Sayılı Ek Genelgede geniş bilgi ve
örnekler mevcuttur.
Bu açıklamadan sonra sizin durumunuza gelince,
verdiğiniz bilgi ve 20.08.1982 tarihli sigorta
girişinize göre; 25 yıl, 47 yaş ve 5150 gün ile emekli
olabilirsiniz. 25 yılınız, gününüz ve Bağ-Kur’dan sonra
SSK’da 3.5 yılı çalışmanız mevcut. 47 yaşınızın dolduğu
27.05.2015 tarihinde emekli olursunuz. Bu tarihte emekli
olmanıza hiçbir engel yoktur.
1955 doğumlu olan ve 27.12.2008 tarihinde vefat eden
şahsın, 1977 ile 2002 arasında 790 gün, 1983-1986
arasında da Suudi Arabistan’da 1093 gün çalışması
mevcut. Bu şahsın halen sağ olan eşine aylık
bağlanabilir mi, bağlanabilirse nasıl bağlanabilir?
CEVAP: 5510 Sayılı Kanunun 32. maddesindeki ölüm aylığı
bağlanabilmesi için aranan 1800 prim gün şartı 4 (a), 4
(b) ve 4 (c) sigortalıları için geçerli olup, 1800 prim
gün şartının oluşmasında, gerek ölen sigortalının
gerekse hak sahiplerinin yaptıkları tüm borçlanmalar
dikkate alınacaktır. Bu şartın tek başına yerine gelmesi
yeterli olup ayrıca, sigortalılık süresi aranmayacaktır.
4 (c) sigortalıları açısından Kanunun geçici 4. maddesi
hükümleri saklıdır. Buna göre, vefat edenin 790 günü
var. Yurt dışı borçlanması yaparak 1800 güne tamamlayıp
hak sahiplerine maaş bağlanır.
Lütfi Köksal / Türkiye |