|
|
|
|
|
Çalışanların izin hakları |
|
|
|
Okulların kapanması yaklaşınca çalışanlar
arasında yıllık izin telaşı başlıyor. Bunun
yanında işverenler de Haziran’ın 15’inden Eylül
sonuna kadar işletmelerinde izin planlamaları
yapıyor. Biz de bugün köşemizde, işverenler ve
çalışanlar açısından yıllık izin konusunu
değerlendirmek istiyoruz...
4857 sayılı İş Kanunu’nun 53. Maddesinde
tanımlanan “Yıllık Ücretli İzin” hakkı ve
süreleri: |
|
|
* 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) hizmet süresi
olanların 14 gün,
* 5 yıldan fazla 15 yıldan az hizmet süresi
olanların 20 gün,
* 15 yıl (dahil) ve daha fazla hizmet süresi
olanların 26 gün izin hakkı vardır. Belirlenen
sürelerden kısaltma yapılamaz.
* 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle 50 ve daha
yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli
izin süresi 20 günden az olamaz.
* Yıllık izin sürelerinin bitiminde çalışan 4 günlük
Ücretsiz Yol İzni kullanabilir.
Basın çalışanlarının yıllık izin süreleri:
Basın çalışanlarının yıllık ücretli izin hakkı ve
süreleri 5953 sayılı Basın İş Kanunu’nun 21.
maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre;
* Günlük süreli yayın yapan gazetelerde çalışan bir
gazeteciye, en az 1 yıl çalışmış olmak şartıyla,
yılda 4 hafta izin verilir.
* Gazetecilik mesleğindeki hizmeti 10 yıldan yukarı
olan bir gazeteciye, 6 hafta izin verilir.
Gazetecinin kıdemi aynı gazetedeki hizmetine göre
değil, meslekteki hizmet süresine göre hesaplanır.
* Günlük olmayan haftalık, aylık dergilerde çalışan
gazetecilere her 6 aylık çalışma devresi için 2
hafta izin verilir.
Yıllık ücretli izinlerin hesabında bu Kanunun 1.
Maddesindeki “Gazeteci” tabirine girenlerin
kıdemleri, iş akdinin devam etmiş veya fasılalarla
yeniden inikat etmiş olmasına bakılmaksızın,
gazetecilik mesleğinde geçirdikleri hizmet süresi
dikkate alınmak suretiyle tespit edilir. İzin
hakkından vazgeçilmez.
Gemilerde çalışan personelin yıllık izin hakları:
Gemilerde çalışanların yıllık ücretli izin hakkı ve
süreleri 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 40.
Maddesinde tanımlanmıştır. Aynı işveren emrinde veya
aynı gemide bir takvim yılı içinde bir veya birkaç
hizmet akdine dayanarak en az 6 ay çalışmış olan
Gemi adamı, yıllık izne hak kazanır. Buna göre gemi
adamlarının izin süreleri şunlardır:
* 6 aydan 1 yıla kadar hizmeti olanlara 15 günden,
* 1 yıl ve daha fazla hizmeti olanlar için yılda 1
aydan az olamaz.
İzin işverenin uygun göreceği bir zamanda
kullanılır. Bu haktan vazgeçilmez. Bir aylık izin,
tarafların anlaşmasıyla aynı yıl içinde kullanılmak
suretiyle ikiye bölünebilir. Gemi adamı, yıllık
ücretli iznini yabancı bir memleket limanında veya
hizmet akdinin yapılmış bulunduğu mahalden gayri bir
yerde kullanmaya zorlanamaz. Gemi adamı, dilerse,
işveren veya vekilinden Ücretli İzne İlişkin olarak
7 güne kadar Ücretsiz Yol İzni de isteyebilir.
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş
sözleşmeleri ile artırılabilir.
İdari para cezası:
Kullandırılmayan yıllık izin süreleri için
uygulanacak para cezaları ise kısaca şöyledir:
* İzni kullandırmamak veya eksik kullandırmak; bu
durumdaki her işçi için 219 TL,
* 854 sayılı Deniz İş Kanunu’nun 53. Maddesine göre
616 TL,
* 5953 sayılı Basın İş Kanunu’nun 29. Maddesine göre
ise yevmiyesinin 2 katı gazeteciye ödemeye ve ayrıca
bu miktarda ağır para cezasına mahkum edilir.
Yıllık izinlerin kullandırıldığını ispat hakkı
işverende olduğu için; yıllık izin defteri tutmayı,
yıllık izin formlarına izin kullanma sürelerini
yazarak ve işçinin imzasını alarak özlük dosyasında
saklamayı unutmayın.
Lütfi Köksal / Türkiye |
|
|
| 11.06.2011 |
| |
|
