|
|
|
|
|
Sigortasız
işçilerde dava açma süresi |
|
|
|
Okurumuz Ö.S.,
“15/11/1970 doğumluyum. 01/01/1995 yılında
sigortalıyım. Fakat 1987’de liseyi bitirdikten
sonra bir Tüketim Kooperatifinde 1989 yılında
üniversiteyi kazana kadar çalıştım. Bu
dönemlerde sigortamın yapılıp yapılmadığını
bilmiyorum. Yapılmadı ise o dönemlerde
çalışanların şahitliği ile sigorta başlangıcını
yaptırabilir miyim?” diye soruyor. İşverenler,
çalıştıracağı kimseleri (istisnalar haricinde)
işe başlatmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumuna
internet üzerinden işe giriş bildirgesiyle
bildirmek zorundadır. |
|
|
Sigortasız çalıştırılan işçilerin,
mahkeme kararıyla bu günlerin hizmetini kazanmaları
mümkündür.
Çalışmaları fiilen veya iş yeri kayıtlarından tespit
edilecek her türlü bilgiden ya da kamu kuruluşları
tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden
tespit edilemeyen sigortalılar çalışmalarını yetkili
bir mahkeme açacakları hizmet tespit davasıyla ve
yargı kararıyla ispatlayabilirler. Aylık prim ve
hizmet belgesi işveren tarafından verilmeyen veya
çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortasız
çalıştırılmış olan işçilerin, çalıştıklarını
hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak beş
yıl içerisinde iş mahkemesine başvurarak, alacakları
ilâm ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme
kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile
prim ödeme gün sayıları dikkate alınır.
Bu hizmet tespit davasının açılmasında yetkili
mahkeme, iş mahkemesi veya iş mahkemesi bulunmayan
yerlerde bu davalara iş mahkemesi sıfatıyla bakan
asliye hukuk mahkemeleridir.
Sigortasız çalıştırılan bu kişilerin hizmetlerinin
tespiti maksadıyla mahkemeye başvurmaları için
kendilerine tanınan süre beş yıl olarak
belirlenmiştir. Bu beş yılık süre, zaman aşımı
süresi olmayıp hak düşürücü süredir.
Dolayısıyla, 1989 yılındaki çalışmalar için, işten
ayrıldıktan sonra beş yıldan fazla bir zaman
geçtiğinden dolayı dava açılması halinde hak
düşürücü süre nedeniyle kazanılması mümkün değildir.
Emeklilik yaşı tamamlanmalı
Okurumuz Erdal Doğan, “29.06.1987 tarihinde ilk defa
sigortalı oldum. 585 gün sigorta primim ödendi.
18.07.1969 doğumluyum. Ne zaman ve ne kadar sigorta
primi ödeyip emekli olabilirim?” diyor.
Okurumuz ilk defa 29.06.1987 tarihinde sigortalı
olduğu için, 25 yıl sigortalılık süresi, 50 yaşı ve
5375 prim gününü doldurmak koşuluyla SSK’dan emekli
olabilecektir.
Özürlü emekliliğinde yaş yok
Okurumuz Orhan Çakaloğlu; “SGK dan 20 yıl içinde
çalışmış olduğum 5875 günüm var. 38 yaşındayım.
Yüzde 44 vergi indirimi raporum var. Engelli
emekliliği müracaatı yapabilir miyim? Yaş bekler
miyim?” diyor.
İlk defa 06/08/2003 tarihinden önce çalışmaya
başlayan ve sakatlığı nedeniyle vergi indiriminden
yararlandığını belgelendiren özürlü sigortalılar
için kademeli bir geçiş öngörülmüş olup aşağıda
belirtilen sigortalılık süreleri ve prim gün
sayılarıyla yaşlılık aylığından yararlanacaklardır.
1 Ekim 2008 öncesi sigortalılar aşağıda belirtilen
işe giriş tarihleri ile çalışma gücü kaybı oranı ve
derecesine göre belirli bir prim günü ve
sigortalılık süresi ile yaşlılık aylığı
bağlanabiliyor.
05.08.1991 ve daha önce sigortalılığı başlayanların
15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 gün prim
ödemesini tamamlayarak sakatlık vergi indirimi ile
emekli olmaları mümkündür. Bu şekilde sakatlık vergi
indirimi ile emeklilikte yaş şartının tamamlanması
gerekmez. İstediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
RESUL KURT / STAR |
| |
| 14.05.2011 |
| |
|
