|
Konunun özü nedir?
İşin aslı şu; SSK'lılar için emeklilik tarihi
hesaplanırken, ilk işe giriş veya sigortalı tescil
tarihi esas alınıyor. Bağ-Kur'da ise fiilen prim
ödenen güne göre emeklilik tarihi belirleniyor. Bu
durumun pratikte nasıl bir fark oluşturduğunu hemen
bir örnekle açıklayalım. Mehmet Bey 1 Ocak 1985
tarihinde SSK'lı olarak çalışmaya başlamış, bir ay
çalışıp işten ayrılmış ve 1 Ocak 1995 tarihine kadar
bir daha hiç çalışmamış olsun. Bu tarihten sonra da
bugüne kadar sigortalı çalıştığını varsayalım.
Mehmet Bey'in SSK'dan emeklilik yaşı hesaplanırken,
1 Ocak 1985 tarihi esas alınıyor ve 48 yaşında 5225
günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor.
Aynı Mehmet Bey'in bu kez 1 Ocak 1985'te Bağ-Kur'a
başladığını, yine bir ay prim ödeyip ara verdiğini
ve tekrar 1 Ocak 1995'te prim ödemeye başladığını
varsayalım. Mehmet Bey'in Bağ-Kur'dan emeklilik yaşı
ödediği prime göre belirlendiği için, 55 yaşında
9000 günü doldurmak şartıyla emekli olabiliyor. Yani
aynı kişi, aynı çalışma şartlarıyla SSK'dan 48,
Bağ-Kur'dan 55 yaşında emekli olabiliyor.
İşte Mehmet Bey gibi sosyal güvenlik girişi (SSK,
Bağ-Kur, Emekli Sandığı vd.) eski olduğu halde 2002
öncesi ödenmiş prim günü düşük olan bütün
Bağ-Kur'lular, SSK'ya geçerek daha erken emekli
olabiliyor.
Torba Kanun ne getirdi?
Yukarıda açıkladığımız erken emeklilik avantajı 6111
Sayılı (Torba) Kanun öncesinde de vardı. Ancak Torba
Kanun'la gelen avantaj, şirket ortaklığı veya vergi
mükellefiyetini sona erdirmeden SSK'lı olabilme
imkânıdır. Yani limitet şirket ortaklığınız devam
ederken başka bir şirketten sigortalı olabilecek,
üzerinizde konfeksiyon mağazası görünürken yine
başka bir işyerinden sigortalı olabileceksiniz.
Ancak burada fiili çalışmanın esas olduğunu da
hatırlatalım.
Diğer avantajlar neler?
Bağ-Kur'dan SSK'y geçmenin avantajı sadece erken
emeklilik değil. Bunun yanında;
· %15-20 daha yüksek emekli aylığı,
· Bayansa 7200 gün, erkekse 9000 gün yerine 5000
civarı prim günüyle emekli olabilme,
· Bağ-Kur prim borcu sebebiyle yararlanamadığı
sağlık hizmetlerinden SSK'ya geçince yararlanabilme,
imkanları da bulunuyor.
Avukatlar ve mali müşavirlerin durumu
Erken emeklilik yazılarımız yayınlanalı, kendileri
aynı zamanda Bağ-Kur sigortalısı olan serbest avukat
ve mali müşavirlerden de çok sayıda soru alıyoruz.
Meslek yasaları gereği bağımlı/işçi statüsünde
çalışamayan bu arkadaşlarımız, SSK'ya geçerek erken
emeklilik hakkından yararlanıp
yararlanamayacaklarını soruyorlar. Muhasebeci, mali
müşavir ve yeminli mali müşavirlerle ilgili olarak
3568 Sayılı Kanun'un 45. maddesinde, mesleki
faaliyetin yanında başka bir işyerinde bağımlı
çalışma yasağı yer alıyor. Benzer bir yasak 1136
Sayılı Avukatlık Kanunu'nda da yer alıyor. Ancak bu
yasaklara rağmen, bir muhasebeci veya avukat
herhangi bir işyerinde SSK'lı olarak çalışır ve
sigortalı bildirilirse ne olur? Bu durumda fiili
çalışmaya dayanan bildirimleri geçerli olur ve
SSK'lı olarak emekliliğe hak kazanır. Ancak kendi
meslek yasası gereği uygulanacak disiplin
işlemlerini göze almak şartıyla!
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün
|
