|
|
|
|
|
BASIN
ÇALIŞANLARININ ÇALIŞMA SÜRELERİNE GENEL BAKIŞ
|
|
|
|
Ülkemizde her gün
yüzlerce gazete basılmaktadır.Çoğu zaman bu
gazeteleri elimize alır sayfalarını
çevirir,birkaç dakika sonra sıkılır bir köşeye
atarız.Gazeteler aslında zorlu bir sürecin
ürünüdür.Alın teri ve emek vardır.
Her gün Yazı İşleri çalışanları bir araya gelir
günlük gelişmeleri takip ederek,toplantı yapar
basılacak gazetenin taslağını hazırlar.Bu
koşuşturma gazetenin baskı aşamasına kadar sürer
gider. |
|
|
Baskı esnasında da bu koşuşturma
bitmez gün halen devam ediyordur.Önemli gelişmelerin
de bazen bildirilmesi adına baskılar durdurulur
araya önemli haberler alınarak yeni sayfalar dizayn
edilir.Okuyucuya iyi ve kaliteli haber vermek adına
bu koşuşturma sürer gider.
Günlük elimize ulaşan gazeteler muhabirinden,basım
işçisine,dağıtımına ve gazete bayiine kadar yoğun
bir koşuşturmanın ürünüdür.
Gazeteciliği kendine meslek edinenler gece ve gündüz
kavramını unutmuş her türlü risk altında çalışan
,savaşlarda dahi çatışma ortasında canlarını hiçe
sayan fedakar fikir emekçileridirler.
5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla
Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi
Hakkındaki Yasa’ya göre, fikir ve sanat işlerinde
ücret karşılığı çalışanlara gazeteci deniliyor.
Gazetecilerin günlük ve haftalık çalışma sürelerini,
fazla mesaili çalışma, hafta tatili ,ulusal bayram
ve genel tatillerdeki çalışma durumlarına
değerlendirmeye çalışacağız.
Günlük ve Haftalık Çalışma Süreleri:
Gazetecilerin günlük çalışma süresi 5953 sayılı
kanunda 8 saat olarak belirlenmiştir.Bu durumda
hafta 6 gün çalışma esası dikkati alındığında
haftalık çalışma süresi ise 48 saat olur.
6 gün Çalışan Gazeteciye Bir gün Haftalık İzin:
Haftada bir gün gazetecilere hafta tatili verilmesi
gerekir.Pazar gününden başka bir gün hafta tatili
yapan gazeteci, pazar günü çalıştığı zaman fazla
çalışma yapmış sayılmaz. Burada Pazar günü
gazetecilerde tatil kavramı olarak önemli bir yer
tutar.
Devamlı Gece Çalışan Gazeteciye İki gün Hafta Tatili
Var:
Gazetecinin vazifesi devamlı gece çalıştırmasını
gerektirdiği hallerde gazeteciye hafta tatili iki
gün olarak kullandırılır.
Devamlı Gece Çalışan Gazeteci Gündüz Çalışan
Gazeteciye Göre Sekiz Saat eksik Çalışır:
Sürekli gece çalışan gazetecinin haftalık çalışma
süresi 40 saat olarak belirlenmiştir.
Gazetecilerde Fazla Mesai:
Gazeteciler haftalık normal çalışmalarının dışında
günde en fazla 3 saat fazla mesaili çalışma
yapabilirler. Bu durumda bir gazeteci her gün 11
saat çalıştırılabilir.
Fazla Mesai Ücreti %50 Artırımlı Ödenir:
Basın İş Yasası’na tabi çalışanların fazla çalışma
ücretleri saat başına yüzde 50 artırımlı olarak
ödenmektedir.
Fazla Mesai 24’den sonra ise %100 Artırımlı Ödenir:
Günlük normal çalışma süresine ilaveten fazla
çalışmaların saat 24’den sonraya denk gelen kısmının
ücreti bir katı fazla olarak ödenecektir.
Fazla saatlerin hesabında, yarım saatten az olan
süreler yarım saat, fazlası ise bir saat sayılır.
Fazla saatlerde çalışma, ücretlerini parça başına
veya yapılan iş miktarına göre alan gazetecilere
yaptırıldığı takdirde bunların fazla saatlere denk
gelen çalışmalarının karşılığı olarak fazla çalışma
ücreti ödenir.
Fazla çalışmalara ait ücretler gazetecilere müteakip
ücret ödemesiyle birlikte ödenir. Buna göre gazeteci
fazla çalışma yaptığında fazla çalışma ücreti
müteakip ilk normal ücretin ödenmesi gereken
tarihinde ödenecektir. Fazla çalışma ücretlerinin
gününde verilmemesi halinde, bu ücretler her geçen
gün için % 5 fazlasıyla ödenir. Gazetecilerin fazla
çalışma sürelerinin hesaplanmasında günlük çalışma
sürelerinin dikkate alınması gerektiği
unutulmamalıdır.
Bayramlarda ,Hafta Tatillerinde Çalışma:
Basın İş kanununa göre gazeteciler ulusal bayram,
genel tatiller ve hafta tatilinde çalışmaları fazla
çalışma olarak değerlendirilir,ücretleri de %50
zamlı olarak fazla mesai saatine denk gelecek
şekilde ödenir.
Fazla Çalışma da Yıllık Bir süre Belirlenmemiştir.
Bir gazeteci günde normal olarak 3 saat fazla mesai
yapar ise,Ayda 24 gün 72 saat yılda 864 saat fazla
mesai yapabilir.
Bu kadar fazla mesaili çalışan bir insan içinde
sağlık açısından problemler ortaya çıkar.
İdari Para Cezası:
5953 sayılı Basın İş Kanunun da Ek 1 inci maddesinde
yazılı fazla saatlerle çalışma ücretlerini
gazeteciye ödemeyen veya mezkur maddede yazılı zam
hadlerinden daha aşağı hesap etmek suretiyle ödeyen
işverene, ödemediği fazla saat ücretleri tutarının
veya eksik ödediği ücretler tutarının beş katı kadar
idarî para cezası verilir.
İdarî para cezaları, o yerin Çalışma ve Sosyal
Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürü tarafından verilir.
5953 sayılı Basın İş yasası basın emekçilerinin
haklarını savunmaktan uzaklaşmıştır.Günümüz çağdaş
hukuk ve çalışma yaşamı şartlarına göre yeniden
değerlendirilmesinde fayda vardır.
Gece çalışma süreleri 7,5 saat olarak
düzenlenebilir,Gazetecinin fazla çalışmasında onayı
aranmalıdır,fazla çalışmada yıllık süre
getirilmesinde fayda vardır.
VEDAT İLKİ |
| |
| 13.05.2011 |
| |
|
