Türkiye'nin Muhasebe Rehberi   I  Yayınlanan En Son Mevzuatlar  I  Vergi Takvimi  I   Muhasebe Uygulamaları  I  Beyanname Rehberi  
Ana sayfa Yasal Uyarı Künye Danışma Hattı Güncel Bilgi Arşivi

      Çalışma Hayatı Rehberi

 MUHASEBE GÜNCEL BÜLTEN :   05 HAZİRAN 2011

  2011 Çalışmaları 

  Mükellef Rehberi 
  Pratik Bilgiler 
  Staj - Stajyer Rehberi
  Maliye Rehberi
  BEŞ DAKİKA ARA !...
  Makale Rehberi

  Kanun-Mevzuat Rehberi  

  Sosyal Güvenlik Rehberi  

 

 

 

Beklenen oldu, enflasyon zıpladı!

 

Cuma günü mayıs ayına ilişkin enflasyon verileri açıklandı. Buna göre mayıs ayında tüketici fiyatları bir önceki aya göre ortalama yüzde 2.4 oranında arttı. Geçen yılın aynı ayında bu oran eksi 0.4 idi. Dolayısıyla da yıllık enflasyon yaklaşık üç puan birden artarak yüzde 7.2'ye zıpladı.
Bu yılın başından beri yüzde 5'in altında seyreden enflasyon oranındaki bu yükseliş sürpriz olmadı. Enflasyona ilişkin yorumlarımızda, yılın ikinci çeyreğinden itibaren yükselişin kaçınılmaz olduğunu, dünyadaki gıda ve enerji fiyatlarında görülen oranların eninde sonunda yurtiçindeki fiyatlara da yansıyacağını ısrarla vurguluyorduk.

Birkaç ay önce yüzde 4'ün de altına inen yıllık enflasyon oranı Türkiye için alışılmış bir durum değildi. Yaklaşık üç puanlık yükselişin ardından gelinen yüzde 7.2 seviyesi Türkiye'nin daha çok alışık olduğu bir seviye. Yıl sonu için Merkez Bankası hedefi yüzde 5.5 olarak belirlenmişti. Enflasyon yüzde 4 seviyelerinde iken de bu hedefin aşılacağını tahmin ediyorduk. Mayıs ayındaki yükseliş bir anlamda bu beklentileri haklı çıkardı. Enflasyonda mayıs ayındaki yükselişin detaylarına da bakmamız gerek.
Aşağıdaki tablo, her ay gibi, harcama grupları itibarıyla yıllık enflasyona olan katkıları (endeks içindeki pay çarpı yüzde artış) özetliyor.
Grupların enflasyona etkisi
Ara-09 Ara-10 Mar-11 Nis-11 May-11
TÜFE 6.5 6.4 4.0 4.3 7.2
Gıda-alkolsüz içecekler (27%) 2.6 1.9 0.9 0.8 3.4
Konut (16%) 0.4 1.0 0.8 0.8 0.8
BİRİNCİ GRUP (43%) 3.0 2.9 1.7 1.6 4.2
Ulaştırma (15%) 1.0 0.9 1.0 1.2 1.3
Otel, lokanta ve kafeler (6%) 0.4 0.5 0.5 0.4 0.4
Ev eşyası (7%) -0.2 0.2 0.4 0.5 0.5
Çeşitli mal ve hizmetler (4%) 0.5 0.2 0.3 0.3 0.3
Sağlık (2%) 0.1 0.0 0.0 0.0 0.0
İKİNCİ GRUP (34%) 1.8 1.9 2.3 2.5 2.5
Alkol-tütün mamulleri (6%) 1.0 1.3 -0.1 -0.1 -0.1
Giyim-ayakkabı (7%) 0.2 0.3 0.4 0.4 0.4
İletişim-Haberleşme (5%) 0.2 -0.2 -0.2 -0.1 0.0
Kültür ve eğlence(3%) 0.2 -0.1 -0.1 0.0 0.0
Eğitim (2%) 0.1 0.1 0.1 0.1 0.1
ÜÇÜNCÜ GRUP (23%) 1.7 1.5 0.0 0.3 0.5
Tablodaki veriler enflasyonda mayıs ayındaki yükselişin nedenini açık bir şekilde ortaya koyuyor. TÜFE'de en fazla ağırlığa sahip olan gıda ve alkolsüz içecekler grubunda artan fiyatlar mayıs ayındaki yaklaşık üç puanlık artışın en güçlü faktörü durumunda. Bu gruptaki fiyat artışlarının enflasyona katkısı son aylarda alışılmadık bir şekilde bir puanın da altına gerilemişti. Oysa dünya genelinde gıda fiyatlarında ciddi bir artış söz konusu idi.
IMF tarafından her ay açıklanan küresel fiyat endeksine göre gıda ve içecek grubundaki fiyatlar dünya genelinde son on iki ayda yüzde 32 oranında artmıştı. Yakından takip ettiğimiz bu veriyi ve küresel fiyatlardaki yüksek artış oranını da geçtiğimiz aylarda enflasyona dair yaptığımız yorumlarda dile getirmiştik. Yurtiçinde ise gıda ve alkolsüz içecekler grubunda ortalama yıllık fiyat artışı nisan ayında yüzde 2.8'e kadar düşmüştü. Bu nedenle, mayıs ayında yıllık fiyat değişiminin yüzde 12.6'ya çıkması sürpriz olmadı.
Diğer yandan, TÜFE'deki aylık fiyat değişimlerine bakıldığında giyim eşyası ve ayakkabı grubunda aylık yüzde 11.7'lik artışın enflasyonu yükselttiğine dair yorumlar yapılıyor. Ancak bu grupta zaten geçen yılın mayıs ayında da yüzde 11.2'lik artış söz konusu idi. Yani mevsimsel olarak giyim-ayakkabı grubunda her mayıs ayında gerçekleşen fiyat artışları bu yıl da hemen hemen aynı seviyede gerçekleşti. Bu grubun TÜFE'deki payı da göz önüne alındığında, enflasyondaki artışa katkısı nerdeyse hiç yok.
Son olarak, geçen yıl ortalama fiyat artış oranının yüzde 25-30 civarında gerçekleştiği ve yıllık enflasyona yaklaşık 1-2 puan katkı yapan alkollü içecekler ve tütün mamulleri grubunda fiyatlar bir yıldan daha uzun süredir değişmiyor. Bu grubun yıllık enflasyona katkısı mayıs ayı itibarıyla eksi 0.1 puan. Bu durumu daha önce de dile getirmiş, fiyatlardaki durgunluğu seçim takvimine bağlamıştık. Daha çok vergi ve diğer regülasyonlarla ayarlanan alkollü içki ve tütün mamulleri fiyatlarında büyük olasılıkla seçimin ardından hızlı artışlar göreceğiz. Bu da enflasyonu yaklaşık 1-1.5 puan daha artıracak. Olası petrol fiyatı artışı ve eylül-kasım dönemindeki klasik mevsimsel yükselişleri de hesaba katarsak yıl sonunda yüzde 8-9 civarında bir enflasyon oranı bile görebiliriz.

Deniz Gökçe

akşam Gazetesi

 

05.06.2011
 
Yasal Uyarı
 
 

 

 

 

 
  ▼ Yayınlanan En Son  Mevzuatlar   (Sitenize ekleyebilirsiniz)

Copyrıght  © 2005-2011 www.muhasebenet.net www.muhasebenet.com. Her hakkı saklıdır.