Öldürülen taksici
sigortasızsa 350 bin lira ödenmek zorunda
Öldürülen taksici K.Ö.’ın işvereni
sigortasını yaptırmadıysa SGK’ya plaka değerini aşan
rakamlarda ceza ve rücu parası ödemek zorunda kalacak.
Bu da 350 bin lirayı bulabilir. Taksi sürücüleri de
diğer çalışanlar gibi SSK’lı yapılmak zorunda ama 200
binden fazla taksi sürücüsü sigortasız çalıştırılıyor.
2005 yılına kadar 507 Sayılı Kanun’a göre esnaf sayılan
ve Bağ-Kur’lu olan plaka sahibi olmayan şoförler, 5362
Sayılı Yeni Esnaf Kanunu ile Bağ-Kur kapsamından
çıkarıldılar. İşverenleri olan plaka sahipleri de SSK’lı
yapmayınca da ortada kaldılar. İstanbul SGK İl Müdürü,
Kasım 2010’da tüm plaka sahiplerini uyarıp, şoförleri
sigortalı yapmak zorunda olduklarını hatırlattı. Sonuç
olarak, plaka sahipleri kendi araçlarını kullandıkları
ve vergi mükellefi oldukları için 5510 Sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince
eski adıyla Bağ-Kur’lu, yeni adıyla da 4/B’lidirler.
Taksi plakası sahipleri adına takside çalışanlar, yani
şoförler ise yine aynı kanun gereğince SSK’lı (4/A’lı)
olmalıdırlar. Fakat, gerek vergisel anlamda gerekse de
sosyal güvenlik primleri anlamında maliyetlere bakılarak
sürücüler genelde sigortasız (SSK’sız)
çalıştırılmaktadır.
Esasen bir işveren (plaka sahibi) yanında çalışan
şoförlerin mutlaka sigortasının yapılması gerekir.
Öldürülen Taksici Kenan Önal, ister işvereni olan plaka
sahibi sigortalı yapsın veya yapmasın 5510 Sayılı Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince
SSK (4/A) sigortalısıdır. İşvereni yani plaka sahibi,
taksiciyi zamanında SSK’lı yapmamış ise SGK tarafından
yüklü miktarda idari para cezasına çarptırılacaktır.
Taksicinin takside çalıştığı süreye göre bu ceza 20 bin
lira ile 100 bin lira arasında olacaktır.
GEÇİRDİĞİ OLAY İŞ KAZASIDIR
Bir işveren emrinde çalışan taksi şoförü Kenan Önal’ın,
işini yaparken başına gelen olay, ister gasp ister kan
davası sebebiyle olsun, işyerinde (araçta) meydana
geldiği için 5510 Sayılı Kanun’un 13’üncü maddesine göre
“iş kazası”dır. 13. maddeye göre iş kazası,
“Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, ...meydana
gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da
ruhen özre uğratan olaydır”.
GERİDE KALANLARINA ÖLÜM GELİRİ BAĞLANACAK
Sigortası ister işveren tarafından yapılmış isterse
yapılmamış olsun, 5510 Sayılı Kanun’un 19’uncu maddesine
göre Önal’ın eşi ve çocuklarına SGK tarafından sorgusuz
sualsiz hemen iş kazası ölüm geliri bağlanacaktır. Bu
gelir, şoförün aylık gelirinin yüzde 70’i oranında
olacaktır. Mesela, takside günlük 40 lira net gelir ile
çalışıyorsa brütü 1750 lira demektir ve geride
kalanlardan eşine 875 lira, çocuklarına da 435’er lira
gelir bağlanır.
Taksici Kenan’ın başka işyerlerinden de olsa en az 5
yıllık sigortası ve bu süre içinde 900 günü varsa veya
başka bir şart olmaksızın 1800 günü varsa geride
kalanlarına ayrıca ölüm aylığı da SGK tarafından
bağlanacaktır. Bu aylığın hesabı da Kenan’ın geçmiş
yıllarda SGK’ya adına bildirilen kazançlarına göre
hesaplanacaktır.
Ali Tezel
atezel@htgazete.com.tr
Habertürk |