Ayrıca oluşacak primleri de işveren öder.
6111 sayılı Torba Kanun sigortalılıkla ilgili ayrık
bir düzenlemeye yer vermiştir. Bu hafta, hiçbir
şekilde 5510 sayılı Reform Yasasının tekniğine
uyuşmayan “toplu taşıma araçlarında çalışanların”
sigortalılığından söz edeceğiz...
Öncelikle belirtelim ki; şehir içinde ticari taksi,
dolmuş ve diğer toplu taşıma araçlarının sahibi
olanlar ile bu araçları sahibinden kiralamak
suretiyle kendi adlarına işletenler 4/b kapsamında,
ticari taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçları
sahiplerinin yanında ücret karşılığında tam süreli
(ay içinde 10 günden fazla) çalışanlar ise 4/b
kapsamında sigortalı sayılmaktadır. Bu nedenle
aşağıda anlattığımız sigortalılık biçimiyle bunların
ilgisi yoktur.
6111 sayılı Kanunla getirilen yeni düzenlemeyle,
hizmet akdine tabi çalıştıkları taksi, dolmuş ve
diğer toplu taşıma araçlarında ay içinde 10 günden
az çalışmaları bulunanlar 1 Mart tarihinden itibaren
Reform Yasasına eklenen Ek-6. madde gereği 4/a
kapsamında sigortalı sayılmakta, ancak 18 gün
üzerinden hesaplanan primlerini araç sahibi değil
bizatihi çalışan şoförün kendisi ödemektedir. Her ne
kadar 18 gün üzerinden hesaplansa da kazanılan prim
ödeme gün sayısı 30 olmaktadır.
Bu kapsamda çalışanların sigortalılık tescil
kaydının başlaması için “Şehir İçi Toplu Taşıma
Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş
Bildirgesi” araç sahibiyle şoför arasında imzalanan
kısmi süreli iş sözleşmesi ile şoförlük mesleğini
yaptıkları ilin sosyal güvenlik il
müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat
etmeleri gerekecek. SGK’ya verilecek bildirgenin
ilgili alanı toplu taşıma aracı sahibinin bağlı
olduğu oda (şoförler odası, minibüsçüler odası,
otobüsçüler odası ve diğer) ya da meslek
kooperatifleri tarafından da onaylanacak ki; onayın
bulunmaması halinde sigortalılık başlatılamayacak.
Bu kapsamdaki sigortalılık, ‘bildirge’nin SGK’ya
verildiği tarih itibariyle başlatılacaktır.
Dolayısıyla sosyal güvencesi olmayan şoförlerin
başvuru için acele etmesinde fayda var. Ayrıca
bildirimi süresinde yapmayan araç sahibi ve ilgili
meslek kuruluşuna da 1 asgari ücret ceza
uygulanacağını da özellikle hatırlatmak isterim.
ŞOFÖRLER SSK ŞARTLARINDAN EMEKLİ OLACAK
Şoförler, belirlenen prime esas kazancın alt ve üst
sınırı arasında olmak kaydıyla kendileri tarafından
belirlenecek günlük kazancın otuz katının % 32.5’i
oranında prim öderler. Primlerin % 20’si malullük,
yaşlılık ve ölüm, % 12.5’i genel sağlık sigortası
primidir. Hakkında işsizlik sigortası hükümleri
uygulanmasını isteyen şoförler ayrıca % 3 oranındaki
işsizlik sigortası primi de öderler. Belirlenen
prime esas günlük kazancın alt sınırının on sekiz
katı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için
bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek
üzere prim hesaplanır. Bu kapsamda ödenen primler
4/a sigortalılığına sayılacağından şoförler daha az
prim ödeyerek eski adıyla SSK şartlarından emekli
olabilecekler.
Örneğin; Mayıs-2011’de çalışmaya başlayan şoförün
ödeyeceği en az prim tutarı,
Bir günlük asgari ücret x18x% 32.5 formülüyle
hesaplanır. Buna göre, ödenecek en az prim tutarı,
26.55 TLx18x% 32.5=155.32 TL olacaktır.
ŞOFÖRLERİN SİGORTALILIĞI NE ZAMAN SONA ERECEK
Şoförlerin bu kapsamdaki sigortalılığı,
- 4/a, 4/b ya da 4/c kapsamında çalışmaya
başlamaları,
- İsteğe bağlı sigortalı olmaları,
- Toplu taşıma aracı sahibinin yanında on günden
fazla çalışmaya başlamaları,
- Bu kapsamdaki çalışmalarının sona ermesi halinde
sona erecektir.
ŞERİF AKÇAN / TÜRKİYE
|