|
Vergi ve sigorta
affı kime ne getiriyor, ne götürüyor
CUMHURİYET tarihinin en kapsamlı af yasası diye ifade
edilen ve adı bile 612 kelimeden oluşan “Torba Yasa”
Meclis’te kabul edildi.
Yasanın 3-5 gün içinde Cumhurbaşkanlığı’na gönderilmesi
ve şubat sonu ya da mart başı itibariyle
Cumhurbaşkanı’nca imzalandıktan sonra, Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Son derece kapsamlı olması, birbiriyle bağlantısı
olmayan çok sayıda yasa ve 96 maddeden oluşan yeni
düzenlemelerin ilave edilmesi nedeniyle, bu yasaya
“Çuval Yasa” ya da “Çorba Yasa” benzetmesi yapanlar da
var.
6108 sayılı Torba Yasa ile yapılan en önemli düzenleme,
faiziyle birlikte tutarı 110 milyar lirayı bulan “Vergi
ve Sigorta Primi” affı ile ilgili.
Hafta sonuna kadar devam edecek olan bu yazı dizimizde,
vergi, SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına getirilen ödeme
kolaylığı başta olmak üzere, Torba Yasa ile yapılan
önemli düzenlemeleri açıklayacağız.
Torba Yasa’da neredeyse herkesi ilgilendiren çok önemli
avantajlar da var. O nedenle, yazı dizimizi dikkatle
takip ederek, farkında olmadığınız çok sayıda avantajı
öğrenebilirsiniz.
A. ÖDEME KOLAYLIĞI SAĞLANAN ALACAKLAR
· Vergiler / Vergi Cezaları
· Gümrük Vergileri ve İdari Para Cezaları
· Sosyal Güvenlik Primleri (SSK, Bağ-Kur) ve İdari Para
Cezaları
· TEDAŞ’ın elektrik alacakları
· OSB’nin elektrik, su, doğalgaz alacakları ile yönetim
aidatları alacakları
· İl özel idarelerinin çeşitli harç ve katılma payı gibi
bazı alacakları
· Belediyelerin (Emlak Vergisi, Çevre Temizlik, İlan ve
Reklam Vergisi gibi) vergi alacakları, tarifeden doğan
ücret ve su alacakları
· TOBB ve bağlı odalarının oda aidatı alacakları
· YURT-KUR’un öğrenim kredisi alacakları
· TRT’nin elektrik payı ve bandrol ücretlerinden
kaynaklı alacakları
· KOSGEB’in desteklerden kaynaklanan alacakları
· Ecrimisiller, KKDF, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu
(DFİF) alacakları,
· Trafik para cezası, askerlik para cezaları, nüfus para
cezaları vs.
gibi çok sayıda alacakları kapsıyor.
B. KAPSAMA GİREN ALACAKLARIN DÖNEMİ
· 31 Aralık 2010 tarihine (Sigortada Kasım 2010 ve
önceki aylara) ilişkin alacaklar
· 31 Aralık 2010’a kadar verilmesi gereken beyannameler;
Veraset ve İntikal V., KDV/Muhtasar/Damga/Harç vd.
· 31 Aralık 2010’dan önce tahakkuk eden Emlak, MTV,
Çevre Temizlik Vergileri,
· 31 Aralık 2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce
yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı
olmayan vergi cezaları,
· 2010 yılına ilişkin olarak 31 Aralık 2010 tarihinden
(bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara
bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları
Kanun kapsamındadır.
C. VERGİLERLE İLGİLİ KOLAYLIKLAR VE FIRSATLAR
· Kesinleşmiş alacakların 36 aya kadar ödeme vadesine
bağlanması.
· İhtilaflı alacakların büyük bir kısmının silinmesi ve
36 aya kadar vade yapılması.
· Kanundan önce başlamış inceleme ve tarhiyat
işlemlerine de Kanundan yararlanma imkanı
· Matrah ve vergi artırımı yoluyla 2006-2009 yılları
için vergi incelemesinden kurtulma
· Stok beyanı ve kayıtların düzeltilmesi
· Kasadaki nakit fazlasına ve ortaklardan alacaklara af
· Pişmanlık
Taksitli ödemeyi aksatan ne olacak
TORBA Kanun’a göre ödenmesi gereken taksitlerden BİR
TAKVİM YILINDA (yani 1 Ocak-31 Aralık döneminde)
ödenmesi gereken ikiden fazla taksitin zamanında
ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, kesinleşmiş amme
alacaklarının bu Kanun kapsamında ödenmesi hakkı
ödenmemiş kısım itibariyle kaybedilecek.
Bir takvim yılında aksatılan taksit sayısı iki veya daha
az ise, bu Kanun kapsamında kalınmaya devam edilecek.
Ancak aksatılan taksit veya taksitler en geç son taksiti
izleyen ayın sonuna kadar gecikme zammı ile birlikte
ödenmek zorundadır.
Aksama durumu her bir alacaklı idare açısından ayrı ayrı
dikkate alınacak.
Başvuru zamanı ve ödeme nasıl olacak
· Başvuru Zamanı: Kanunun YAYIMLANDIĞI TARİHİ İZLEYEN
İKİNCİ AYIN SONUNA KADAR alacaklı idareye başvuruda
bulunulması gerekiyor.
· Ödeme: İlk taksit yayımı izleyen üçüncü ayda, SGK’da
ise dördüncü ayda ödenecek.
· Taksit seçenekleri ve faizler: Ödemelerin taksitle
yapılması da mümkün. Bu durumda, yıllık olarak yüzde 5
civarında faiz uygulanacak. Anapara ve düşük oranlı
(yani TEFE/ÜFE’ye göre) hesaplanan faiz toplamı
dondurulacak. Dondurulan bu tutar taksitle, yıllık yüzde
5 faiz ile ödenebilecek. Taksitle ödeme yolunu
seçenlerin taksit sayısına göre, uygulanacak katsayı
tabloda gösterilmiştir.
Taksitlendirme ile haciz kalkar mı
TECİL ve terkin eski borçların yapılandırılmasında,
kalan borçtan anaparaya isabet eden kısım belirlenecek.
Bu tutar yapılandırmadan yararlandırılacak.
Vergi ya da sigorta primi affından yararlanmak için
başvurunlar, borçlarını örneğin 36 ay taksitle ödemek
için dilekçe verdiklerinde, bunlar hakkında uygulanmış
olan hacizler kaldırılmayacak.
Ödeme yapıldıkça, yapılan ödemeye isabet eden oranda
hacizlerin kaldırılması ve alınan teminatların iadesi
söz konusu olacak.
110 milyar lirayı buluyor
TORBA Yasa kapsamında yeniden yapılandırılacak alacaklar
2010 yılı sonu itibariyle, yaklaşık 110 milyar lirayı
buluyor. Bu nedenle, devlet için de ciddi bir gelir
kaynağı olacak.
Ana paraya dokunmayan ancak faizler ile gecikme zammı ve
cezalara “kısmi af” getirip, 36 aya kadar vade yapmak
suretiyle “ödeme kolaylığı” sağlayan düzenlemenin, temel
esasları aşağıdaki gibi.
1. Kesinleşmiş Vergi Borçları ve SSK, Bağ-Kur prim
borçlarında, anaparaya af yok.
2. Faiz ve gecikme zammına kısmi af var. Faiz ve gecikme
zamları silinecek. TEFE ve ÜFE oranına göre yeniden
hesaplanacak.
Burada sözü edilen TEFE; 31.12.2004 tarihine kadar olan
Toptan Eşya Fiyat Endeksini, ÜFE ise 1.1.2005 tarihinden
itibaren Üretici Fiyatları Endeksini ifade etmektedir.
Hesaplamalarda esas alınacak ilk aya ilişkin TEFE/ÜFE
aylık değişim oranı, alacağın vadesinin rastladığı ay
için açıklanmış olan oran olacak.
TÜFE/ÜFE aylık değişim oranları vergi dairesi ve sosyal
güvenlik kurumunda var ancak arzu edenler
“www.tuik.gov.tr” internet adresinden de temin
edebilirler.
Buradaki indirim, yıllara göre değişiyor. 2/3’den
başlayıp 7/8’i hatta 12/13’ü bulabilen faiz affı,
değişik yıllara göre tabloda gösterilmiştir.
Pişmanlık ya da indirimli ödemeye kolaylık olacak
VERGİ Usul Kanunu’nun 371. maddesine göre verilen
beyannamelerde, 6108 sayılı Torba Yasa’nın yayımlandığı
tarih itibariyle tahakkuk eden ve henüz 15 günlük ödeme
süresi geçmemiş olan alacaklarda “pişmanlık zammı”
yerine TEFE/ÜFE’ye göre hesaplanan faiz alınacak.
Aynı şekilde Vergi Usul Kanunu’nun 376. maddesine göre
“cezada indirim” talebinde bulunan ve yasanın
yayımlandığı tarih itibariyle dava açma süresi geçmiş
olan fakat henüz ödeme süresi geçmemiş bulunan alacaklar
da Torba Yasa ile tanınan avantajlardan yararlanacaklar.
İkmalen, re’sen veya idarece tarh edilmiş olan ve Torba
Yasa’nın yayım tarihi itibariyle ödeme süresi geçmemiş
bulunan alacaklarda da; vergi cezasının tamamı
kaldırılacak, faizler de TEFE/ÜFE’ye göre hesaplanacak.
2010 geçici vergileri ödenmeyecek
2010 yılında tahakkuk eden ancak torba Yasa’nın
yayımlandığı tarihe kadar ödenmemiş olan geçici
vergilerde;
· Geçici vergilerin asıllarının ödemesi gerekmiyor.
· Geçici vergi asıllarının ödenmemesi için, 2010 yılı
ile ilgili olarak verilecek gelir/kurumlar beyannameleri
üzerinden tahakkuk edecek gelir ve kurumlar vergilerinin
ödemesi gerekiyor.
· Birikmiş faizlerde TEFE/ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak.
Şükrü KIZILOT
skizilot@yaklasim.com
Hürriyet
|
