2010'da satılan
gayrimenkulün vergisi
Gerçek kişilerin devamlılık arz
etmemek koşuluyla yaptıkları gayrimenkul (ev,
işyeri, arsa, arazi) satışından elde ettikleri
kazançlar, değer artış kazancı sayılıyor.
Gayrimenkulün edinme şekli, elde bulundurma süresi
ve elde edilen kazanç tutarına göre de ortaya çıkan
kazancın beyan edilip, vergi ödenmesi gerekiyor.
1 Ocak 2007'den sonra edinilen gayrimenkullerin beş
yıl, bu tarihten önce edinilenlerin ise dört yıl
geçtikten sonra satılması halinde, tutarı ne olursa
olsun elde edilen kazanç değer artış kazancı
sayılmıyor. Dolayısıyla elde edilen kazanç için
beyanname verilmesi ve vergi ödenmesi gerekmiyor.
Yine, ivazsız (bedelsiz) olarak (bağış, veraset vb.)
edinilen gayrimenkullerin satılmasından sağlanan
kazançlar, değer artış kazancı olarak
vergilendirilmiyor. İvazsız edinilen
gayrimenkullerde elde bulundurma süresi de
aranmıyor. Gayrimenkul 1 yıl, 2 yıl, 5 yıl, ne kadar
süre ile elde tutulmuş olursa olsun, elde edilen
kazanç vergilendirilmiyor.
VERGİLENDİRİLECEK SATIŞ KAZANCI
Gayrimenkul satış kazancına 2010 yılı için 7 bin 700
TL istisna uygulanıyor.
Gayrimenkul satışından doğan kazancın
vergilendirilmesi için;
- Satılan gayrimenkulün, bir bedel karşılığında
edinilmiş olması,
- Edinme tarihiden itibaren 5 yıl (2007'den önce
edinilenlerde 4 yıl) içinde elden çıkarılmış olması,
- 7 bin 700 TL'lik istisna tutarını aşması
gerekiyor.
KAZANÇ NASIL HESAPLANACAK?
2010 yılında satılan gayrimenkulün değer artış
kazancı hesaplanırken:
- Önce iktisap (edinme) bedeli, satışın yapıldığı ay
hariç olmak üzere Üretici Fiyat Endeksindeki (ÜFE)
artış oranında artırılacak. Ancak endekslemenin
yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya
üzerinde olması gerekiyor.
- Endekslenmiş edinme bedeli ile satış dolayısıyla
yapılan masraflar, satış bedelinden çıkarılacak.
- Ortaya çıkan kazançtan 2010 yılı için belirlenen 7
bin 700 TL istisna düşülecek.
- Kalan kısım değer artış kazancı olarak yüzde
15'ten başlayan gelir vergisi tarifesine göre
vergilendirilecek.
Satış kazancı, 25 Mart Cuma günü mesai bitimine
kadar beyan edilecek. Hesaplanan vergi Mart ve
Temmuz aylarında iki taksit halinde ödenecek.
GAYRİMENKULÜN EDİNME TARİHİ
Gayrimenkulün dört ve beş yıllık elde bulundurma
süresinin hesabında iktisap (edinme) tarihi olarak;
- Satın almada tapuya tescil tarihi,
- İnşa edilen gayrimenkullerde yapı kullanma izin
belgesinin (iskanın) alındığı tarih,
- Kooperatif ortaklarına tahsis edilen
gayrimenkullerde tahsis tarihi,
- Arsa karşılığında alınan konut ve işyerinde yapı
kullanma izin belgesinin alındığı tarih, dikkate
alınıyor.
Cebri (zorla) icra ve şüyuun izalesiyle (ortaklığın
giderilmesi) edinme halinde, tapuya tescilden önce
resmi işlemlerin tamamlanmasıyla iktisap
gerçekleşiyor.
Gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile teslim
alınarak kullanılmaya başlanan gayrimenkulün iktisap
tarihi ise taşınmazın tasarruf hakkının mükellefe
bırakıldığı tarih oluyor.
Gayrimenkulün elde bulundurma süresinin hesabı
Gayrimenkulün elde bulundurma süresine ilişkin dört
ve beş yıllık sürelerin hesaplanmasında edinme
tarihi ile satış tarihi gün, ay ve yıl olarak
dikkate alınıyor.
Örneğin, 25 Nisan 2006 tarihinde edinilen
gayrimenkulün dört yıllık elde bulundurma süresi 25
Nisan 2010 tarihinde doluyor. Gayrimenkul bu
tarihten sonra satılmışsa, elde dilen kazanç
vergilendirilmiyor.
Sigortalı olmadan önce yapılan doğum
Bir yakınım, iki çocuğunu sigortalı işe başlamadan
önce doğurmuştu. 1995 yılından beri çalışıyor. Dört
yıllık borçlanma için iki ay önce SGK'ya
başvurmuştu, 'Doğum zamanı sigortanız olmadığı için
bu yasadan faydalanamazsınız' demişler. Son iki ay
içinde bir değişiklik oldu mu? Şimdi tekrar
başvuruda bulunsun mu? İsmail Gören
SGK uygulaması, ilk defa sigortalı olunan tarihten
önce gerçekleşen doğum için borçlanma yapılamayacağı
şeklinde. Maalesef yargının kararı da bu yönde.
Sigortalılık başlangıcından önceki doğumlar
nedeniyle borçlanmak isteyip, talebi Kurum
tarafından reddedilen sigortalı kadının açtığı dava
da Yargıtay 10. Dairesi 'ilk kez SSK kapsamında 1993
yılında sigortalı olan kadının, 1980 ve 1983
yıllarında gerçekleştirdiği doğumlar sebebiyle doğum
borçlanması yapamayacağına' karar verdi (Yrg. 10. HD.
05.04.2010 tarih ve E:2009/17858, K:2010/4907 sayılı
Karar)
Buna göre, sigortalılık başlangıcından önce doğum
yapan kadınlar, ilk defa sigortalı oldukları
tarihten önce gerçekleşen doğumlar nedeniyle
maalesef doğum borçlanması yapamayacaklar.
Dolayısıyla da doğum borçlanmasıyla sigorta
başlangıcının geri gelmesi ve buna bağlı olarak da
erken emeklilik en azından şimdilik söz konusu
olmayacak.
Metin Taş-Sezgin Özcan
Kaynak:
http://www.aksam.com.tr/2010da-satilan-gayrimenkulun-vergisi-1434y.html
|