Sigortalılık süresi nedir?

Soru: Sadettin Bey, sizden aldığım bilgilere göre emeklilikte 5300 gün, 49 yaş ve 25 yıllık sigortalılık süresine tabiyim.
Burada 25 yıllık sigortalılık süresinden kasıt, fiilen çalışılan günler midir? Bu 25 yıl nasıl hesaplanıyor? Örneğin ben 5300 gün ve 49 yaşımı doldurmuş olsam bana aylık bağlanmaz mı?
Cevap: Abdullah Bey, SSK'da emeklilik hesabı yapılırken üç ayrı faktör göz önünde bulundurulur. Birincisi malum yaş faktörü. İkincisi belirli bir sigortalılık süresini doldurmak ve üçüncüsü, bu süre zarfında belirli bir prim ödemektir. Burada sigortalılık süresi fiilen prim ödenen süre olmayıp, herhangi bir şekilde sosyal güvence kapsamına giriş tarihinden sonra geçen süreyi kapsamaktadır. Ancak çıraklık ve staj süreleri ile 18 yaş öncesi sigorta başlangıçları bu süreden sayılmaz. Siz, prim günü ve yaşın yanında 25 yıllık sigortalılık sürenizi de doldurmadığınız sürece tarafınıza aylık bağlanmaz. Bu her üç koşulu da bir arada yerine getirmeniz gerekir.

Öte yandan örneğin erkek memurlar ve bağımsız çalışanlar için 25 tam yıl fiilen çalışma (prim ödeme) şartı varken, SSK'lılar için bu şart yumuşatılmış ve bu 25 yıl içerisinde belirli bir süre fiilen çalışmış olma şartı aranmıştır. Bu yumuşatmanın sebebi ise, kayıt dışı istihdam ve işsizliğin yaygın olduğu ülkemizde, işçilerin hiç boşluk bırakmaksızın 25 yıl (9000 gün) prim ödemelerinin neredeyse imkânsız oluşudur. Son yapılan sosyal güvenlik reformuyla birlikte, yeni başlayanlar için sigortalılık süresi şartının kaldırıldığını da hatırlatmış olalım.

Askerlik borçlanmasının emekliliğe etkisi nedir?

Soru: Sadettin Bey, ben bir şirketin mali müşaviriyim. Şirket ortaklarından birinin doğum tarihi 20.05.1963. İşe başlama tarihi 05.05.1976 olup, SSK'dan prim günü 3128'dir. 1994 yılında da Bağ-Kur'a geçmiş ve halen bu kapsamda prim ödemeye devam ediyor. Ayrıca 12 aylık askerlik borçlanmasını da yapmış. Bu askerlik borçlanmasına gerek var mıydı? Borçlanma yapmış olması emeklilik tarihini nasıl etkiler ve ne zaman emekli olabilir? İpek Güner

Cevap: Değerli okurum, verdiğiniz bilgilere göre bahsi geçen şirket ortağı Bağ-Kur'dan emeklilik için 9000 gün (25 yıl) şartını yerine getirmiş. Askerliğini borçlanmamış olsaydı 49 yaşını tamamlayacağı 20.05.2012 tarihinde emekli olacaktı. Ancak askerli borçlanması yaş şartını bir yıl düşürmüş ve 48 yaşını tamamlayacağı 20.05.2011 tarihinde emekli olacak.

Prim ödemeyi durdursam emekli olabilir miyim?

Soru: Sadettin Bey, ben 24.04.1974 doğumlu bir ev hanımıyım. Benim 5 yıl 2 ay 16 gün Emekli Sandığı hizmetim var (başlangıcım 22.07.1991.) Daha sonra 2305 gün kadar SSK primim ödendi. 1.10.2008 tarihinden beri de isteğe bağlı prim ödüyorum. Toplamda yaklaşık 4800 gün ediyor. Acaba bundan sonra isteğe bağlı sigortayı durdursam, mevcut prim günüm ile yaşım geldiğinde emekli olabilir miyim? Meltem

Cevap: Meltem Hanım, mevcut prim gününüz sizi SSK'dan (4/a) kısmi emekli etmeye yeter. Buna göre 58 yaşınızı tamamlayacağınız 24.04.2032 tarihinde yaştan emekli olabilirsiniz. Dilerseniz prim gününüzü 5525 güne tamamlayarak 48 yaşınızı dolduracağınız 24.04.2022 yılında da normal emekli olabilirsiniz. Fakat bu 5525 günün son 1260 gününü isteğe bağlıya ödememeye dikkat edin. Aksi halde 7200 günle emekli olmak durumunda kalırsınız. Sadettin ORHAN / sorhan@bugun.com.tr