Kısmi süreli
çalışanlara üç yeni hak
Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış
ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurtdışındaki
işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk
işçilerinin deve kuşu gibi, aynı dönem için hem 4/a
(SSK) hem de 4/b (Bağ-Kur) sigortalısı sayılma durumunun
Torba Yasa ile düzeltileceğini 21 Aralık 2010 tarihli
AKŞAM'da yazmıştık.
Benzer durumdaki kısmi süreli çalışanlar için öngörülen
iyileştirmeleri ise sonraya bırakmıştık.
Mevcut yasal düzenlemeye göre, 4857 sayılı İş Kanununa
göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile (part-time) çalışan
sigortalılar, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik
sürelerini isteğe bağlı sigortalı olarak
tamamlayabiliyorlar. Ancak isteğe bağlı sigortalı olarak
prim ödedikleri süreler, 4/b (Bağ-Kur) kapsamında geçen
sigortalılık süresi olarak değerlendiriliyor.
Başka bir anlatımla, ayın çalıştıkları günleri için 4/a
(SSK), isteğe bağlı prim ödedikleri günler için 4/b
(Bağ-Kur) sigortalısı sayılıyorlar.
TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmekte olan Torba Yasa ile
bu çarpıklık gideriliyor. Ayrıca ay içinde
çalışmadıkları süreleri borçlanmalarına ve işsizlik
sigortasına tabi olmalarına imkan sağlanıyor.
BORÇLANMA HAKKI
Torba Yasanın Resmi Gazete'de yayımlanıp yürürlüğe
gireceği tarihten sonraki sürelere ilişkin olmak üzere,
kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılar,
kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik sürelerini
borçlanabilecekler.
Borçlanılan bu süreler, hizmet akdine istinaden
gerçekleşen çalışma sürelerinde olduğu gibi 4/a (SSK)
kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak
değerlendirilecek.
Borçlanılacak sürelere ilişkin genel sağlık sigortası
primlerinin ödenmiş olması halinde, genel sağlık
sigortası primi ödenmiş bu sürelere ilişkin borçlanma
tutarı yüzde 20 oranı üzerinden hesaplanacak.
Öngörülen düzenleme geçmişe yönelik mağduriyetleri
gidermese de bundan sonrası için olumlu bir düzenleme.
Geçmişe yönelik borçlanma hakkı da verilseydi, çok daha
iyi olurdu.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK
Kısmi süreli çalışanlar, mevcut yasal düzenlemede olduğu
gibi, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik
sürelerini isteğe bağlı sigortalı olarak da 30 güne
tamamlayabilecekler.
Yeni düzenlemede eskisinden farklı olarak, isteğe bağlı
sigortalı olarak prim ödenen sürelerin de 4/a (SSK)
kapsamında geçen sigortalılık süresi olarak
değerlendirilmesi öngörülüyor.
Buna göre, kısmi süreli çalışanların, kısmi süreli
çalıştıkları aylara ait isteğe bağlı sigortalı olarak 30
güne tamamladıkları eksik süreler de 4/a kapsamında
geçen sigortalılık süresi olarak değerlendirilecek.
İŞSİZLİK SİGORTASI
İşsizlik Sigortası Kanununda Torba Yasa ile yapılan
değişiklikle, kısmi süreli çalışanlar işsizlik sigortası
kapsamına alınıyor.
Kısmi süreli çalışanlardan ay içindeki eksik günleri
için isteğe bağlı sigortalı olanlar, işsizlik
sigortasına tabi olabilecekler. Karşılığında ise yüzde 1
sigortalı ve yüzde 2 işveren payı olmak üzere toplam
yüzde 3 oranında işsizlik sigortası primi ödeyecekler.
Adresinde bulunmayanlara tebligat yapılması
TEBLİGAT Kanunu'nda yapılan değişikliklerin yürürlüğe
girmesinin ardından, adres kayıt sistemindeki adres ile
gerçek adresinin farklı olması, ciddi sorunlar ortaya
çıkarabilir.
Bilinen en son adresin tebligata elverişli olmadığının
anlaşılması veya tebligat yapılamaması halinde,
muhatabın adres kayıt sisteminde bulunan yerleşim yeri
adresi, bilinen en son adresi olarak kabul ediliyor ve
tebligat buraya yapılıyor. Aman dikkat...
Emekli Sandığı'nda doğum sonrası borçlanma var mı?
1981 yılında 3 ay sigortalı çalıştım. Daha sonra 16
Aralık 1992 tarihinde öğretmen olarak Emekli Sandığı'na
bağlı çalışmaya başladım ve 30 Haziran 2008 tarihine
kadar fiilen çalıştım. İki çocuğum var. Birincisi 12
Nisan 1992 de doğdu, ben işe 16 Aralık 1992 de başladım.
Diğer çocuğum 1 Kasım 1995 de doğdu. Hiç birinde doğum
sonrası ücretsiz izin kullanmadım. Emekli Sandığı'nda
doğum sonrası borçlanma var mı, varsa ne kadar süre?
Başlangıçta sigortalı çalışmıştım, sigorta numaram var.
Her iki çocuğum için de ikişer yıl sigortaya
borçlanabilir miyim? Bunu Emekli Sandığı ile birleştirip
Emekli Sandığı'ndan emekli olabilir miyim? Gülname
Karamanoğlu
Emekli Sandığı'nda doğum sonrası borçlanma yok. Doğum
sonrasında kullanılan ücretsiz izin süresi
borçlanılabiliyor. Ancak siz ikinci doğumdan sonra
ücretsiz izin kullanmamışsınız.
Doğum borçlanması, 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olan
kadının doğumdan sonraki çalışmadığı süreler için söz
konusu. Buna göre de ancak birinci doğumun gerçekleştiği
12 Nisan 1992 tarihi ile Devlet memuriyetine
başladığınız 16 Aralık 1992 tarihi arasındaki süreyi
borçlanabilirsiniz. Bu da Emekli Sandığı'ndan emekli
olmanıza yetmez.
Metin Taş-Sezgin Özcan Kaynak:
http://www.aksam.com.tr/kismi-sureli-calisanlara-uc-yeni-hak-974y.html
|