İş kazası hakkında yapılacak bildirimler, günlüdür. Bu açıklamalarımızdan da anlaşıldığı üzere, iş kazalarının doğru bir şekilde bildirilmesinin oldukça önemli sonuçları var ve işvereni birçok olumsuzluktan kurtarıyor. Daha önce "İş kazalarının bildirilmesi" başlıklı (Yeni Şafak, 24.08.2009 Pazartesi tarihli) yazımda da tek bildirim hakkındaki görüşüm yer almıştır: Okuyucularımdan Osman Sertan DİLER'in sorusu şöyle: "Yeni bir şirkette muhasebe müdürü olarak çalışmaya başladım. Şirkette Haziran 2010 tarihinde pazarlamacı bir çalışan, iş seyahatindeyken trafik kazası geçiriyor ve kolunda çok büyük hasarlar oluşuyor; yaklaşık %25 çalışamazlık raporu alabiliyor. Otellere mobilya pazarlama işi ile ilgilendiğinden sürekli seyahat yapıyor ve kullandığı araç da şirkete aittir. Yani trafik iş kazası tarihi, Haziran 2010. İş kazasının bildirildiği tarih, 13 Mayıs 2011. Fakat eski muhasebe müdürü, durumu iş kazası olarak bildirmemiş açıkçası uğraşmak istememiş. Kaza geçiren işçimizin yaklaşık 7 aylık çalışamaz raporu vardı ve bu raporları internetten gönderdik. Tabi iş kazası olarak bildirilmediğinden sürekli işgöremezlik geliri hakkından da yararlanamıyor. Ben şimdi bu işçiye bu maaşı bağlatabilmek için 11 ay sonra bu kazayı iş kazası olarak bildirimini yaptığım zaman şirketin yiyebileceği cezalar nelerdir? Ve bu sebeple herhangi bir inceleme ya da iş müfettişi teftişe gelebilir mi? Ve 11 ay sonrada bildirsek bu çalışanımıza sürekli iş göremezlik geliri bağlanmasında bir sıkıntı olur mu? Eğer bu gelir bağlanırsa geçmiş 11 aylık tutarı da topluca alabilir mi, yoksa bağlandığı aydan itibaren almaya mı başlar?" C: İş kazasının işçiler (4/a sigortalıları) ile çıraklar, stajyerler, tesis ve atölyelerde tutuklu ve hükümlüler, İŞKUR kursiyerleri vb (5510 s.K.m.5 kapsamında bulunan sigortalılar) bakımından bunları çalıştıran işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, (esnaf vb 4/b sigortalıları bakımından kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde) iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi (Ek-7) ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur. Bu 3 günlük süre, iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlar. İş kazası ve meslek hastalığı bildirgesinin şekli ve içeriği, verilme usulü ile bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Kurum tarafından çıkarılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğiyle düzenlenmiştir. Yönetmeliğin "İş kazasının bildirimi ve bildirim süresi" başlıklı 38'inci maddesinde, İş kazasının bildirim esasları daha detaylı anlatılmakta; Ek-7'de yer alan iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesini vermekle yükümlü olanların e-sigorta ile Kuruma bildireceği veya doğrudan ya da posta yoluyla da ilgili üniteye gönderebileceği; adi posta veya kargo ile yapılan bildirimlerde Kurum kayıtlarına intikal tarihinin, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta ile yapılan bildirimlerde de postaya veriliş tarihinin esas alınacağı belirtilmektedir. Şimdi de cezaî işlemlere değinelim: a)İşverenler işyerlerinde meydana gelen iş kazasını ve tespit edilecek meslek hastalığını en geç iki işgünü içinde yazı ile ilgili ÇSGB bölge müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar. (4857 s İşK.m.77/3). 4857 sayılı İş Kanunu'nun 77'nci maddesine aykırı olarak Bakanlık ilgili Bölge Müdürlüğü'ne iki (2) işgünü içerisinde Ek-2 İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu ile iş kazası bildirimi yapmayan işverenlere, aynı Kanunun 105/c maddesi uyarınca, 2011 yılı için 1232.-TL idarî para cezası (İPC) uygulanacaktır; b)SGK'sı okuldan yapılan öğrenci stajyerler çalıştıkları işyerinde bir iş kazası geçirmeleri durumunda normal işçi gibi çalıştıran şirketin kazanın meydana gelmesinde kusuru veya almadığı/eksik aldığı iş sağlığı ve güvenliği önlemi varsa ve bu tespit edilirse çalıştıran işverenden kusuru oranında ilk peşin sermaye değeri tutarı rücu edilir. Stajyer çalıştıran işveren kendi sigortalısı gibi stajyerlere de aynı özeni ve dikkati göstermesi gerekmekte işyeri işçisi (sigortalısı) için alınan tedbirlerin aynısı stajyer için de uygulanmalıdır. Sonuç olarak: İş kazası ve meslek hastalıkları hakkında bildirim yükümlülüklerini de yeni düzenlemeler paralelinde mercek altına almak gerek. İşçi ve işyeri bildirimlerinde tek bildirim uygulaması, güzel bir bürokratik performans olarak, iş kazası ve meslek hastalıkları bildirim yükümlülüğünde tek bildirim uygulaması Hâlbuki iş kazası ve meslek hastalıkları bildirim yükümlülüğünün de yeknesaklığa, pratik işlemlere ve hıza ihtiyacı var. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, işçi ve işveren olarak insanımızın bu ihtiyacına kulaklarını tıkayamaz.
TAHSİN SINAV / YENİ ŞAFAK |